Hy hữu vụ Pharbaco “khẩn thiết” xin được trả đất thuê cho Nhà nước

Hợp đồng hợp tác bị “đổ bể”

Khu đất tại 85 Tôn Đức Thắng (phường Hàng Bột, quận Đống Đa, Hà Nội) được Nhà nước cho Xí nghiệp Dược phẩm Trung ương 1 (nay là Pharbaco) thuê sử dụng làm văn phòng, cơ sở sản xuất thuốc từ những năm 1960.

Ngày 30/11/2000, UBND TP Hà Nội có Quyết định số 6554/QĐ-UB cho phép Xí nghiệp Dược phẩm Trung ương 1 chuyển mục đích sử dụng 4.601m2 đất tại số 85 phố Tôn Đức Thắng để xây dựng nhà ở chung cư cho cán bộ công nhân viên và Quyết định số 6555/QĐ-UB về việc cho phép Xí nghiệp Dược phẩm Trung ương 1 thuê 4.546 m2 đất tại số 85 phố Tôn Đức Thắng để xây dựng văn phòng điều hành sản xuất và khu vui chơi thể thao theo dự án do Bộ Y tế phê duyệt.

Thực hiện quyết định trên, ngày 16/4/2001, Pharbaco đã ký hợp đồng thuê 4.546 m2 đất tại số 85 phố Tôn Đức Thắng với Sở Địa chính- Nhà đất Hà Nội (nay là Sở Tài nguyên và Môi trường) trong thời hạn 20 năm (tính từ 1/1/1996 đến 31/12/2015)

Quá trình sử dụng, Pharbaco ký hợp đồng hợp tác với Công ty CP Đầu tư Tài chính Phúc Thịnh (công ty Phúc Thịnh) để thực hiện Dự án Trung tâm thương mại, khu nhà ở/căn hộ cao cấp và văn phòng cho thuê (Dự án) trên hơn 9000 m2 đất tại 85 Tôn Đức Thắng.

Cùng với thỏa thuận về việc góp vốn bằng quyền và lợi ích tại địa điểm 85 Tôn Đức Thắng, Pharbaco cam kết để công ty Phúc Thịnh tiếp nhận quản lý, sử dụng khu đất và công trình tại 85 Tôn Đức Thắng để lập Dự án.

Đến tháng 11/2016, hai bên ký Phụ lục Hợp đồng với nội dung: Công ty Phúc Thịnh có trách nhiệm nộp tiền thuê đất tại 85 Tôn Đức Thắng cùng toàn bộ các chi phí (thuê đất, điện, nước…) phát sinh liên quan đến việc sử dụng khu đất. Đến trước 31/12/2016, Công ty Phúc Thịnh không nộp tiền thuê đất, chậm nộp cho cơ quan thuế làm ảnh hưởng đến uy tín, thương hiệu, hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Pharbaco, Công ty sẽ đơn phương chấm dứt Hợp đồng hợp tác đầu tư dự án, đồng thời sẽ làm việc với các cơ quan chức năng để trả lại đất tại số 85 Tôn Đức Thắng.

Tuy nhiên, do nhiều lý do mà đến nay, Dự án trên vẫn chưa được triển khai. Trong khi đó thì Hợp đồng thuê đất của Pharbaco với Nhà nước thì đã hết hạn từ đầu năm 2016, chưa được gia hạn.

“Gánh” tiền thuê đất nhưng không được khai thác

Đáng nói, tuy Hợp đồng thuê đất của Pharbaco với Nhà nước đã hết hạn từ 7-8 năm nay nhưng cơ quan Thuế vẫn xác định Pharbaco phải nộp tiền thuê đất trong thời gian này. Tính từ năm 2018 đến tháng 4/2024, Pharbaco bị cơ quan thuế xác định còn nợ tiền thuê đất gần 22 tỷ đồng và tiền chậm nộp hơn 5,7 tỷ đồng.

Trước tình trạng này, vào tháng 5/2024, Cục Thuế Hà Nội đã từng có văn bản gửi Pharbaco cảnh báo “trường hợp đơn vị không chấp hành nộp thuế, Cơ quan Thuế sẽ áp dụng biện pháp cưỡng chế ngừng sử dụng hóa đơn theo quy định của pháp luật”. Sau đó, Pharbaco đã bị cưỡng chế tài khoản 14 tỷ đồng (hiện còn nợ hơn 3 tỷ đồng).

Trước tình cảnh tiền thuê đất thì vẫn phải nộp và nguy cơ bị dừng sử dụng hóa đơn, trong khi việc khai thác, sử dụng đất (cho thuê) lại do Công ty Phúc Thịnh thực hiện và thu tiền nên Pharbaco đã liên tục có văn bản gửi đến các cơ quan chức năng của thành phố Hà Nội đề nghị được trả lại khu đất 85 Tôn Đức Thắng, được chấm dứt việc thuê đất cũng như được dừng nộp tiền thuê đất tại đây.

Tại cuộc họp giữa các cơ quan, đơn vị liên quan do Sở TN&MT TP Hà Nội tổ chức vào tháng 5/2024, Pharbaco tiếp tục đưa ra đề nghị được trả lại 4.546m2 đất đã thuê theo Quyết định số /QĐ-UB ngày 30/11/2000 của UBND TP Hà Nội.

Tại cuộc họp, thông tin về thực tế sử dụng đất tại đây, đại diện UBND phường Hàng Bột cho biết, “hiện, Công ty Phúc Thịnh cho thuê, cho mượn 7 đơn vị dẫn đến tình trạng rất phức tạp, đề nghị UBND TP Hà Nội thu hồi đất tại đây và xem xét bố trí xây trường học cho dân cư”.

Còn đại diện UBND quận Đống Đa cũng cho biết thêm, “hiện trạng khu đất đang cho thuê rất phức tạp; bãi xe, Bi-a, cửa hàng ăn uống, tennis…Nếu Pharbaco sử dụng đất không đúng mục đích, đề nghị trả lại đất; đề nghị UBND TP thu hồi đất để phục vụ mục đích công cộng, phục vụ nhu cầu của địa phương”.

Kết luận cuộc họp, đại diện Sở TN&MT cho biết, Sở sẽ có văn bản xin ý kiến của các đơn vị và yêu cầu công ty báo cáo. Trên cơ sở ý kiến của các đơn vị và báo cáo của công ty, Sở TN&MT sẽ tổng hợp báo cáo UBND TP.

Tuy nhiên, do không thấy động thái nào từ UBND TP Hà Nội nên vào cuối tháng 7/2024, Pharbaco có văn bản (lần 8) tiếp tục đề nghị nhà nước thực hiện thu hồi đất và dừng thu tiền thuê đất tại 85 Tôn Đức Thắng.

Tại văn bản này, Pharbaco cho biết, việc một số cá nhân, đơn vị lấn chiếm đất, sử dụng đất không đúng mục đích, không nộp thuế cho nhà nước tại khu đất 85 Tôn Đức Thắng là vi phạm, gây ảnh hưởng đến uy tín của Pharbaco. Pharbaco đã gửi rất nhiều văn bản đến cơ quan chức năng đề nghị giải quyết để tránh xảy ra sự việc đáng tiếc nhưng không nhận được sự hồi đáp. Vì vậy, Pharbaco tiếp tục khẩn thiết đề nghị cơ quan chức năng xem xét ký hợp đồng thuê đất, hoặc thu hồi đất để có hình thức sử dụng có hiệu quả, tránh mất trật tự tại khu vực... Trong khi chờ cơ quan chức năng kết luận, do Công ty không sử dụng khu đất nên đề nghị được miễn tiền thuê đất và miễn trách nhiệm nếu xảy ra hỏa hoạn và mất an toàn trật tự tại khu đất…

Trao đổi với PV, đại diện Pharbaco cho biết, do không nhận được trả lời, ngày 9/8/2024, Công ty đã buộc phải có văn bản gửi Sở TN&MT TP Hà Nội thông báo về việc chấm dứt Hợp đồng thuê đất từ 1/1/2016; đề nghị Sở TN&MT khẩn trương tiến hành tiếp nhận 4.546m2 đất cho thuê tại 85 Tôn Đức Thắng. Các khoản tiền thuế, tiền thuê đất mà Pharbaco đã tạm nộp thừa đến hết năm 2018 sẽ được xử lý khi hoàn tất thủ tục thanh lý Hợp đồng thuê đất.

Tuy nhiên, cho đến nay, Sở TN&MT Hà Nội và UBND TP Hà Nội vẫn chưa tiến hành các thủ tục thu hồi đất theo đề nghị của Pharbaco nêu trên. Trong khi đó, theo ghi nhận của PV thì tình trạng khai thác, sử dụng đất tại khu đất 85 Tôn Đắc Thắng vẫn diễn ra khá tấp nập, với hàng loạt dịch vụ như: trông giữ xe ô tô, sân tennis, văn phòng, kho bãi, câu lạc bộ billiards…

Công lý sẽ tiếp tục thông tin về sự kiện hy hữu “xin trả đất” mà chưa được chấp nhận này.