Không để “cát tặc” lộng hành

Dư luận đặc biệt quan tâm trong những ngày qua trong bối cảnh Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đang có những động thái hết sức quyết liệt chống nạn khai thác cát trái phép trên cả nước.

Gần đây nhất, ngày 18/3, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình và đoàn công tác Chính phủ đã làm việc với lãnh đạo chủ chốt tỉnh Đồng Nai về tình hình kinh tế - xã hội địa phương. Đề cập đến một trong những vấn đề nóng hiện nay là tình trạng khai thác cát trái phép, Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh: “Việc cấp phép đã được yêu cầu tạm dừng. Tuy nhiên, không để tình trạng cấp phép cho khai thác cát rồi buông lỏng, để khai thác tràn lan, ảnh hưởng đến môi trường sinh thái. Đặc biệt, cơ quan Công an cần điều tra, làm rõ sau lưng nhóm khai thác trái phép là những tổ chức tội phạm nào? Sao lại có chuyện nạo vét luồng lạch mà cát thì cho lên tàu còn bùn và rác để lại”?

Dự án nạo vét luồng đường thủy quốc gia kết hợp tận thu sản phẩm trên sông Cầu. Ảnh: Bá Đô

Trước đó, ngày 7/3, theo yêu cầu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hoà Bình đã chủ trì cuộc họp với các bộ, ngành, địa phương về các tình hình khai thác cát, sỏi trái phép đang gây bức xúc dư luận xã hội hiện nay.

Phó Thủ tướng đã chỉ đạo những giải pháp hết sức mạnh mẽ, đặc biệt là yêu cầu mở đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm khai thác cát trái phép từ ngày 15/3 đến 1/6 nhằm lập lại trật tự hoạt động khai thác cát trong cả nước, tiến tới ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng khai thác cát trái phép.

Theo thống kê, hiện có 80 quy hoạch khoáng sản khác nhau, bao gồm cát và sỏi được UBND cấp tỉnh phê duyệt. Có 108 dự án nạo vét luồng đường thuỷ theo hình thức xã hội hoá có tận thu sản phẩm, trong đó, có 32 dự án đã thu hồi xong, 55 dự án đang triển khai, 21 dự án đã phê duyệt hồ sơ đề xuất, chấp thuận chủ trương, có 506 mỏ cát được cấp giấy phép.

Khai thác cát sỏi được coi là lĩnh vực siêu lợi nhuận. Bởi vậy, nhiều tổ chức, cá nhân bất chấp các quy định của pháp luật để tận thu, lợi dụng việc được cấp phép để khai thác ngoài khu vực, thực hiện không đúng đề án nạo vét đã được phê duyệt... Vụ việc đe dọa Chủ tịch tỉnh Bắc Ninh là cho thấy, đằng sau hoạt động của các đối tượng khai thác cát trái phép có bóng dáng của các thế lực “bảo kê”, của tội phạm có tổ chức, xã hội đen, vì lợi nhuận sẵn sàng chống đối, thách thức pháp luật.

Vụ việc ở Bắc Ninh, dù chưa có kết luận cuối cùng nhưng cũng phần nào cho thấy dấu hiệu vi phạm tại dự án nói trên. Câu chuyện Chủ tịch tỉnh bị đe dọa không chỉ đơn thuần là liên quan đến một dự án mà còn là kỷ cương phép nước. Trong bối cảnh Thủ tướng quyết tâm xây dựng một Chính phủ liêm chính, hành động thì những hành vi coi thường pháp luật như trên chắc chắn sẽ không được dung thứ. Tuy nhiên, việc điều tra, xác minh, xử lý nghiêm các vi phạm không chỉ đối với sự việc này mà cần phải được tiến hành đồng bộ trên phạm vi cả nước nhằm lập lại kỷ cương, răn đe những đối tượng vi phạm, củng cố niềm tin của nhân dân.