Lại vẫn là “nhận trách nhiệm”?

Đồng thời, Bộ trưởng Nhạ cũng khẳng định sẽ “xử lý vụ việc trên tinh thần nghiêm túc, kiên quyết, kịp thời, xử lý nghiêm minh các cá nhân vi phạm theo đúng quy chế thi và các quy định pháp luật hiện hành”.

Sau hơn 10 tháng luận bàn, chờ đợi, rốt cuộc dư luận một lần nữa lại thấy Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nhận “trách nhiệm” về vụ gian lận kỳ thi 2018 trước các Đại biểu Quốc hội.

Tại phiên thảo luận hội trường Quốc hội về KT-XH sáng 31/5, Bộ trưởng Nhạ đăng đàn rằng “với trách nhiệm cá nhân là Bộ trưởng, phụ trách ngành, tôi xin nhận trách nhiệm, thiếu sót ở một số công việc”. Thì ra, Bộ trưởng Nhạ chỉ nhận “thiếu sót ở một số công việc” là do phần mềm thi trắc nghiệm vẫn còn lỗ hổng kỹ thuật; công tác quán triệt quy chế thi và các hướng dẫn nghiệp vụ chưa được chi tiết ở một số địa phương; công tác thanh tra, kiểm tra chưa thực sự sâu sát, đặc biệt là khâu chấm thi ở một số địa phương; Ban chỉ đạo thi cũng như Hội đồng thi địa phương theo phân cấp chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm; công tác chọn cán bộ tham gia kỳ thi cũng chưa đạt đầy đủ yêu cầu…

Nhận diện kỹ những thiếu sót ở các công việc này mà Bộ trưởng xem là có thiếu sót, cử tri nhận thấy: Ông Nhạ đã né tránh trách nhiệm người đứng đầu của ngành, đó chỉ là trách nhiệm của  từng bộ phận chức năng của cơ quan Bộ và các địa phương!

Không lẽ đây là “tinh thần nghiêm túc, kiên quyết, kịp thời, nghiêm minh” mà Bộ trưởng đã hứa với Thủ tướng và Chính phủ trong suốt 10 tháng qua? Điều dễ nhận thấy là Bộ trưởng chưa nghiêm túc. Từ chỗ ông nhận trách nhiệm chung chung với tư cách Bộ trưởng, giờ lại chỉ còn là nhận thiếu sót ở một số công việc cụ thể như lỗi phần mềm, lỗi hướng dẫn, lỗi chọn cán bộ của kỳ thi… 

Trước Quốc hội mà cũng là trước nhân dân, trước ngành giáo dục, thêm một lần nữa, Bộ trưởng lại “xin nhận trách nhiệm”. Và, thêm một lần nữa, Bộ trưởng hứa “xử lý nghiêm khắc gian lận thi cử”.

Điểm lại 10 tháng qua, việc xử lý vụ gian lận thi cử của Bộ đâu có được thực hiện như lời hứa “nghiêm túc, kiên quyết, kịp thời”. Điều đó khiến dư luận xã hội phải đặt câu hỏi: Bộ GD-ĐT có tích cực, có thiệt tâm muốn chống tiêu cực trong thi cử hay không?

Tranh luận với giải trình của Bộ trưởng, ĐB Thái Trường Giang (Cà Mau) cho rằng, kỳ thi hai chung hoàn toàn không đạt được kết quả như báo cáo của ngành Giáo dục;  đề nghị đánh giá, xem xét tác động của việc thi hai chung, đồng thời giao cho các trường đại học tự chủ đầu vào, đầu ra. Đại biểu Giang đề nghị Bộ trưởng “cần có thái độ dứt khoát để chấn hưng giáo dục nước nhà, chứ không chỉ nhận trách nhiệm chung chung như Bộ trưởng nói…”.

Còn ĐB Nguyễn Lân Hiếu (An Giang) cũng đã phát biểu thẳng thắn rằng, càng cải cách thi cử, kết quả lại càng kém hơn, nhiều tiêu cực bị phát hiện hơn. Nếu phúc tra cả nước sẽ phát hiện nhiều vi phạm trong kỳ thi quốc gia 2018, dù là lỗi hệ thống, lỗi quy trình nhưng rất cần có những người chịu trách nhiệm với nhân dân.

Thật đúng như các ĐBQH nhấn mạnh, với những “bết bát” hiện nay của ngành Giáo dục, cần một cuộc đại phẫu trên cơ sở triết lý “dạy chữ, dạy người”!