Nghiêm cấm giữ xe nếu tài xế không có lỗi trong vụ tai nạn

Thông tư số 72/2024 của Bộ Công an có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, thay thế Thông tư số 63/2020/TT-BCA ngày 19/6/2020 của Bộ trưởng Bộ Công an quy định quy trình điều tra, giải quyết tai nạn giao thông đường bộ của lực lượng CSGT.

Theo nội dung thông tư của Bộ Công an, các phương tiện liên quan đến vụ tai nạn giao thông đường bộ phải được tiến hành khám nghiệm và lập biên bản khám nghiệm theo mẫu.

Theo đó, điều 10 của thông tư này nêu, sau khi kết thúc khám nghiệm phương tiện giao thông, nếu xác định người lái xe không có lỗi và không vi phạm các quy định khác của pháp luật, thì xe phải được trả ngay cho chủ sở hữu hoặc người lái xe.

Nghiêm cấm việc giữ xe của các bên liên quan đến vụ tai nạn giao thông để làm căn cứ giải quyết bồi thường thiệt hại.

Cán bộ CSGT có trách nhiệm điều tra, xác minh tình tiết của vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm rõ có hay không có dấu hiệu tội phạm; có hay không có hành vi vi phạm trật tự, an toàn giao thông; diễn biến, nguyên nhân dẫn đến tai nạn; cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi vi phạm; lỗi, nhân thân của cá nhân vi phạm và các tình tiết khác…

Đối với vụ tai nạn giao thông đường bộ không có dấu hiệu tội phạm thì thời hạn điều tra, xác minh, giải quyết như sau: Nhận được tin báo về vụ tai nạn giao thông đường bộ thì CSGT phải tiến hành điều tra, xác minh, giải quyết trong thời hạn không quá 7 ngày làm việc.

Trường hợp vụ tai nạn giao thông đường bộ có nhiều tình tiết phức tạp cần xác minh thêm hoặc phải thông qua giám định chuyên môn thì có thể được kéo dài nhưng không quá 1 tháng kể từ ngày nhận được tin báo về vụ tai nạn giao thông đường bộ.

Trường hợp cần phải có thêm thời gian để xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ thì tiếp tục được kéo dài, thời hạn kéo dài không quá 2 tháng kể từ ngày nhận được tin báo về vụ tai nạn giao thông đường bộ. Việc kéo dài phải được báo cáo bằng văn bản với người có thẩm quyền theo biểu Mẫu 10/TNĐB ban hành kèm theo thông tư này…

Cùng với việc khám nghiệm, cán bộ CSGT sẽ phải kiểm tra toàn bộ giấy tờ của người điều khiển phương tiện, giấy tờ của phương tiện giao thông có liên quan đến vụ tai nạn giao thông đường bộ.

Đối với trường hợp các giấy tờ có liên quan đến người và phương tiện giao thông đã được tích hợp trong căn cước điện tử, tài khoản định danh điện tử trên Ứng dụng định danh quốc gia, CSGT thực hiện việc kiểm tra giấy tờ trên môi trường điện tử.

Bộ Công an nêu rõ, đối với khám nghiệm ô tô, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự được tiến hành từ bên ngoài vào bên trong, từ trước ra sau, từ phải sang trái, từ trên xuống dưới kể cả gầm xe; đặt thước tỷ lệ và chụp ảnh, quay camera (nếu có).

Đồng thời kiểm tra hệ thống lái, phanh, treo, côn, ga, số, đồng hồ, đèn, còi, gương, gạt nước, thiết bị lưu trữ dữ liệu hoạt động của động cơ, hệ thống an toàn của phương tiện và các trang thiết bị khác…

Đối với khám nghiệm xe mô tô, xe máy, xe thô sơ được tiến hành bên ngoài xe, từ trước ra sau, từ phải sang trái, từ trên xuống dưới; đặt thước tỷ lệ và chụp ảnh, quay camera (nếu có). Kiểm tra hệ thống phanh, côn, ga, số, đồng hồ, đèn, còi, gương và các trang thiết bị khác.

Nếu có nhiều phương tiện giao thông, cán bộ giải quyết cần tiến hành khám nghiệm lần lượt từng phương tiện giao thông, mỗi phương tiện lập 1 biên bản khám nghiệm.

Theo điều 18, thông tư quy định cán bộ CSGT hướng dẫn cho các bên liên quan đến vụ tai nạn đường bộ tự giải quyết bồi thường thiệt hại dân sự tại trụ sở cơ quan, đơn vị.

Trường hợp các bên liên quan trong vụ tai nạn không tự thỏa thuận giải quyết bồi thường thiệt hại dân sự thì phải lập biên bản, đồng thời hướng dẫn các bên liên hệ với tòa án có thẩm quyền để giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự.

Sau khi hoàn thành việc điều tra, xác minh, giải quyết vụ việc, cán bộ cảnh sát giao thông thụ lý hoàn chỉnh hồ sơ và báo cáo lãnh đạo đơn vị kết thúc việc điều tra, xác minh, giải quyết. Đồng thời, thực hiện chế độ thống kê, báo cáo tai nạn, lưu hồ sơ theo quy định của Bộ Công an và pháp luật có liên quan.

Đáng chú ý, điều 15 thông tư 72/2024 nêu, trong quá trình điều tra, xác minh vụ tai nạn, nếu có căn cứ xác định hiện trường bị xáo trộn, hiện trường giả hoặc xét thấy cần thiết cho việc điều tra, xác minh, giải quyết, thì tổ chức dựng lại hiện trường vụ việc để điều tra. Việc dựng lại hiện trường phải có kế hoạch dựng lại hiện trường và được lãnh đạo có thẩm quyền phê duyệt.

Nội dung dựng lại hiện trường gồm: Xác định lại vị trí người bị nạn, tang vật, phương tiện, dấu vết để lại ở hiện trường, xem xét lại những tình huống, hành vi và những tình tiết khi xảy ra vụ tai nạn; đo và vẽ lại sơ đồ hiện trường; chụp ảnh để làm cơ sở so sánh đối chiếu.

Kết thúc dựng lại hiện trường, phải lập biên bản khám nghiệm hiện trường dựng lại, vẽ sơ đồ hiện trường vụ tai nạn giao thông đường bộ được dựng lại; những người tham gia dựng lại hiện trường ký, ghi rõ họ, tên vào biên bản và sơ đồ.