Theo phản ánh của ông Nguyễn Đức Thành, thường trú số nhà 62, tổ 68 phường Tương Mai (Hoàng Mai, Hà Nội), gia đình ông cùng rất nhiều hộ dân sở tại đang bị “chết mòn” từ những hệ lụy bất cập vì dự án Khu đô thị mới Thịnh Liệt chậm tiến độ 13 năm.
“Mục sở thị” những gì diễn ra ở dự án Khu đô thị mới Thịnh Liệt, thuộc tổ 68 (phường Tương Mai) và tổ 41 (phường Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai) do Tổng Công ty Licogi làm chủ đầu tư, được phê duyệt từ năm 2004, mới thấy hết nỗi thống khổ của người dân. Điều đầu tiên đập vào mắt chúng tôi là những căn nhà xập xệ, ẩm thấp, thậm chí dựng lại bằng tôn, xen lẫn những căn nhà kiên cố, đổ bê tông cốt thép cao 3 đến 4 tầng. Theo như phản ánh của người dân, vì bị cưỡng chế và dự án “có vấn đề” nên họ thành cơ sự vậy. Đường đất lộm nhộm, mưa thì lầy lội, nắng thì bụi mù gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân. Quanh khu vực người dân sinh sống cỏ mọc um tùm, khắp nơi bốc lên mùi xú uế của rác thải, cống rãnh,…
Chia sẻ với chúng tôi, ông Nguyễn Đức Thành cho biết: “Dự án treo từ năm 2004 đến nay khiến người dân rơi vào cảnh dở khóc, dở cười. Nhà xây từ những năm 80, 90 đã xuống cấp không được tu sửa, tình trạng ô nhiễm môi trường, nguy cơ mất an ninh trật tự. Đặc biệt là chính quyền xuống cưỡng chế, phá dỡ nhà, đất của chúng tôi ở lâu nay vì cho là đất nông nghiệp không được xây dựng. Nhưng chúng tôi đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế nhà đất”.
Cùng tâm trạng bức xúc trên, bà N., (xin được giấu tên) người dân tại tổ 41 Thịnh Liệt cho biết: “Hơn chục năm nay kể từ khi công bố quy hoạch dự án khu đô thị, bà con phải sống trong cảnh khó khăn. Nước sạch và điện sinh hoạt bị cắt vì là khu vực quy hoạch. Muốn có nước sinh hoạt, chúng tôi phải kéo nhờ đường ống nước của các hộ gia đình gần đó và phải chịu mức phí là 15.000 đồng/1m3. Trong khi đó, giá điện sinh hoạt cũng phải thanh toán cao hơn mức bình thường. Hơn một năm trở lại đây khu vực chúng tôi mới được cấp nước sạch, sử dụng điện theo đúng giá nhà nước. Nhưng để có được những dịch vụ này, người dân hoàn toàn phải tự liên hệ, tự bỏ chi phí lắp đặt”.
Hơn nữa, theo phản ánh của người dân sở tại, dự án thì “án binh bất động” 13 năm, nhà ở xuống cấp nghiêm trọng. Mỗi khi người dân sửa chữa nhà cửa hay xây dùng thép, tôn để quây thành chuồng nuôi gia cầm, tận dụng những diện tích đất hoang phí trên phần đất có chủ quyền của gia đình thì đều bị cơ quan chức năng xuống cưỡng chế, phá dỡ.
Dự án Khu đô thị mới Thịnh Liệt “ì ạch” triển khai
Theo tài liệu và phản ánh của người dân, ngày 10/8/2004, UBND thành phố Hà Nội có Quyết định số 4930/QĐ-UB về việc thu hồi 351.618m2 đất tại các phường Tương Mai, Hoàng Văn Thụ, Thịnh Liệt (thuộc quận Hoàng Mai), tạm giao cho Tổng Cổng ty Licogi để tổ chức điều tra lập phương án GPMB, triển khai dự án đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thịnh Liệt.
Quyết định nêu rõ: Licogi có trách nhiệm liên hệ với Sở Tài nguyên - Môi trường để xác định ranh giới khu đất trên bản đồ và ngoài thực địa phục vụ cho công tác GPMB. Liên hệ với UBND quận Hoàng Mai thành lập Hội đồng GPMB, tổ chức bồi thường cho người bị thu hồi đất theo quy định. Khẩn trương hoàn thiện hồ sơ quy hoạch chi tiết 1/500 dự án đầu tư, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định để lập hồ sơ xin giao đất chính thức, tổ chức thực hiện dự án theo quy định của Luật Đất đai.
Quyết định này cũng nhấn mạnh: “Sau 6 tháng kể từ ngày ký, nếu Licogi chưa thực hiện xong khoản 2, Điều II của quyết định này (liên hệ với UBND quận Hoàng Mai thành lập Hội đồng GPMB, tổ chức bồi thường cho người bị thu hồi đất theo quy định). Hoặc sử dụng không đúng nội dung ghi tại Điều I thì Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường trình UBND thành phố thu hồi quyết định tạm giao đất”.
Song, theo người dân sở tại, trong thời gian này, dự án vẫn “lặng như tờ” và không có bất cứ một thông báo gì về dự án với người dân. Cũng theo phản ánh của người dân, điều “ngược đời” là quyết định thu hồi đất và giao tạm thời cho Licogi có từ 10/8/2004, nhưng đến ngày 12/01/2005, Bộ Xây dựng mới có Tờ trình số 02/TTr-BXD lên Thủ tướng Chính phủ “Xin phép đầu tư Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu đô thị mới Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai, Hà Nội”.
Người dân càng khó hiểu hơn khi sau hơn 3 năm “bất động”, ngày 17/9/2007, UBND thành phố Hà Nội lại có Quyết định số 3649/QĐ-UBND về việc cho phép Licogi sử dụng chính thức 351.618m2 đất tại các phường Thịnh Liệt; Tương Mai; Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai để thực hiện dự án Khu đô thị mới Thịnh Liệt...
Trao đổi với chúng tôi, đại diện Trung tâm quỹ đất quận Hoàng Mai cho biết, dự án này đã triển khai từ lâu, nhưng vướng mắc về bồi thường GPMB. Vì thế, dự án đến nay mới chưa có hình hài, chậm tiến độ.