Hiện tượng con trẻ học giỏi tuyệt đối khi trong hồ sơ xin tuyển vào trường có hàng ngàn học sinh đạt điểm 10 cả 2 môn Toán và Tiếng Việt trong suốt 5 năm tiểu học vừa được nhà giáo Văn Như Cương nêu lên như lời cảnh tỉnh về bệnh thành tích.
Theo thầy Cương, hiện tượng này chỉ xuất hiện ở Trường Lương Thế Vinh của ông từ năm 2015 khi Bộ Giáo dục & Đào tạo nghiêm cấm tổ chức thi vào lớp 6. Thay vào đó là các trường THCS chỉ tuyển sinh bằng hình thức xét tuyển theo hồ sơ học bạ. Muốn được vào trường công hay trường dân lập có uy tín, học trò phải có học bạ “đẹp đến từng centimet”. Mà học bạ đâu có lưu, phê thế nào chẳng xong, viết thế nào chẳng được!
Từ ý kiến trên, các nhà sư phạm và các bậc làm cha mẹ đã đặt ra thắc mắc liệu cách đánh giá học sinh tiểu học hiện tại có đúng hay không? Không lẽ ở doanh nghiệp có hai sổ kế toán, nay học trò cũng có 2 học bạ. Phải chăng đã có sự cải sửa học bạ một cách dụng ý cho học sinh dễ được xét tuyển vào trường công, trường chất lượng cao cùng nghi vấn về bệnh thành tích vẫn ngự trị ở trường tiểu học. Sẽ không ngạc nhiên nếu bạn nghe một trò tiểu học cho biết cả lớp được giấy khen và cả lớp là học sinh khá giỏi.
Hình minh hoạ
Nhận xét về việc hàng ngàn trò giỏi tuyệt đối cả hai môn suốt 5 năm học tiểu học, đại diện Sở GD&ĐT Hà Nội lại cho rằng việc đánh giá học sinh theo chuẩn kiến thức, kỹ năng do Bộ quy định hiện đang áp dụng cho toàn ngành kể cả nơi thuận lợi cũng như nơi khó khăn. Vì vậy, việc học sinh ở các quận nội thành và các khu vực trung tâm không những đạt chuẩn mà còn vượt chuẩn so với quy định của Bộ GD&ĐT là chuyện dễ hiểu. Nhìn trong hồ sơ nộp về Trường Lương Thế Vinh có học sinh của hơn 100 trường tiểu học ở các tất cả các quận, thậm chí có cả các huyện mới sáp nhập về như Hoài Đức, Thanh Trì,... Như vậy, chuyện 1.000 hồ sơ có điểm tuyệt đối cả 2 môn Toán và Tiếng Việt 2 mùa tuyển sinh vào trường Lương Thế Vinh là hoàn toàn bình thường.
Tuy nhiên các nhà giáo khác không nhìn nhận như vậy. Thầy Nguyễn Hoàng Chương, Hiệu trưởng Trường THPT Lộc Phát (Lâm Đồng) cho rằng, điểm 10 hàng loạt trong lớp, trong khối, trong trường là do chủ quan trong việc đánh giá, do chưa sâu sát, do chậm đổi mới, do chạy theo thành tích... Những điều ấy thì không thể xem là bình thường!
Thật vậy, làm sao là bình thường khi học sinh tiểu học học thêm khá nhiều, thậm chí là tràn lan. Các em phải học thuộc lòng văn mẫu, dạng bài và được toàn điểm 10? Các cựu giáo chức nhận xét, điểm 10 cả lớp có nguyên nhân từ đây và trách nhiệm là do quản lý... không bình thường.
Điểm 10 hàng loạt cũng có phần trách nhiệm của phụ huynh. Mong muốn con em mình vào các trường công, trường dân lập có tiếng nên nhiều vị ép buộc con học nhiều, học thêm, tìm kiếm thành tích các cuộc thi này nọ và xin “làm đẹp” học bạ. Học bạ quá đẹp, quá tuyệt đối có trách nhiệm của giáo viên chủ nhiệm và giám hiệu.
Các chuyên gia cho rằng cách giải thích của đại diện Sở GD-ĐT Hà Nội chỉ mới đề cập đến hiện tượng, chưa đi vào bản chất của hiện tượng siêu giỏi, giỏi tuyệt đối đại trà. Đừng coi là chuyện bình thường trong các cuốn học bạ này. Nhìn nhận kỹ sẽ thấy trong cuốn học bạ đẹp này vẫn ẩn khuất trong đó những điều bất bình hường đáng lo.