Không dám đấu thầu thuốc, vật tư y tế... vì sợ sai

Trong thời gian nước ta phải đối diện với việc phòng, chống và điều trị dịch bệnh Covid-19, tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế tại các cơ sở khám chữa bệnh để kịp thời điều trị cho người dân đã được ngành y tế nhắc đến và đề xuất giải pháp tháo gỡ. Tuy nhiên, cho đến nay, khi dịch bệnh Covid-19 đã được kiềm chế thì tình trạng này vẫn tiếp tục diễn ra.

Để tìm hiểu nguyên nhân diễn ra tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế, đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí - Đoàn ĐBQH TP Hà Nội đã có những chia sẻ với phóng viên báo Công lý bên hành lang kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV.

PV: Tình trạng thiếu thiếu trang thiết bị y tế tại nhiều bệnh viện trên cả nước, thậm chí ở bệnh viện tuyến Trung ương, đến nay vẫn chưa được giải quyết triệt để. Mới đây nhất, báo chí tiếp tục phản ánh tình trạng thiếu túi đựng máu ở Cần Thơ. Ông đánh giá thế nào về thực trạng này?

ĐBQH Nguyễn Anh Trí: Trong báo cáo do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đọc trước Quốc hội đã nêu một vấn đề còn tồn tại và sự thiếu sót sau chiến thắng đại dịch Covid-19 vừa qua là "để thiếu thuốc và vật tư y tế cho Nhân dân". Tình trạng này đã được cơ quan báo chí phản ánh trong sáng 24/10 về tình trạng thiếu túi đựng máu tại Cần Thơ nên không thu gom được máu.

Liên quan đến máu, vấn đề đáng quan tâm là không có người hiến, nhưng hiện nay, người hiến luôn sẵn sàng nhưng lại không có túi đựng máu. Đây là câu chuyện đã kéo dài mà vẫn chưa được giải quyết.

Từ đó, có thể mở rộng ra nhiều cái thiếu nữa là thiếu thuốc, thiết vật tư y tế, vaccine phòng bệnh... Tình trạng này đang xảy ra ở các cấp, từ bệnh viện trung ương đến các bệnh viện tuyến tỉnh, tuyến huyện.

PV: Thời gian gần đây, nhiều bệnh viện chuyên khoa ở các tỉnh phía Nam lại "than" thiếu thuốc điều trị bệnh tay chân miệng, thiếu vaccine tiêm chủng cho trẻ em... Ông đánh giá thế nào về vấn đề này?

ĐBQH Nguyễn Anh Trí: Chính các đồng nghiệp, cử tri, Nhân dân và người nhà, người quen của tôi đang gặp tình trạng trên. Tôi mong muốn báo chí vào cuộc làm rõ, xem sự thật đến đâu và điều quan trọng là tìm ra nguyên nhân vì sao thiếu, thiếu đến đâu?

Có thể nói, trong 2 năm trở lại, các vấn đề thuộc về Luật, các Nghị định, Nghị quyết và Thông tư (Luật Khám, chữa bệnh (sửa đổi); Nghị định 07, Nghị quyết 30 của Chính Phủ và Thông tư 14 của Bộ Y tế) đã được ban hành liên lục để tháo gỡ những khó khăn và đang được triển khai rất quyết liệt để giải quyết tình trạng thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế.

Giải quyết vấn đề này đã trở thành mệnh lệnh của Thủ tướng Chính phủ, yêu cầu giải quyết dứt điểm vấn đề này, không để người dân thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế. Nhưng tình trạng này vẫn diễn ra. Điều này rất vô lý.

Do vậy, cần phải tìm ra nguyên nhân và tháo gỡ bằng được. Tuyệt đối không để cho Nhân dân thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế khi đi khám, chữa bệnh.

PV: Đã có nhiều biện pháp được đưa ra để "tháo gỡ" tình trạng thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế, nhưng vì sao vấn đề này vẫn chưa được giải quyết triệt để, thưa ông?

ĐBQH Nguyễn Anh Trí: Cá nhân tôi đã chính thức đề nghị Ủy ban Xã hội của Quốc hội phải thực hiện một cuộc giám sát trong toàn ngành Y tế, giám sát đến nơi đến chốn để trả lời được câu hỏi: "Tại sao các văn bản pháp quy từ luật đến nghị định, thông tư đã được ban hành mà vấn đề vẫn khó khăn, vẫn bị ách tắc?".

Theo tôi tìm hiểu, nguyên nhân chính nằm ở hai nhóm. Thứ nhất là các văn bản pháp quy hiện nay vẫn thiếu tính thực tiễn, do vậy, vẫn khó cho đấu thầu, mua sắm. Nếu triển khai mua thì thường trúng cả gói thầu chất lượng thấp, có thể do hướng đến vấn đề giá cả nhiều hơn.

Do khó làm nên dễ bị sai, nên họ "sợ trách nhiệm". Nhiều lãnh đạo ngại, sợ làm lại gặp khó vấn đề này, vấn đề kia. Theo quan điểm của tôi, để xảy ra tình trạng thiếu thuốc là có tội với Nhân dân.

PV: Vậy để xảy ra tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế trách nhiệm thuộc về ai?

ĐBQH Nguyễn Anh Trí: Nếu các luật, nghị định, nghị quyết, thông tư đã ra đời mà vẫn để thiếu thuốc thì trách nhiệm thuộc về ngành Y tế, bao gồm lãnh đạo Bộ Y tế đến các Cục, Vụ và tiếp theo là giám đốc các sở y tế, giám đốc các bệnh viện.

Khi mọi nút thắt đã được tháo gỡ, ở những nơi khác đã làm được, đã có thuốc, có vật tư y tế, mà ở đơn vị này không làm được thì phải xem xét biện pháp về tổ chức, thay thế lãnh đạo.

PV: Xin trân trọng cảm ơn đại biểu!