Một cựu quan chức Sở NN&PTNT Bắc Ninh bị lộ 'sân sau'?

Cựu Giám đốc Ban QLDA ĐTXD các công trình NN&PTNT

Ông Nguyễn Văn Lượng sinh ngày 25/12/1962, là người con của xứ Kinh bắc, sau này thường trú và công tác tại thành phố Bắc Ninh. Ngày 25/6/2018, UBND tỉnh Bắc Ninh có quyết định về việc bổ nhiệm ông Nguyễn Văn Lượng giữ chức Giám đốc Ban QLDA ĐTXD các công trình NN&PTNT, trực thuộc Sở NN&PTNT.

Trước khi lên đến chức vụ lãnh đạo trong hệ thống chính quyền tỉnh Bắc Ninh, ông Nguyễn Văn Lượng được biết đến là cán bộ mẫn cán, có thâm niên hoạt động và là người hòa đồng, được lòng nhiều đồng nghiệp trong cơ quan. Nhưng, việc ông còn là một doanh nhân thành đạt, từng nhiều năm ngồi ghế nóng dìu dắt doanh nghiệp xây dựng tiếng tăm của địa phương, thì không phải ai cũng biết.

Doanh nghiệp được nhắc tới ở đây là Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Ninh (CTCPXD Bắc Ninh), trước đây là doanh nghiệp nhà nước, tiến hành cổ phần hóa từ năm 2005. CTCPXD Bắc Ninh có trụ sở nằm trên đường Trần Hưng Đạo, TP. Bắc Ninh.

Những năm đầu cổ phần hóa, CTCPXD Bắc Ninh được hình thành trên cơ sở giữ nguyên phần vốn góp của Nhà nước, đồng thời phát hành thêm cổ phần cho cán bộ công nhân viên để phát triển doanh nghiệp.

Khi đó, ông Nguyễn Văn Lượng đóng vai trò lãnh đạo đứng đầu doanh nghiệp và cũng là người đại diện cho phần vốn góp của Nhà nước trước thời điểm triệt thoái hết.

Cùng góp mặt trong danh sách cổ đông với ông Lượng, cán bộ then chốt của CTCPXD Bắc Ninh là ông Ngô Xuân Minh (SN 1962), ông Nguyễn Đức Cao, ông Nguyễn Văn Tuyết, bà Dương Thị Nhâm, ông Trần Mạnh Chung và ông Trịnh Duy Khởi.

Sau hàng chục năm, đến nay cổ đông Nhà nước đã rút hết toàn bộ vốn và CTCPXD Bắc Ninh từ lâu đã trở thành doanh nghiệp 100% vốn tư nhân nhưng vẫn được điều hành và lãnh đạo bởi những con người cũ, ông Ngô Xuân Minh là một ví dụ tiêu biểu.

Ông Ngô Xuân Minh là Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) CTCPXD Bắc Ninh nhiều năm qua. Đến tận cuối tháng 10/2023 mới đây, ông mới thôi làm và giao lại cho ông Nguyễn Huy Tựu (SN 1966) phụ trách.

Có sự khác biệt so với các đơn vị tư nhân khác, Chủ tịch HĐQT Ngô Xuân Minh sở hữu lượng cổ phần tương đối khiêm tốn, chỉ chiếm 3,667% vốn điều lệ, tương ứng 1,1 tỷ đồng tại doanh nghiệp. Tương tự, các cá nhân gắn bó từ rất sớm cũng chẳng còn nhiều quyền lợi tại Công ty Xây dựng Bắc Ninh, như ông Nguyễn Đức Cao (2,333% vốn điều lệ), ông Nguyễn Văn Tuyết (3,333%)...

Tuy nhiên, trong số đó, ông Nguyễn Văn Lượng là người nắm nhiều cổ phần nhất với tỷ lệ 5,333% vốn điều lệ.

Có lẽ, với sự đồng hành và tư vấn của vị cổ đông lớn làm việc trong chính quyền Bắc Ninh, CTCPXD Bắc Ninh theo đó thuận lợi phát triển lớn mạnh và trở thành “cây đại thụ” trong lĩnh vực thi công công trình, xây dựng trên địa bàn.

Với 20 năm kinh nghiệm, khó có thể thống kê hết toàn bộ số lượng dự án, công trình xây dựng từ thủy lợi, điện, dân dụng, giao thông mang dấu ấn của CTCPXD Bắc Ninh. Tiếp cận danh mục trúng thầu đã đăng tải trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) từ năm 2015 đến nay, có thể phần nào hình dung khối lượng công việc to lớn mà doanh nghiệp có được.

Giao loạt gói thầu “khủng” cho “sân sau”?

Từ năm 2015, CTCPXD Bắc Ninh đã tham dự ít nhất 146 gói thầu xây lắp thuộc địa bàn tỉnh Bắc Ninh, trong đó, số lần doanh nghiệp này trượt thầu chỉ lác đác đếm trên đầu ngón tay. Tổng giá trị trúng thầu lên tới hơn 3.300 tỷ đồng. Song cần lưu ý, có khá nhiều gói thầu được CTCPXD Bắc Ninh thực hiện trong vai trò liên danh, vì vậy lợi ích cũng được chia sẻ cho các đối tác.

Có không ít gói thầu xuất phát từ Ban QLDA ĐTXD các công trình NN&PTNT. Điển hình như Gói thầu số 3: Toàn bộ phần xây dựng và thiết bị (mới 100%) thuộc dự án Trụ sở liên cơ quan trạm bảo vệ thực vật, trạm thú y huyện Thuận Thành. Gói thầu có giá 7.224.994.000 đồng (hơn 7,2 tỷ đồng), và CTCPXD Bắc Ninh trúng thầu sau khi bỏ giá 7.035.436.263 (hơn 7 tỷ đồng), tương đương tỷ lệ tiết kiệm đạt trên 2%.

Người ký quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, trùng hợp, là tân Giám đốc Ban QLDA ĐTXD các công trình NN&PTNT khi đó - ông Nguyễn Văn Lượng.

Từ ngày ông Nguyễn Văn Lượng phụ trách Ban QLDA ĐTXD các công trình NN&PTNT, không khó để bắt gặp thêm những lần ông phê duyệt kết quả đấu thầu cho phía CTCPXD Bắc Ninh, nơi ông từng nhiều năm trực tiếp lãnh đạo, góp vốn, là cổ đông lớn của doanh nghiệp.

Chẳng hạn tháng 6/2020, giữa thời kỳ dịch bệnh bủa vây, nền kinh tế chao đảo vì các biện pháp hạn chế đi lại, phòng ngừa sự lây lan, thì ông Nguyễn Văn Lượng ký liền tay 2 quyết định lựa chọn CTCPXD Bắc Ninh thực hiện 2 gói thầu số 3 và số 6 - phần xây lắp hạng mục thả đá rời hộ chân và phần xây lắp các hạng mục còn lại thuộc dự án xử lý khẩn cấp ngay sự cố sạt lở bờ, bãi sông đoạn từ K45+00-K46+00 đê hữu Đuống, huyện Gia Bình.

Gói thầu số 3 gây chú ý bởi giá trị lên đến hơn 50 tỷ đồng, đặc biệt, được Giám đốc Ban QLDA ĐTXD các công trình NN&PTNT chỉ định giao cho CTCPXD Bắc Ninh làm nhà thầu thi công, có lẽ vì tính cấp thiết của dự án.

Thời điểm cuối năm 2022, hoạt động tổ chức đấu thầu giữa hai đơn vị cũng được dư luận quan tâm. Bởi trong tháng 12/2022, CTCPXD Bắc Ninh trúng liên tiếp 3 gói thầu tại Ban QLDA ĐTXD các công trình NN&PTNT với tổng giá trị trên 150 tỷ đồng. Sang năm 2023, giai đoạn ông Lượng chuẩn bị miễn nhiệm, CTCPXD Bắc Ninh đã không trúng thêm bất cứ gói thầu nào tại cơ quan này.

Theo tài liệu của Báo Công lý, nhờ trúng nhiều gói thầu lớn, CTCPXD Bắc Ninh ghi nhận doanh thu bình quân 250 - 300 tỷ đồng/năm. Cá biệt năm 2022, doanh thu tăng vọt lên 406 tỷ đồng, cao gần gấp đôi so với năm trước đó. Tương ứng các năm, lợi nhuận sau thuế nhà thầu công bố lên cơ quan chức năng chỉ 1-2 tỷ đồng, là con số quá thấp so với doanh thu mang lại.

Với vốn điều lệ 30 tỷ đồng, CTCPXD Bắc Ninh có nợ phải trả hơn 348 tỷ đồng, gấp hơn 10 lần vốn tự có. Trong số các khoản nợ, hơn 137 tỷ đồng là vay từ các tổ chức tín dụng như MBBank, BIDV... chi nhánh Bắc Ninh.