Được hưởng lợi 177 tỷ đồng từ việc khai thác, bán quặng apatit trái phép, Giám đốc Công ty Lilama đã “rửa tiền” bằng cách mua đất, mua cổ phần, gửi tiết kiệm đứng tên con và biếu quà Tết.
Trong số 17 bị can bị truy tố trong vụ án khai thác quặng Apatit trái phép xảy ra tại thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai, VKSND tỉnh Lào Cai truy tố bị can Nguyễn Mạnh Thừa, Giám đốc Công ty Lilama về 2 tội “Rửa tiền” và “Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên".
Theo cáo trạng, năm 2009, ông Nguyễn Văn Vịnh thời điểm này là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai ký cấp giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty Lilama thực hiện dự án, khách sạn, nhà hàng trên diện tích 3,77 ha tại thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP.Lào Cai, tỉnh Lào Cai.
Viện kiểm sát xác định, khu vực này thuộc khai trường số 18 đã được Bộ Công thương phê duyệt quy hoạch quặng apatit giai đoạn 2008- 2020 và sau năm 2020. Việc khai thác quặng apatit tại khu vực này phải có giấy phép khai thác và thẩm quyền cấp giấy phép khai thác thuộc Chính phủ.
Tuy nhiên, từ năm 2012 – 2015, Công ty Lilama đã dựa vào văn bản không đúng thẩm quyền của UBND tỉnh Lào Cai để tận thu apatit, khai thác khoáng sản trái phép một cách công khai. Công ty Lilama sau đó ký hợp đồng với Công ty Apatit Việt Nam để bán toàn bộ số quặng khai thác chui, thu lời bất chính.
Các bị can đã khai thác trái phép hơn 1,5 triệu tấn quặng apatit các loại, giá trị hơn 610 tỷ đồng. Trong đó, Công ty Lilama thu lời bất chính hơn 177 tỷ đồng, Công ty Apatit Việt Nam thu lời bất chính hơn 184 tỷ đồng.
Quá trình điều tra xác định, để hợp thức hóa nguồn tiền thu được từ việc khai thác quặng apatit trái phép, Nguyễn Mạnh Thừa đã thỏa thuận với 12 cá nhân mà Công ty thuê vận chuyển quặng và đất đá cho Thừa mượn tài khoản để Công ty chuyển nhờ số tiền thu được từ việc bán quặng apatit vào tài khoản của các cá nhân này, khi thanh toán thì trả lại cho Thừa.
Khi được các cá nhân này đồng ý, Thừa đã chỉ đạo các kế toán lập các hợp đồng, biên bản nghiệm thu để nâng khống giá cước vận chuyển quặng, đất đá và nâng khống khối lượng đất đá. Sau đó đến Chi cục thuế huyện Bảo Thắng và Chi cục thuế thành phố Lào Cai mua hóa đơn bán lẻ theo các hợp đồng kinh tế và biên bản nghiệm thu khống.
Tiếp đó Thừa chỉ đạo nhân viên kế toán thực hiện chuyển tiền thu được từ việc bán quặng apatit đã khai thác trái phép từ tài khoản của Công ty Lilama vào tài khoản của 12 cá nhân này.
“Từ năm 2013 đến năm 2015, Thừa đã chỉ đạo thực hiện chuyển tiền từ tài khoản của Công ty Lilama vào tài khoản của 12 cá nhân này nhiều lần với tổng số tiền là hơn 182 tỷ đồng, trong đó có 5.6 tỷ đồng là số tiền cước vận chuyển quặng, đất đá thực tế 12 cá nhân này được nhận. Số tiền còn lại hơn 177 tỷ đồng là tiền nâng khống về giá cước vận chuyển quặng, đất đá, khối lượng vận chuyển đất đá”, cáo trạng nêu.
Sau khi 12 cá nhân nhận được tiền vào tài khoản đã cùng kế toán của Công ty Lilama được Thừa chỉ đạo rút tiền mặt về đưa cho Thừa hoặc nộp vào tài khoản cá nhân của Thừa.
Đối với số tiền hơn 177 tỷ đồng, Nguyễn Mạnh Thừa khai nhận đã sử dụng 2,1 tỷ đồng để mua đất cho con trai; chi hơn 33 tỷ đồng mua cổ phần tại Công ty cổ phần Tà Phôi sau đó chuyển số cổ phần này cho một công ty khác do con trai Thừa làm Giám đốc; mở tài khoản tiết kiệm mang đứng con gái và cho 2 cô con dâu gửi tiết kiệm.
Ngoài ra, Thừa dùng số tiền hơn 6.5 tỷ đồng mua đất của các hộ dân và lấy 5 tỷ đồng để biểu cho bị can Nguyễn Văn Vịnh vào dịp Tết Nguyên đán năm 2015.
“Số tiền còn lại bị can khai sử dụng vào nhiều việc khác và đưa cho một số cán bộ lãnh đạo UBND tỉnh, lãnh đạo các Sở, ban ngành của tỉnh, lãnh đạo của Công ty Apatit Việt Nam và một số người khác nhưng quá trình điều tra không làm rõ được”, cáo trạng đề cập.
Đến nay, bị can Nguyễn Mạnh Thừa và gia đình đã tự nguyện bồi thường khắc phục, gồm: 4.080.000 cổ phần Công ty cổ phần Đồng Tả Phời có giá trị tương đương 48 tỷ đồng. Ngoài ra, bị can Nguyễn Mạnh Thừa đã tác động gia đình nhà vợ khắc phục thêm 3 tỷ đồng tiền mặt.
“Đối với số tiền hơn 184 tỷ đồng Công ty TNHH MTV Apatit thu lợi bất chính. Công ty TNHH MTV Apatit đã tự nguyện nộp toàn bộ số tiền này vào tài khoản tạm giữ của Cơ quan điều tra để khắc phục hậu quả”, cáo trạng nêu .
Viện KSND tỉnh Lào Cai vừa hoàn tất cáo trạng bổ sung, truy tố ra trước TAND tỉnh Lào Cai để xét xử 17 bị can trong vụ án khai thác quặng Apatit trái phép về các tội “Rửa tiền”, “Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên” và “Lợi dụng chức vụ và quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Trong vụ án này, 9 bị can bị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” gồm Nguyễn Văn Vịnh, cựu Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai; Doãn Văn Hưởng, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai; Mai Đình Định, cựu giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường; Nguyễn Thanh Dương và Lê Ngọc Hưng (đều là cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh), Phan Văn Cương (cựu Phó Giám đốc Sở Công Thương), Ngô Đức Hoàng (chuyên viên Văn phòng UBND tỉnh), Lê Ngọc Dương (cựu Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường) và Vũ Đình Thủy.
Riêng bị can Nguyễn Mạnh Thừa, Giám đốc Công ty Lilama, bị truy tố 2 tội “Rửa tiền” và “Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên".
Các bị can còn lại ở Công ty Apatit Việt Nam bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên”.
Cáo trạng số 08, thay thế Cáo trạng số 58/CT-VKST-P2 ngày 3/10/2023 của VKSND tỉnh Lào Cai. Trước đó TAND tỉnh Lào Cai đã có quyết định trả hồ sơ vụ án.