Thanh tra TP Cần Thơ vừa ban hành kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật đối với dự án đầu tư xây dựng Khu đô thị mới An Bình (phường An Bình, quận Ninh Kiều).
Ngoài các ưu điểm, qua thanh tra chỉ ra loạt sai phạm tại dự án, kiến nghị Chủ tịch UBND TP Cần Thơ chỉ đạo Giám đốc Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND quận Ninh Kiều kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể và cá nhân có liên quan.
Thanh tra thành phố kiến nghị xử lý hình sự, chuyển hồ sơ vụ việc đến Cơ quan CSĐT Công an TP Cần Thơ để làm rõ hành vi giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa trên 10 ha để thực hiện dự án nhưng không có văn bản chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ.
Dự án Khu đô thị mới An Bình có quy mô 17,8 ha tại phường An Bình, quận Ninh Kiều do Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng Hồng Phát làm chủ đầu tư, với tổng mức đầu tư hơn 165 tỷ đồng.
Dự án được UBND TP Cần Thơ chấp thuận chủ trương đầu tư ngày 15/9/2015, thời gian thực hiện dự án là 5 năm, từ năm 2016 - 2020. với mục tiêu xây dựng khu đô thị phát triển đồng bộ, hiện đại, hoàn chỉnh phù hợp với yêu cầu kêu gọi đầu tư phát triển đô thị của thành phố, đồng thời tạo quỹ nhà ở và xây dựng phát triển hạ tầng trên địa bàn.
Tổng diện tích đất quy hoạch dự án là 178.190 m2, trong đó 175.868 m2 thuộc quyền sử dụng của hộ gia đình, cá nhân và diện tích còn lại là đất kênh, mương do Nhà nước quản lý. Qua thanh tra trình tự, thủ tục, thẩm quyền trong thu hồi đất, xác định giá đất và bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án còn hạn chế, thiếu sót.
Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư quận Ninh Kiều chưa tham mưu xây dựng kế hoạch thu hồi đất theo quỵ định; tính sai phương án bồi thường, hỗ trợ về đất với số tiền hơn 93 triệu đồng; bồi thường cây lâu năm trồng trên đất trồng lúa không đúng quy định; chưa hoàn thành việc bàn giao nền tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án,…
Dự án được áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư thông qua chấp thuận nhà đầu tư tại quyết định chủ trương đầu tư. Qua thanh tra, Công ty Hồng Phát chưa có quyền sử dụng đất ở đối với khu đất thực hiện dự án nên chưa đủ điều kiện chỉ định thầu. Đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 Khu đô thị mới An Bình cũng chưa đáp ứng các tiêu chí của khu đô thị.
Thanh tra thành phố chỉ rõ việc Sở Xây dựng tham mưu UBND thành phố chấp thuận Công ty Hồng Phát làm chủ đầu tư dự án theo hình thức chỉ định nhà đầu tư chưa phù hợp với Luật Nhà ở năm 2014.
Trong công tác quy hoạch, Phòng Quản lý đô thị quận Ninh Kiều cũng có sai sót khi tham mưu cho UBND quận duyệt đồ án quy hoạch tỷ lệ 1/500 mà không cập nhật điều chỉnh từ UBND TP. Điều này xuất phát từ việc Sở Xây dựng chưa tham mưu đầy đủ về quy hoạch chung của thành phố.
Việc chuyển quyền sử dụng đất tại 135 lô nền tiếp giáp mặt tiền các tuyến đường A5 và 23 cũng không đúng quy định, vì thuộc diện không được phân lô, bán nền.
Ngoài ra, trong quá trình thu hồi đất, bồi thường và tái định cư, Hội đồng bồi thường của quận Ninh Kiều còn tính sai phương án bồi thường và không xây dựng kế hoạch thu hồi đất theo quy định.
Theo kết luận thanh tra, UBND quận Ninh Kiều báo cáo diện tích đã giải phóng mặt bằng (trong đó diện tích đất lúa trên 10 ha) làm cơ sở để Sở Tài nguyên – Môi trường tham mưu UBND TP Cần Thơ giao đất cho nhà đầu tư thực hiện dự án (giao 3 đợt) có diện tích đất trồng lúa trên 10 ha nhưng không có văn bản chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ theo quy định, có dấu hiệu vi phạm quy định về quản lý đất đai và ban hành quyết định giao đất khi dự án chưa hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng là chưa đúng quy định.
Việc xác định giá đất cụ thể để tính tiền sử dụng đất khi giao đất cho nhà đầu tư chưa theo quy định. Cơ quan thuế khấu trừ và phân bổ chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng vào tiền sử dụng đất phải nộp khi giao đất cho nhà đầu tư chưa đảm bảo quy định dẫn đến giảm thu ngân sách hơn 25,6 tỷ đồng. Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý và cơ quan thuế đã thực hiện truy thu số tiền chênh lệch nộp ngân sách Nhà nước.
Trước những sai phạm này, cùng với việc chuyển hồ sơ qua công an điều tra, Thanh tra TP Cần Thơ kiến nghị Chủ tịch UBND TP chỉ đạo kiểm điểm và xử lý trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức liên quan tại Sở Xây dựng, Sở TN&MT, UBND quận Ninh Kiều và các phòng ban có liên quan.
Riêng Công ty Hồng Phát phải thực hiện nghiêm túc quy hoạch chi tiết, phối hợp với các sở, ngành để nhanh chóng hoàn thành bàn giao nền tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án.