Hội thảo kinh nghiệm quốc tế về xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội

Cùng dự Hội thảo có các thành viên Hội đồng Thẩm phán TANDTC Nguyễn Văn Dũng, Trần Hồng Hà, Nguyễn Biên Thùy và Lương Ngọc Trâm; đại diện lãnh đạo một số đơn vị thuộc TANDTC; TAND cấp cao tại TP.HCM, TAND các tỉnh, thành phía Nam và TAND hai cấp tại TP.HCM.

Về phía khách mời trong nước có PGS.TS Nguyễn Tất Viễn, nguyên Ủy viên thường trực Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương; PGS. TS Phan Trung Lý, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội; TS. Nguyễn Văn Hiển, Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp và TS. Phan Trung Hoài, Phó Chủ tịch Liên đoàn luật sư Việt Nam.

Ông Cao Mạnh Linh, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Tư pháp của Quốc hội; Bà Vũ Châu Hạnh, Phó Vụ trưởng Vụ Tư pháp, Thư ký Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội; Đại diện Vụ Pháp luật Văn phòng của Quốc hội và các Phó Trưởng đoàn Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phía Nam.

Khách mời, chuyên gia quốc tế có bà Anne Benjaminson, Quyền Tổng Lãnh sự Hoa Kỳ tại TP.HCM; ông Paul Cozza, Thẩm phán Tòa án hạt Allegheny County, thuộc tòa Common Pleas tại Pennsylvania; ông David Evrard, Phó Phòng Quản chế thuộc Tòa án Người chưa thành niên hạt Allegheny.

Ông Michael George, Chánh tòa hạt Adams thuộc Tòa Common Pleas, bang Pennsylvania; ông Peter Hochuli, Thẩm phán Tòa cấp cao hạt Pima; bà Autheman Violaine, Giám đốc kiêm Cố vấn Cấp cao cho Trung tâm Quốc gia Các tòa án tiểu bang (NCSC), chịu trách nhiệm thực hiện các dự án về tư pháp do chính phủ Hoa Kỳ hỗ trợ tại Bắc Mỹ, Trung Đông và Nam Á.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, đồng chí Nguyễn Văn Tiến, Ủy viên Ban cán sự đảng, Phó Chánh án TANDTC, thay mặt Ban cán sự đảng, lãnh đạo, Hội đồng Thẩm phán TANDTC, cảm ơn và chào mừng sự có mặt của các chuyên gia đến từ Hoa Kỳ, đại diện Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, đại diện các đoàn đại biểu Quốc hội, đại diện các cơ quan, bộ ngành ở trung ương và các tham dự Hội thảo.

Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Văn Tiến cho biết, các quốc gia đều xác định người chưa thành niên là người chưa phát triển đầy đủ về thể chất, tinh thần, chưa có nhiều kinh nghiệm sống nên chưa thể tự bảo vệ mình một cách tốt nhất khi tham gia vào các quan hệ xã hội, đặc biệt là trong hoạt động tư pháp.

Hầu hết người chưa thành niên khi tham gia vào quy trình tố tụng tư pháp hình sự phức tạp đều cảm thấy lo sợ, dễ bị tổn thương, bị tác động tiêu cực.

Do đó, để bảo vệ người chưa thành niên, chủ nhân tương lai của đất nước cần có cơ chế xử lý mang nhân văn, đặc thù, phù hợp với các em, nhất là người chưa thành niên phạm tội.

Vì vậy, vừa qua, TANDTC đã đề xuất Quốc hội đưa vào Chương trình xây dựng Luật, pháp lệnh năm 2024 ban hành Luật Tư pháp người chưa thành niên.

Theo Nghị quyết của Quốc hội, TANDTC được giao chủ trì xây dựng dự án Luật Tư pháp người chưa thành niên, dự kiến trình Quốc hội thông qua vào tháng 10/2024.

Triển khai Nghị quyết này, TANDTC đã tích cực tiến hành việc nghiên cứu, xây dựng dự án Luật như: thành lập Ban soạn thảo, Tổ biên tập, Nhóm chuyên gia, Nhóm xây dựng dự án Luật; Biên dịch, tham khảo luật pháp của một số quốc gia có đạo luật riêng về tư pháp người chưa thành niên; tổ chức các đoàn công tác học tập, nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm tại một số quốc gia; tổ chức các hội thảo, cuộc họp kỹ thuật với chuyên gia của UNICEF, tổ chức quốc tế, bộ ngành có liên quan.... Trên cơ sở đó, TANDTC đã xây dựng dự thảo Luật Tư pháp người chưa thành niên.

Để dự án Luật được trình ra Quốc hội đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng, đáp ứng được các mục tiêu và yêu cầu của thực tiễn tư pháp người chưa thành niên tại Việt Nam cũng như kinh nghiệm tốt đẹp của quốc tế, TANDTC phối hợp cùng Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam tổ chức Hội thảo “Kinh nghiệm quốc tế về xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội”.

Tại Hội thảo, các chuyên gia đến từ Hoa Kỳ chia sẻ kinh nghiệm của Hoa Kỳ về tư pháp người chưa thành niên, các chuyên gia trong nước, các đại biểu Quốc hội và các đại biểu khác góp ý đối với các nội dung của dự thảo Luật.

Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Văn Tiến đề nghị các đại biểu tham dự phát huy tinh thần trách nhiệm, tập trung thảo luận, đóng góp ý kiến đối với các chính sách mới về áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng; thủ tục tố tụng thân thiện; hệ thống hình phạt; căn cứ tạm giữ, tạm giam đối với người chưa thành niên.

Những ý kiến phát biểu của các đại biểu là nguồn tư liệu, kiến thức quý báu để đơn vị chuyên trách tổng hợp, bổ sung và trình Ban cán sự đảng, lãnh đạo TANDTC cân nhắc, quyết định các phương án thể hiện trong dự án Luật.

Bà Anne Benjaminson, Quyền Tổng Lãnh sự Hoa Kỳ tại TP.HCM chia sẻ, pháp lý cho người chưa thành niên phạm tội có nhiều khía cạnh, phức tạp nên có nhiều cách tiếp cận khác nhau. Bên cạnh các biện pháp xử lý còn phải quan tâm đến việc tái hòa nhập cho những người chưa thành niên phạm tội.

Các chuyên gia đến từ Hoa Kỳ sẽ chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn hỗ trợ Việt Nam xây dựng Luật về người chưa thành niên phạm tội phù hợp và hiệu quả với hoàn cảnh Việt Nam.