Thị trường bất động sản hiện vẫn khan hiếm nguồn cung căn hộ giá thấp, nhà ở xã hội (NƠXH), ngay cả phân khúc bình dân cũng khó tìm kiếm.
Theo Bộ Xây dựng, lượng giao dịch, giá giao dịch các loại hình BĐS có biến động nhưng cơ bản vẫn ổn định, hiện tượng tăng giá cục bộ đất nền tại các địa phương đã kịp thời được kiểm soát. Các hoạt động kinh doanh BĐS, môi giới BĐS thiếu tính pháp lý, gây nhiễu loạn thị trường đã được kịp thời chấn chỉnh.
Hầu hết dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội (NƠXH) cho người có thu nhập thấp tại các thành phố trọng điểm được đầu tư xây dựng để bán, diện tích căn hộ từ 50 đến 70m2 với mức giá bán dao động dưới 20 triệu đồng/m2…
Tuy nhiên, các dự án nhà ở thương mại bình dân (có mức giá từ 25 - 30 triệu đồng/m2) hầu như không có tại khu vực trung tâm của các đô thị. Căn hộ có mức giá dưới 25 triệu đồng/m2 chỉ có tại một số ít các dự án tại khu vực xa trung tâm Hà Nội. Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, nguồn cung vẫn tập trung chủ yếu là nhà ở trung cấp và cao cấp, nguồn cung NƠXH và giá thấp còn rất hạn chế.
Theo các chuyên gia, việc thiếu quỹ NƠXH trong thời gian qua một phần nguyên nhân là do công tác thực thi pháp luật thiếu công khai, minh bạch, đặc biệt là đối với một số trường hợp dự án nhà ở thương mại quy mô từ 10ha trở lên, nhưng không dành 20% quỹ đất ở để xây dựng NƠXH.
Quốc hội, Chính phủ thời gian qua cũng đã có văn bản cho phép bổ sung nguồn kinh phí cho một số ngân hàng thương mại được chỉ định, sử dụng làm “vốn mồi” cho các chủ đầu tư dự án NƠXH vay ưu đãi để thực hiện dự án. Song thực tế nguồn vốn phân bổ rất chậm, dẫn đến tình trạng nhiều chủ đầu tư phải vay vốn ngân hàng theo lãi suất thị trường, không được ưu tiên theo quy định. Nhiều chủ đầu tư buộc phải điều chỉnh giá bán nhằm đảm bảo cân đối lợi nhuận, khiến cho giá nhà trên thị trường liên tục tăng.
Trên thực tế, nhà giá rẻ là phân khúc duy nhất chưa bao giờ gặp khủng hoảng. Tuy tỷ lệ nhà đầu tư thứ cấp thấp nhưng thanh khoản luôn ổn định nhất thị trường. Hiện đa số các dự án vẫn là ở phân khúc trung bình và trên trung bình còn nhà ở giá rẻ vẫn khan hiếm.
Do đó, để có thêm nhiều quỹ NƠXH, nhà giá rẻ cung cấp cho thị trường trong thời gian tới, các chuyên gia cho rằng, những chính sách đã được ban hành cần phải thực hiện một cách đồng bộ, minh bạch. Ngân hàng Nhà nước nhanh chóng bố trí nguồn vốn vay cho dự án NƠXH phân bổ cho hệ thống ngân hàng thương mại thực hiện.
Ngoài ra, cần siết chặt hơn nữa việc cấp phép dự án nhà ở thương mại, yêu cầu chủ đầu tư phải dành đủ 20% diện tích để xây NƠXH tại các địa phương…