Kéo dài chân tới 18cm cho chàng trai 23 tuổi

Bị mắc dị tật bẩm sinh khiến chân trái của T. (23 tuổi, ở Vĩnh Phúc) không phát triển, chênh lệch 18cm. T. đã được bác sĩ khoa Chấn thương Chỉnh hình tổng hợp, Viện Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Hà Nội) kéo dài chân.

"Đây là ca chỉnh sửa chân với độ dài cần kéo là 18cm, cao nhất từ trước đến nay, đồng thời vừa chỉnh biến dạng vẹo ở cẳng chân", TS Nguyễn Văn Lượng - Khoa Chấn thương Chỉnh hình Tổng hợp nói.

Theo lời kể của gia đình, khi 8 tuổi, T. được tạo hình lại khớp háng trái, sau đó 2 năm, kéo dài cẳng chân trái 4cm. Tuy nhiên, chân trái bị dị tật, kém phát triển nên vẫn ngắn hơn chân phải, cổ chân bị biến dạng nặng lên, vẹo ra sau. Khớp háng bên trái của bệnh nhân biến dạng phức tạp.

Khi 23 tuổi, tốt nghiệp đại học, chân trái của bệnh nhân ngắn hơn 18cm so với chân còn lại. Khớp cổ chân trái biến dạng, mắt cá ngoài bị kéo lên cao 1,5cm khiến bàn chân của anh bị vẹo ra ngoài, cẳng chân trái cong vẹo, mở góc ra sau. Bệnh nhân phải đi giày chỉnh hình cao bằng cả gang tay.

TS Nguyễn Văn Lượng cho hay, với biến dạng phức tạp, các bác sĩ phải chỉnh thẳng đồng thời kéo dài cẳng chân và đùi cho bệnh nhân theo hai phương pháp khác nhau.

Khó khăn nhất của ca này là mức kéo dài lớn nên nhiều nguy cơ như co rút gân gót, cứng duỗi khớp gối, liền xương kém. Bên cạnh đó, các chuyên gia vừa kéo dài vừa chỉnh biến dạng ở chân trên một cẳng chân trước đây đã được kéo dài một lần. Xương chày ở cẳng chân bị cong vẹo nên rất khó đóng đinh nội tủy. Cổ chân biến dạng, thiểu sản mắt cá ngoài, khớp háng trái biến dạng nên có nguy cơ sai khớp khi kéo.

Cuối năm 2021, bệnh nhân bắt đầu quá trình sửa lỗi tạo hóa của mình. Nam bệnh nhân được đóng đinh nội tủy ở cẳng chân để giữ chân thẳng trục. Đồng thời, cẳng chân và đùi sẽ được cố định bằng khung cố định ngoài. Xương đùi và xương cẳng chân được cắt rời với đường mổ nhỏ chỉ 2cm. Mỗi ngày bệnh nhân sẽ tự vặn khung cố định ngoài theo hướng dẫn và xương sẽ sinh thêm ở khe giữa hai đầu xương bị cắt rời.

Trung bình một tháng, mỗi xương được kéo sẽ dài ra 3cm. Khi kéo được 3 tháng, bác sĩ bỏ khung cố định và đặt một nẹp khóa (vào trong xương đùi) để cố định xương thay cho khung. Xương chày được cố định bởi một đinh nội tủy. Lúc này, bệnh nhân không cần đeo khung, có thể sinh hoạt, không đau đớn hay cản trở động tác gấp gối, thuận tiện phục hồi chức năng.

Sau gần 1 năm chỉnh sửa, tái khám lần gần nhất vào tháng trước, hai chân của chàng trai đã bằng nhau, đi lại bình thường, không cần phải đi giày chỉnh hình 18cm như trước.

TS Lượng cho biết, hai nhóm có nhu cầu kéo chân, gồm kéo dài chân bệnh lý và nhóm thẩm mỹ. Nhóm bệnh lý là can thiệp cho người có hai chân so le thành hai chân bằng nhau. Với nhóm thẩm mỹ, những người có tầm vóc thấp nhỏ sẽ được kéo chân để có tầm vóc cao lớn hơn.

Trước năm 2011, khi kéo chân theo phương pháp cổ điển, tức bệnh nhân phải đeo khung kéo dài hàng năm trời, thì số lượng bệnh nhân rất ít, mỗi năm chỉ 2 - 3 trường hợp. Nay, sử dụng phương pháp mới, số lượng bệnh nhân tăng lên, trung bình khoảng 30 - 40 ca/năm, nam nhiều hơn nữ, 2/3 dưới 30 tuổi.

Theo TS Nguyễn Văn Lượng, kéo dài chân có thể kéo ở hai nơi: cẳng chân và đùi. Sau khi hoàn thành quá trình kéo dài ở cẳng chân, bệnh nhân có thể tiếp tục kéo dài ở đùi. Phần xương kéo dài hoàn toàn ổn định, người sau khi kéo dài xương có thể vận động thoải mái, thậm chí đá bóng.

Độ tuổi tốt nhất để một người phẫu thuật kéo dài chân là 18 - 35. Đây là giai đoạn xương đã hết tuổi phát triển và có khả năng phục hồi tốt. Nhiều người bị hạn chế về chiều cao rất muốn thực hiện loại hình phẫu thuật này song lo sợ đau đớn. Thực tế, bệnh nhân chỉ đau tại vết mổ, hoặc trong quá trình đeo khung cố định bị viêm chân do đinh xuyên qua da, song trường hợp này ít xảy ra.

"Dĩ nhiên, không có gì là dễ dàng. Không phải tự nhiên mà tăng được đến 6 - 7cm chiều cao như vậy. Tất cả bệnh nhân phẫu thuật kéo dài chân đều phải có quyết tâm và ý chí rất lớn", TS Lượng chia sẻ thêm.