Hướng dẫn thành lập đảng bộ xã, phường, đặc khu (cấp xã mới) sau sáp nhập

Nhằm đẩy nhanh tiến độ xây dựng các đề án và triển khai việc sắp xếp tổ chức bộ máy, cán bộ tại các địa phương, Ban Tổ chức Trung ương đã ban hành Hướng dẫn số 31-HD/BTCTW ngày 23/4/2025. Hướng dẫn này tập trung vào việc thành lập các tổ chức đảng tương ứng với các đơn vị hành chính mới được sắp xếp, đồng thời điều chỉnh lại cơ cấu tổ chức của cơ quan Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị – xã hội ở cấp tỉnh và cấp xã.

Theo quy định tại hướng dẫn, trên cơ sở đề án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt và quyết định, ban thường vụ cấp ủy cấp tỉnh và cấp ủy cấp xã sẽ căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình để chỉ đạo và tổ chức thực hiện việc thành lập các cơ quan tham mưu, giúp việc cũng như các đơn vị sự nghiệp của cấp ủy cấp xã.

Cụ thể, tại cấp xã, phường, mỗi đảng ủy sẽ được thành lập ba cơ quan chuyên trách làm nhiệm vụ tham mưu, giúp việc, bao gồm: Văn phòng, Ban xây dựng Đảng và Cơ quan Ủy ban Kiểm tra đảng ủy. Riêng những xã, phường hiện đang là nơi đặt trụ sở Trung tâm chính trị cấp huyện, ngoài ba cơ quan nêu trên, sẽ được thành lập thêm một Trung tâm chính trị, hoạt động với tư cách là đơn vị sự nghiệp của đảng ủy cấp xã.

Trong khi đó, đối với đảng ủy đặc khu – vốn là tổ chức đảng cấp trên trực tiếp của các tổ chức cơ sở đảng – thì được phép tổ chức tối đa bốn cơ quan tham mưu, giúp việc. Bao gồm: Văn phòng, Ban Tổ chức, Ban Tuyên giáo và Dân vận, Cơ quan Ủy ban Kiểm tra, cùng với Trung tâm chính trị là đơn vị sự nghiệp trực thuộc đảng ủy.

Để triển khai hiệu quả mô hình tổ chức mới, Ban Tổ chức Trung ương chỉ đạo các tỉnh ủy, thành ủy cần chủ động lãnh đạo, chỉ đạo việc bố trí, phân công cán bộ lãnh đạo, quản lý, công chức, viên chức và biên chế phù hợp. Trong đó, ưu tiên sử dụng nguồn nhân lực hiện có từ cấp huyện và cấp xã, đồng thời, tùy theo yêu cầu thực tiễn, có thể điều động, tăng cường thêm một số cán bộ lãnh đạo, quản lý từ cấp tỉnh xuống hỗ trợ cấp xã.

Trên cơ sở các chỉ đạo cụ thể từ tỉnh ủy, thành ủy, các đảng ủy cấp xã sẽ tiếp nhận, phân công và bố trí nhân sự cũng như biên chế phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của mình và các cơ quan tham mưu, giúp việc tương ứng. Toàn bộ quá trình này phải được hoàn thành đồng bộ với việc hợp nhất và sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã, đảm bảo tiến độ hoàn thành trước ngày 01/7/2025.

Việc triển khai Hướng dẫn số 31-HD/BTCTW không chỉ nhằm đáp ứng yêu cầu về tổ chức bộ máy theo đơn vị hành chính mới, mà còn thể hiện quyết tâm chính trị trong việc xây dựng một hệ thống chính trị cơ sở tinh gọn, thống nhất, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với yêu cầu đổi mới và phát triển trong giai đoạn tới.