Lần đầu tiên tại Việt Nam thay van trong van động mạch chủ

Bệnh nhân T. (82 tuổi) là một trong những trường hợp được làm thủ thuật thay van động mạch chủ qua đường ống thông (gọi tắt là TAVI) đầu tiên của Viện Tim mạch Việt Nam (tháng 3/2014). Thời điểm đó, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng rất nặng với biểu hiện suy tim nặng, viêm phổi nặng, phải đặt nội khí quản.

Qua thăm khám cho thấy, bệnh nhân bị bệnh hẹp van động mạch chủ nặng trên nền bệnh lý van động mạch chủ có hai lá van bị thoái hóa. Bình thường thì van động mạch chủ có 3 lá van giúp đóng mở bảo đảm dòng máu đi theo một chiều nhịp nhàng. Khi van bị hẹp hoặc hở thì ảnh hưởng đến chức năng tuần hoàn, chức năng tim và dẫn đến suy tim nhanh chóng.

Việc điều trị với các bệnh lý van tim nặng trước đây phải phẫu thuật tim mở để thay và sửa van. Tuy vậy, trong trường hợp bệnh nhân nặng và tuổi cao thì nguy cơ xấu trong cuộc mổ rất cao và nhiều trường hợp không thể phẫu thuật được. Thay van động mạch chủ qua đường ống thông đã trở thành biện pháp ưu việt được lựa chọn cho người bệnh bị hẹp van động mạch chủ cao tuổi với nhiều ưu điểm vượt trội, không phải phẫu thuật tim mở, không phải gây mê, phục hồi nhanh…

Tại thời điểm năm 2014 khi bệnh nhân nhập viện, tình trạng rất nặng, hẹp van động mạch chủ nguy kịch, các bác sĩ phẫu thuật từ chối vì nguy cơ đặc biệt cao.

Trước tình hình đó, các bác sĩ đã quyết định nong van cấp cứu bằng bóng nới rộng lỗ van để tiếp tục hồi sức cấp cứu, vượt qua thời khắc lâm nguy. Bệnh nhân sẽ được thay van động mạch chủ qua đường ống thông vài ngày sau đó.

Do bệnh nặng, người bệnh còn trải qua cả tháng điều trị ở đơn vị hồi sức, chuyển qua Viện Bỏng ghép da do loét tì đè. Sau đó bệnh nhân phục hồi tốt.

Trong nhiều năm, người bệnh tái khám khá đều. Tuy nhiên, thời gian gần đây, bệnh nhân bắt đầu có triệu chứng trở lại và phải tái nhập viện vì suy tim nặng. Siêu âm cho thấy van sinh học đã thoái hóa nặng, hở nhiều, buồng tim giãn. Với những van nhân tạo có lá van sinh học làm từ màng tim bò hoặc lợn được xử lý kỹ lưỡng thì tuổi thọ trung bình khoảng 10 năm là phù hợp với bệnh nhân này.

Sau khi hội chẩn, các bác sĩ quyết định, việc thay van lại cho bệnh nhân là chỉ định bắt buộc và tình trạng của bệnh nhân không cho phép mổ tim mở nên việc thay lại van qua đường ống thông van - trong - van là chỉ định tối ưu nhất.

Bệnh nhân được can thiệp thay van trong van qua đường ống thông sáng 18/10/2023. Sử dụng loại van nở trên bóng đặt trong van tự nở lần trước (đây là 2 loại van cơ chế khác nhau trong TAVI).

Bệnh nhân chỉ cần gây ngủ và tỉnh ngay sau thủ thuật. Các thông số về huyết động được cải thiện rõ rệt với chênh áp qua van chỉ.

Đây là ca TAVI-in-TAVI lần đầu tiên ở Việt Nam. Kỹ thuật thành công mở nhiều cơ hội cho bệnh nhân Việt Nam vì trường hợp bệnh như của bệnh nhân T. sẽ ngày càng gặp nhiều và các thầy thuốc Việt Nam tự hào có thể hoàn toàn làm chủ các kỹ thuật tiên tiến nhất của thế giới.