Lễ hội Đền Thánh Nguyễn (thuộc 2 xã Gia Thắng và Gia Tiến, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình) vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Quyết định công nhận Lễ hội Đền Thánh Nguyễn là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ký ban hành ngày 10/12/2024, căn cứ vào Luật Di sản văn hóa và các văn bản pháp lý liên quan.
Lễ hội Đền Thánh Nguyễn được tổ chức từ ngày mùng 8-10/3 âm lịch hàng năm, nhằm tri ân, tưởng nhớ công đức của Thiền sư Nguyễn Minh Không. Ngài là vị thiền sư tài năng, đức độ có nhiều công lao đóng góp đối với đời sống văn hóa, chính trị của Nhà nước Đại Cồ Việt.
Theo truyền thuyết, ông Nguyễn Minh Không là vị cao tăng đứng đầu của triều đại nhà Lý trong lịch sử Việt Nam. Ông là người đầu tiên áp dụng phương pháp chữa bệnh bằng thuốc Nam và châm cứu, thầy thuốc tài giỏi lúc bấy giờ. Ông được coi là thần y khi chữa bệnh "hóa hổ" cho vua Lý Thần Tông và được phong làm Quốc sư.
Cuộc đời, sự nghiệp của Thiền sư Nguyễn Minh Không là một không gian văn hóa đậm chất lịch sử và huyền tích. Ngài là một trong số rất ít nhân vật lịch sử có thật được dân gian phong Thánh, đồng thời là ông Tổ của nghề đúc đồng ở Việt Nam.
Để tưởng nhớ công lao của Ngài, nhân dân đã xây dựng ngôi đền trên nền ngôi chùa có tên là Viên Quang do chính Ngài lập vào năm 1121. Đền Thánh Nguyễn được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích lịch sử, văn hóa cấp Quốc gia năm 1989.