Hóa chất chống cháy đe dọa sự sống của hơn 150 loài động vật

Nghiên cứu do Viện Chính sách Khoa học Xanh thực hiện cho thấy những hóa chất này đã xâm nhập vào động vật hoang dã ở mọi châu lục, ảnh hưởng đến các loài trên đất liền và dưới đại dương, như cá voi sát thủ, gấu trúc đỏ và tinh tinh.

Nghiên cứu cho thấy, mặc dù mang lại lợi ích mong muốn là giảm khả năng bắt lửa trong các sản phẩm khác nhau, chẳng hạn như tivi và phụ kiện ô tô, nhưng những hóa chất này thường xâm nhập vào môi trường, ảnh hưởng bất lợi đến động vật hoang dã và con người.

Bà Lydia Jahl, người đứng đầu dự án nghiên cứu, nói: "Ở người và động vật hoang dã, chất chống cháy có liên quan đến ung thư, rối loạn nội tiết, nhiễm độc thần kinh, suy giảm khả năng phát triển, giảm chức năng miễn dịch và hơn thế nữa".

Những chất gây ô nhiễm này bao gồm các hóa chất cũ đã bị loại bỏ, chẳng hạn như biphenyl polychlorin hóa (PCB) và ete diphenyl polybrominated (PBDE), cũng như các chất tương tự mới hơn của chúng bao gồm parafin clo hóa và chất chống cháy organophosphate.

Những chất này, ngay cả ở mức độ thấp, được biết là có hại, gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như ung thư gan, tuyến giáp và thận ở động vật thí nghiệm và ảnh hưởng đến chỉ số IQ, sự chú ý và trí nhớ ở trẻ em.

Bà Jahl cho biết: “Chất chống cháy được sử dụng trong các sản phẩm như đồ điện tử và dệt may có thể di chuyển trong không khí, qua nước và khá bền, đó là cách chúng tiếp cận động vật trên toàn cầu”.

"Nhiều chất chống cháy không liên kết với sản phẩm chứa chúng và ở dạng bán bay hơi, nghĩa là chúng bay hơi theo thời gian vào không khí và có thể phân hủy thành bụi và các vật liệu khác".

Cá voi sát thủ, cùng với các sinh vật biển khác, phải gánh chịu hậu quả nặng nề của tình trạng ô nhiễm này với các hóa chất như PCB, mặc dù đã bị cấm từ những năm 1970, có liên quan đến việc giảm tỷ lệ sống sót của bê con và hệ thống miễn dịch suy yếu.

Bà Jahl cho biết: “Chất chống cháy thực sự không làm cho vỏ TV và nội thất ô tô trở nên an toàn hơn nhưng chúng có thể gây hại cho con người và động vật”.

Phát hiện của các nhà khoa học nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của mối đe dọa, dự đoán rằng ô nhiễm PCB có thể xóa sổ một nửa quần thể cá voi sát thủ trên thế giới trong thế kỷ tới.

Arlene Blum, Giám đốc điều hành của Viện Chính sách Khoa học Xanh, cho biết: “Cá voi sát thủ đang bơi trong ‘biển chất chống cháy’ và rõ ràng rằng những hóa chất này gây hại cho sự phát triển của trẻ em”.

Nghiên cứu cũng chỉ ra sự hiện diện ngấm ngầm của các hóa chất này ở những vùng sâu vùng xa, cách xa nơi sản xuất.

Ví dụ, người ta đã phát hiện thấy hàm lượng chất chống cháy tăng cao ở loài tinh tinh ở Công viên Quốc gia Ugandan được bảo vệ, cho thấy mức độ lan rộng của các chất ô nhiễm này.

Bà Jahl cũng cho biết cần phải xem lại các quy định, đề xuất: “Thay vì chu kỳ thay thế đáng tiếc vô tận này, chúng ta cần đánh giá xem liệu nhiều tiêu chuẩn về tính dễ cháy thúc đẩy việc sử dụng chất chống cháy có hữu ích hay không”.

Bà nói: "Trong một số trường hợp, các tiêu chuẩn yêu cầu chất chống cháy vì chúng không hữu ích cho an toàn cháy nổ và chỉ khiến con người, môi trường và động vật tiếp xúc với chất chống cháy. Một ví dụ về điều này là vỏ nhựa xung quanh pin lithium ion.

"Điều quan trọng là phải có những tiêu chuẩn cao trong sản xuất pin để đảm bảo pin không bị hư hỏng hoặc bị lỗi - một khi pin bắt lửa, việc bọc nhựa chống cháy xung quanh sẽ không ngăn được đám cháy mà chỉ làm tăng thêm lượng lửa và khói độc được tạo ra".