Khai mạc Hội nghị toàn quốc sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị khóa XII

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chủ trì Hội nghị.

Tham dự Hội nghị có các Ủy viên Bộ Chính trị: Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc; Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng.

Dự hội nghị tại các điểm cầu Trung ương và 67 điểm cầu trong toàn quốc có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Trung ương Đảng, các đồng chí Bí thư, Phó Bí thư các Tỉnh ủy, Thành ủy, Ban cán sự đảng, Đảng đoàn, Đảng ủy trực thuộc Trung ương; lãnh đạo các ban, bộ, ngành, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị-xã hội của Trung ương và địa phương; các cán bộ chuyên trách thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW.

Đặc biệt, Hội nghị còn có sự tham dự của 323 tập thể, cá nhân điển hình tiêu biểu có thành tích trong học tập, làm theo đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh của các ngành, địa phương trên toàn quốc giai đoạn 2016-2021.

Tạo những chuyến biến tích cực trong nhận thức và hành động

Báo cáo 5 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị "Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" do Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa trình bày cho biết, sau khi Chỉ thị 05 được Bộ Chính trị ban hành, công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức phong cách Hồ Chí Minh được thực hiện nghiêm túc, bài bản, đạt hiệu quả cao trong toàn hệ thống chính trị. Việc triển khai Chỉ thị 05 gắn với tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và các nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị được coi trọng, tạo sự chuyển biển tích cực trong nhận thức và hành động.

Trong 5 năm qua, việc thực hiện Chỉ thị 05 đã được cụ thể hóa thành các nhiệm vụ, chương trình cụ thể, phát huy được sức lan tỏa, thúc đẩy việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh sâu rộng trên mọi mặt của đời sống xã hội; ngày càng đi vào thực chất, dần trở thành việc làm thường xuyên, nền nếp, lối sống của các cán bộ, đảng viên và nhân dân; tạo ra những chuyến biến tích cực trong nhận thức và hành động, tạo nên sức mạnh cộng hưởng, sự đồng lòng, quyết tâm trong toàn Đảng, toàn quân, toàn dân thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ kinh tế-xã hội, bảo vệ Tổ quốc, đạt nhiều thành tựu rất quan trọng, khá toàn diện, tạo nhiều dấu ấn nổi bật, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ.

Trong quá trình thực hiện Chỉ thị 05, các ban, bộ, ngành, địa phương đã xác định các khâu đột phá để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện có hiệu quả: xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh; xây dựng tổ chức, bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; cải cách hành chính, xóa bỏ những thủ tục hành chính rườm rà, gây khó khăn cho doanh nghiệp, nhân dân; xây dựng bộ quy tắc ứng xử, thực hiện văn hóa giao tiếp, văn hóa ứng xử, văn hóa công sở; xây dựng quy chế, quy định về việc người đứng đầu cơ quan, đơn vị tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và doanh nghiệp, kịp thời nắm bắt, giải quyết những phản ánh, kiến nghị của nhân dân, doanh nghiệp; chọn những vấn đề bức xúc, nổi cộm mà nhân dân quan tâm, tập trung khắc phục, giải quyết dứt điểm; chỉ đạo thực hiện quyết liệt công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xử lý sai phạm...

Nhờ xác định và thực hiện tốt các khâu đột phá, trong nhiệm kỳ Đại hội XII, các địa phương trong cả nước đã giải quyết được 50.748 vụ việc nổi cộm, tồn đọng, gây bức xúc dư luận xã hội, thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.

Các cấp ủy Đảng từ Trung ương đến cơ sở đều ban hành các quy định về trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị, cán bộ, đảng viên trong thực hiện Chỉ thị 05.

Ngay khi Ban Chấp hành Trung ương ban hành Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, việc học tập và làm theo Bác đã được thực hiện gắn với việc tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến," "tự chuyển hóa" trong nội bộ.

Việc thực hiện nêu gương có chuyển biến tích cực. Nhiều cấp ủy, cán bộ, đảng viên, người đứng đầu, nhất là vai trò tiền phong, gương mẫu của các vị Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương được thực hiện bằng những việc làm, hành động cụ thể với phương châm "trên trước, dưới sau," "trong trước, ngoài sau," "học tập đi đôi với làm theo" trên tất cả các phương diện, từ tư tưởng chính trị đến đạo đức, lối sống, tự phê bình và phê bình, trong quan hệ với nhân dân, trách nhiệm trong công tác, ý thức tổ chức kỷ luật, đoàn kết nội bộ, lề lối làm việc...

Qua đó, kịp thời chấn chỉnh tác phong công tác, lối sống xa hoa, lãng phí gây phản cảm trong xã hội trong cán bộ, đảng viên, góp phần kiềm chế, ngăn chặn tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến," "tự chuyển hóa" trong nội bộ; tích cực bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; thúc đẩy việc tự giác nêu gương, đi đầu trong thực hiện nếp sống văn minh, giản dị, tiết kiệm, cán bộ giữ chức vụ càng cao càng phải gương mẫu, tạo sự chuyển biến quan trọng về nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên trong quá trình thực thi các nhiệm vụ chính trị, tạo dấu ấn rõ nét về xây dựng văn hóa Đảng đạo đức, văn minh.

Lan tỏa mạnh mẽ việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức của Bác

Báo cáo đánh giá công tác tuyên truyền được thực hiện với nhiều hình thức phong phú, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Công tác tuyên truyền việc học tập và làm theo Bác đạt nhiều kết quả nổi bật, mang tính điển hình.

Ban Tuyên giáo Trung ương đã tổ chức 13 chương trình Giao lưu các điển hình tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Từ năm 2019, chương trình Giao lưu được đầu tư công phu, nâng tầm về chất, trở thành sự kiện thường niên có ý nghĩa sâu sắc với tên gọi "Hồ Chí Minh - Hành trình khát vọng".

Hằng năm, vào dịp kỷ niệm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp với Bảo tàng Hồ Chí Minh tổ chức triển lãm "Những tấm gương bình dị mà cao quý," giới thiệu những tấm gương tiêu biểu, mô hình điển hình trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Ban Tuyên giáo Trung ương xây dựng các phim tài liệu tuyên truyền về các gương điển trong hình học tập và làm theo Bác, "gương người tốt, việc tốt."

Từ năm 2020, phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam thí điểm tổ chức thực hiện các phim ngắn biểu dương những điển hình tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với cách thể hiện chân thực, sinh động.

Công tác tuyên truyền đối ngoại và thực hiện việc học tập và làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh ở nước ngoài được coi trọng.

Bộ Ngoại giao đã tích cực chỉ đạo thực hiện Đề án "Tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Anh hùng giải phóng dân tộc, Nhà văn hóa kiệt xuất, ở nước ngoài" tại các nước có quan hệ ngoại giao, với nhiều hoạt động có ý nghĩa như tọa đàm, hội thảo, triển lãm, đặt tượng Bác, đặt tên Bác cho đường phố, trường học...

Đại sứ quán, các cơ quan đại diện của Việt Nam ở các nước đã tổ chức tuyên truyền tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đến cán bộ, đảng viên và cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, nhất là thế hệ trẻ, để bạn bè quốc tế và kiều bào hiểu về cuộc đời, sự nghiệp, cống hiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam và cách mạng thế giới. Đồng thời, phát động và khuyến khích tham gia Giải thưởng sáng tác, quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật và báo chí về chủ đề "Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh."

Trong 5 năm qua, công tác giáo dục lý luận chính trị và các nội dung của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên, học sinh, sinh viên được thực hiện nghiêm túc, cập nhật, góp phần nâng cao trình độ, bản lĩnh chính trị cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ; công tác kiểm tra, giám sát, sơ kết, biểu dương, khen thưởng trong việc thực hiện Chỉ thị 05 gắn với Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII của Đảng được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ, kịp thòi xử lý những trường hợp vi phạm và khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc...

Bên cạnh kết quả đạt được, Báo cáo cũng chỉ rõ, việc tổ chức triển khai thực hiện Chỉ thị 05 còn bộc lộ những tồn tại, hạn chế cần khắc phục. Trong đó nổi lên là: Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện có nơi, có lúc chưa quyết liệt; việc xây dựng cam kết tu dưỡng, rèn luyện, làm theo Bác, nhất là việc thực hiện quy định nêu gương của một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa trở thành nền nếp, hiệu quả chưa cao, còn hình thức.

Tình trạng nói không đi đôi với làm, nói nhiều, làm ít, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống còn tồn tại trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, dẫn tới vi phạm các quy định của Đảng đến mức phải kỷ luật, xử lý hình sự; việc thực hiện Chỉ thị 05 gắn với xác định khâu đột phá trong công tác xây dựng Đảng, thực hiện nhiệm vụ chính trị, giải quyết các vấn đề bức xúc, nổi cộm của cơ quan, đơn vị, địa phương có nơi còn lúng túng; công tác tuyên truyền chưa chú trọng triển khai sâu rộng ở các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu dân cư; đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch có lúc, có nơi tính chiến đấu chưa cao, còn bị động;…

5 bài học kinh nghiệm

Từ thực hiện Chỉ thị đã rút ra 5 bài học kinh nghiệm lớn, cụ thể:

Thứ nhất, phải nhận thức sâu sắc tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là tài sản tinh thần vô giá của Đảng và dân tộc ta. Đẩy mạnh, thực hiện hiệu quả việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức phong cách Hồ Chí Minh, gắn với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI, khoá XII về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, Nghị quyết 35-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XII về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới.

Thứ hai, sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, quyết liệt của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cấp ủy các cấp là nhân tố đặc biệt quan trọng để Chỉ thị 05-CT/TW đi vào cuộc sống, đạt hiệu quả cao. Phát huy vai trò nêu gương của người đứng đầu cấp ủy, địa phương, cơ quan, đơn vị, “nói đi đôi với làm”, nêu gương bằng những việc làm cụ thể, thiết thực,trách nhiệm.

Thứ ba, chọn đúng khâu đột phá, nhiệm vụ trọng tâm trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của từng địa phương, cơ quan, đơn vị để lãnh đạo, chỉ đạo có hiệu quả, mang lại kết quả rõ nét.

Thứ tư, coi trọng công tác tuyên truyền, biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tuyên truyền nhân rộng gương người tốt, việc tốt, các tập thể và cá nhân điển hình tiêu biểu gắn với làm tốt công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng.

Thứ năm, kết hợp chặt chẽ “xây” và “chống”; lấy “xây” để “chống”, vừa đẩy mạnh giáo dục, tuyên truyền, vận động, vừa hoàn thiện hệ thống pháp luật của Nhà nước và quy định của Đảng, xử lý kịp thời, nghiêm minh các sai phạm, để răn đe, phòng ngừa có hiệu quả sự suy thoái, tiêu cực.