Ngày 19/11, Hạ viện Nhật Bản đã phê duyệt một thỏa thuận thương mại ban đầu, theo đó Thủ tướng Shinzo Abe đã đồng ý với Hoa Kỳ chuẩn bị cho việc cắt giảm thuế vào năm tới đối với các mặt hàng bao gồm hàng nông sản Mỹ và máy công cụ Nhật Bản.
Tuy nhiên, có sự không chắc chắn về việc Nhật Bản có thể đạt được bao nhiêu tiến bộ trong việc đàm phán xóa bỏ thuế quan của Mỹ đối với ôtô và phụ tùng xe hơi.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe bắt tay Tổng thống Mỹ Donald Trump trong buổi lễ ký kết bên lề phiên họp thứ 74 của Đại hội đồng Liên hợp quốc (UNGA) tại thành phố New York, New York, Mỹ, ngày 25 tháng 9 năm 2019
Nhật Bản và Hoa Kỳ tháng trước đã chính thức ký thỏa thuận thương mại hạn chế để cắt giảm thuế đối với hàng nông sản Mỹ, máy công cụ Nhật Bản và các sản phẩm khác trong khi ngăn chặn mối đe dọa về thuế xe hơi tăng cao hơn của Hoa Kỳ.
Đề xuất của chính phủ phê chuẩn thỏa thuận thương mại tiếp theo sẽ được đưa lên Thượng viện để bỏ phiếu nhưng việc Hạ viện thông qua sẽ làm tăng cơ hội thỏa thuận có hiệu lực vào tháng 1.
Thỏa thuận này sẽ mang lại cho Tổng thống Trump một thành công mà ông có thể dùng nó để giành được sự ủng hộ của cử tri. Trong khi đó, ông Abe nói rằng thỏa thuận này mang lại lợi ích cho Nhật Bản cũng nhiều không kém so với Hoa Kỳ.
Nhật Bản đã ước tính thỏa thuận ban đầu sẽ thúc đẩy nền kinh tế của họ tăng khoảng 0,8% trong vòng 10-20 năm tới. Nó cũng ước tính mức thuế chung của nước này đối với hàng xuất khẩu của Nhật Bản sang Hoa Kỳ sẽ giảm đi.
Nhưng các số liệu được dựa trên giả định Hoa Kỳ sẽ loại bỏ thuế quan đối với ôtô và phụ tùng ô tô Nhật Bản - một điểm nhấn chính.
Nếu không có những cắt giảm thuế quan, việc giảm thuế quan chung của Mỹ đối với hàng hóa Nhật Bản sẽ chỉ hơn 10% so với dự đoán của chính phủ.
Sau khi thỏa thuận được phê chuẩn, Nhật Bản và Hoa Kỳ có 4 tháng để tham khảo các cuộc đàm phán tiếp theo và Tổng thống Trump nói rằng, ông muốn có thêm các cuộc đàm phán thương mại với Nhật Bản sau thỏa thuận ban đầu.
Nhưng các nguồn tin Chính phủ Nhật Bản cho biết, trong thời gian này, động lực để đàm phán một thỏa thuận đầy đủ hơn của Mỹ dường như đã bị suy yếu, bởi Washington còn đang bận tâm với các cuộc đàm phán với Bắc Kinh.
Không rõ liệu Washington có nghiêm túc muốn tiếp tục đàm phán thương mại hay không. Câu hỏi đặt ra là, Hoa Kỳ có thể dành bao nhiêu thời gian cho các cuộc đàm phán với Nhật Bản, ngay cả khi bắt đầu đàm phán. Có giới hạn thời gian để kết thúc các cuộc đàm phán trước cuộc bầu cử Tổng thống.
Nhật Bản và Hoa Kỳ dường như đã có những cách hiểu khác nhau về những gì đã được thỏa thuận về thuế xe hơi. Nhật Bản cho biết họ đã nhận được sự đảm bảo của Hoa Kỳ rằng họ sẽ loại bỏ thuế quan đối với ô tô và phụ tùng xe hơi của Nhật Bản, và vấn đề duy nhất còn lại là thời gian. Nhưng Washington đã không xác nhận điều đó.
Đại diện thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer đã nói rằng, ô tô không được bao gồm trong thỏa thuận và đó chỉ là tham vọng của Nhật Bản để thảo luận về thuế xe hơi trong tương lai.
Thỏa thuận thương mại Mỹ- Nhật dự kiến sẽ có hiệu lực vào ngày 1/1/2020.