Hải Phòng: Nhiều tuyến đường phố mất hẳn vỉa hè

Thời gian gần đây, bạn đọc ở Hải Phòng liên tục phản ánh với Báo Công lý về tình trạng các hộ kinh doanh ngang nhiên chiếm dụng vỉa hè để sử dụng riêng trên nhiều tuyến đường phố của Hải Phòng mà không hề bị cơ quan chức năng xử lý.

Phóng viên Báo Công lý đã có mặt tại các tuyến đường người dân phản ánh như: đường Hàng Kênh, Nguyễn Công Hòa, Hoàng Minh Thảo, Lạch Tray, Nguyễn Bình, Lê Lai, Máy Tơ, Lương Khánh Thiện… Trên các tuyến đường này, có thể dễ dàng bắt gặp các hàng quán bán đủ thứ đồ ăn sáng, đồ nhậu, café, nước giải khát, đồ gia dụng, hàng tạp hóa được bày bán tràn lan phủ khắp trên vỉa hè.

Các hàng quán có cả hàng quán cố định của các hộ dân mặt đường và các hàng quán di động của các hộ kinh doanh khác. Để phục vụ kinh doanh, các ô dù, bạt che, mái hiên di động được các hộ kinh doanh căng lên kín mít vỉa hè. Các phương tiện xe tự chế, xe máy của chủ hộ kinh doanh và khách hàng xếp chật kín trên vỉa hè, thậm chí tràn cả xuống lòng đường gây nên cảnh tượng bừa bộn, hỗn loạn. Vỉa hè chẳng khác gì chợ tạm, người dân thoải mái kinh doanh, xả rác bừa bãi.

Dọc hai bên vỉa hè đường Hoàng Minh Thảo, Nguyễn Công Hòa cây cối, hàng hóa kín lối đi

Ngổn ngang hàng hóa, xe cộ trên vỉa hè đường Lạch Tray

Tại tuyến đường Lạch Tray có chiều dài  trên 3km có những nơi vỉa hè rất hẹp, chưa tới một mét chiều rộng nhưng các chủ hộ kinh doanh đã chiếm dụng để làm nơi để xe cho khách hàng, vỉa hè bị mất hoàn toàn.

Ở một số tuyến đường khác như đường Lê Lai hay Máy Tơ, vỉa hè của những con đường này rất rộng, có những nơi rộng trên 10m cũng đã bị lấn chiếm để sử dụng buôn bán cà phê, nước giải khát, đồ nhậu. Cùng với đó, những tuyến phố như Phan Bội Châu, Lý Thường Kiệt, Nguyễn Bình, Trần Nhật Duật, An Đà…người dân thường xuyên họp chợ, hàng hóa được bày bán chất kín vỉa hè, tràn xuống lòng đường, nhiều khách mua hàng dừng xe giữa đường, gây nên tình trạng ách tắc giao thông cục bộ.

Đặc biệt, trên tuyến đường Nguyễn Công Hòa, Hoàng Minh Thảo, nhiều chủ hộ kinh doanh còn ngang nhiên đặt những chậu cây cảnh, quây hàng rào xung quanh khu vực bán hàng của mình cùng bàn ghế ở phía trong tạo thành những bức tường để sử dụng riêng biệt, cản trở việc đi lại của người dân.

Tuyến đường Hàng Kênh

Qua tìm hiểu, được biết, để được kinh doanh yên ổn trên vỉa hè, các hộ kinh doanh cố định đều phải “làm luật” với chính quyền địa phương. Một phụ nữ bán hàng bánh cuốn trên đường Trần Phú cho biết, mỗi tháng chị phải nộp cho phường mấy trăm ngàn đồng để được phường “làm ngơ” cho bán hàng. Do đó, khi có kiểm tra, đoàn sẽ báo trước hoặc nhắc nhở dọn dẹp hàng hóa chứ không bị xử lý.

Đối với các hộ kinh doanh di động thì có hộ phải “làm luật”, có hộ không. Khi cơ quan chức năng kiểm tra, các hộ thu dọn hàng hóa “tạm lánh” hoặc dời đi nơi khác, sau khi cơ quan chức năng vắng mặt, họ lại tiếp tục bày bán mà không gặp bất cứ sự trở ngại nào.

Hiện trạng như vậy đã xảy ra nhiều năm qua trên các tuyến phố nêu trên mà cơ quan chức năng vẫn không có biện pháp xử lý nghiêm ngặt và triệt để.

Một góc con phố Lê Lai

Trao đổi với ông Trịnh Quang Trường, Chủ tịch UBND phường Lạc Viên quận Ngô Quyền cho biết: "Phường quản lý một phần đường Lê Hồng Phong, Đà Nẵng và Lê Lai. Trên tuyến đường Đà Nẵng và Lê Hồng Phong phường quản lý thì không có hiện tượng lấn chiếm. Tuy nhiên, tại tuyến đường Lê Lai (trụ sở UBND phường đặt tại con đường này) thì việc lấn chiếm vỉa hè sử dụng riêng đã diễn ra từ khá lâu. Đây là tuyến đường đã được phường đề nghị UBND quận cấp kinh phí để nâng cấp vỉa hè từ năm 2012 nhưng đến nay chưa được nâng cấp, phân định ranh giới rõ ràng trên vỉa hè nên các hộ kinh doanh vẫn tiếp tục lấn chiếm bày bán hàng. Đối với công tác quản lý của phường, việc tuyên truyền cùng kiểm tra, xử lý được thực hiện thường xuyên. Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua, Đội quản lý đô thị của phường đã xin nghỉ khá nhiều nên công tuần tra, tuyên truyền gặp khó khăn, trong khi đó, ý thức chấp hành của các hộ dân còn hạn chế".

Khác với ông Trường, ông Nguyễn Mạnh Cường, Chủ tịch UBND phường Niệm Nghĩa, quận Lê Chân không nhìn nhận thẳng thắn vấn đề mà đẩy cho “cơ chế”. Ông Cường cho biết: "Hiện trạng người dân lấn chiếm sử dụng vỉa hè vẫn là vấn đề nhức nhối tồn tại nhiều năm qua trên địa bàn phường. Hiện nay, phường đang quản lý một phần của đường Trần Nguyên Hãn và một phần của đường Nguyễn Công Hòa - nơi mà việc bán hàng trên vỉa hè của ngời dân diễn ra thường xuyên, tràn lan và khá đông đúc".

Theo ông Cường, đoạn đường Trần Nguyên Hãn mà phường quản lý là tuyến đường kiểu mẫu nên người dân không được quyền sử dụng vỉa hè vào mục đích cá nhân nhưng nhiều năm qua, việc bán hàng trên vỉa hè đã như một “nghề” để họ kiếm sống. Lực lượng chức năng của phường đã rất nhiều lần tuyên truyền giáo dục ý thức cho người dân, thường xuyên kiểm tra, xử lý, cưỡng chế hoặc xử phạt hành chính nhưng do chế tài xử phạt chưa đủ mạnh nên người dân vẫn coi nhẹ.

Đối với phần đường Nguyễn Công Hòa thuộc địa phận phường quản lý đang tồn tại hiện tượng người dân bày bán hàng tràn lan phủ kín vỉa hè, nhiều hộ dân còn quây vỉa hè thành nơi sử dụng riêng bằng cách kê những chậu cây cảnh khiến người đi bộ không thể đi qua được.

Do tuyến đường Nguyễn Công Hòa còn đang sắp xếp và trực thuộc nhiều phường nên việc quản lý trật tự đô thị còn khó khăn. Các phường đã có yêu cầu gửi tới UBND quận nhưng chưa nhận được sự chỉ đạo cụ thể. Bên cạnh đó, khó khăn lớn nhất của cấp phường hiện tại là thiếu kinh phí duy trì cho Đội quản lý trật tự. Cùng với đó, ý thức chấp hành pháp luật của người dân rất thấp, “văn hóa vỉa hè” đã tồn tại từ rất lâu chưa được dẹp bỏ. Một nguyên nhân nữa là do kinh tế và cơ sở hạ tầng của thành phố chưa đủ đáp ứng nhu cầu mua bán, sinh hoạt hàng ngày của người dân nên họ phải tìm đến các hàng quán bán trên vỉa hè hoặc gần nhà cho thuận tiện...

Hàng hóa buôn bán tràn lan vỉa hè tuyến đường Phan Bội Châu, Lý Thường Kiệt

Được biết, theo quyết định số 1611/ 2009 QĐ-UBND ngày 19/08/2009 của UBND TP Hải Phòng, đối với vỉa hè có mặt cắt ngang lớn hơn 3,5m thì phạm vi cho phép sử dụng vỉa hè tạm thời ngoài mục đích giao thông với mặt cắt ngang lớn nhất không quá 2m tính từ mép bó vỉa sát mặt đường, còn đối với vỉa hè dưới 3,5m thì việc cấp phép sử dụng phải được xem xét cụ thể, đồng thời phải đảm bảo lưu thông cho người đi bộ.

Như vậy, việc kinh doanh buôn bán tràn lan, phủ kín trên vỉa hè nêu trên là hoàn toàn trái phép tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây bất ổn đối với người tham gia giao thông. Việc kinh doanh buôn bán tràn lan trên vỉa hè làm mất không gian đô thị, gây ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, các hàng quán ăn, uống trên vỉa hè đều có nguy cơ về mất vệ sinh an toàn thực phẩm, ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người dân. Bên cạnh đó, việc bán hàng ăn nhậu trên vỉa hè còn tiềm ẩn nguy cơ gây mất an ninh trật tự, ảnh hưởng đến việc quản lý nhà nước tại địa phương.      

Thiết nghĩ, để dẹp bỏ tình trạng trên, các cơ quan chức năng thành phố Hải Phòng phải có sự vào cuộc đồng bộ thống nhất từ cấp thành phố đến địa phương. Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, thường xuyên kiểm tra và cương quyết xử lý các vi phạm lập lại trật tự hè phố, giữ gìn mỹ quan đô thị.