Sau khi Kiểm toán nhà nước KV XII vào cuộc làm rõ các sai phạm đối với 6 công ty trên địa bàn Gia Lai thuê 19 vị trí “đất vàng” với giá bèo, mới đây, Sở TN&MT tỉnh đã có báo cáo, kiến nghị xử phạt chứ không thu hồi số tiền các doanh nghiệp đã hưởng lợi.
Theo đó, có 19 vị trí đất được tỉnh Gia Lai cho 6 công ty gồm: Công ty CP Gia Lai CTC, Công ty CP Kinh doanh và Phát triển miền núi Gia Lai, Công ty CP Thương mại Gia Lai, Công ty CP Du lịch Gia Lai, Công ty CP Xây dựng và Xây lắp điện Gia Lai, Công ty CP Xây dựng - Thương mại Ia Grai thuê với giá bèo. Sau đó, 6 đơn vị này cho thuê lại để hưởng tiền chênh lệch từ 1,1 tỷ đến 4,8 tỷ đồng.
Kiểm toán Nhà nước vào cuộc xác minh ra sai phạm nên kiến nghị thu hồi nhưng sau khi rà soát các hợp đồng cho thuê đất và góp vốn bằng quyền sử dụng đất tại 19 thửa đất của 6 doanh nghiệp, Sở TNMT tỉnh Gia Lai đã báo cáo UBND tỉnh Gia Lai theo chỉ đạo và kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước Khu vực XII như sau: 6 công ty, doanh nghiệp được tỉnh Gia Lai cho thuê đất hàng năm với giá rẻ để sản xuất, kinh doanh nhưng đã cho thuê lại với giá cao, thu lợi hàng tỷ đồng.
Trong đó, Công ty cổ phần Du lịch Gia Lai (4 vị trí, thu lợi 4,8 tỷ đồng), Công ty cổ phần Kinh doanh và Phát triển Miền núi Gia Lai (5 vị trí, thu lợi 2,7 tỷ đồng), Công ty cổ phần Gia Lai CTC (4 vị trí, thu lợi hơn 1,1 tỷ đồng), Công ty cổ phần Xây dựng và Xây lắp điện Gia Lai (1 vị trí, thu lợi, 1,3 tỷ đồng); Công ty cổ phần thương mại Ia Grai (2 vị trí, thu lợi hơn 1,9 tỷ đồng); Công ty cổ phần Thương mại Gia Lai (2 vị trí, thu lợi hơn 1,2 tỷ đồng).
Ngoài ra, có 2 doanh nghiệp trong số này là Công ty cổ phần Kinh doanh và Phát triển Miền núi và Công ty cổ phần Thương mại Gia Lai sử dụng giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất để góp vốn liên doanh, liên kết. Như vậy, số tiền mà 6 doanh nghiệp nộp vào ngân sách so với giá cho thuê lại hiện nay có mức chênh lệch từ 1,1 tỷ đến 4,8 tỷ đồng.
Khu đất vàng số 3 Nguyễn Tất Thành được cho FPT thuê với số tiền chênh lệch thu-chi rất lớn.
Dù xác định hành vi cho thuê tài sản gắn liền với đất và góp vốn bằng quyền sử dụng đất là chưa phù hợp với Luật Kinh doanh Bất động sản, Luật Đất đai nhưng theo Sở TNMT tỉnh Gia Lai, để thu hồi và xử lý các khoản công ty hưởng lợi là không có cơ sở.
Theo Sở TNMT tỉnh Gia Lai căn cứ theo luật hiện hành, hành vi này có thể bị xử phạt từ 250 tới 300 triệu đồng, kèm hình phạt bổ sung là đình chỉ kinh doanh 12 tháng đối với công ty, nhưng không quy định việc thu hồi số tiền công ty đã trục lợi. Còn hành vi sử dụng quyền sử dụng đất thuê để góp vốn, liên kết, liên doanh là trái quy định tại Luật Đất đai nên các hợp đồng này vô hiệu.
Vì vậy, phần cuối bản báo cáo, Sở TNMT lại kiến nghị UBND tỉnh Gia Lai về việc không có cơ sở để thu hồi và xử lý đối với các doanh nghiệp hưởng lợi từ hợp đồng cho thuê tài sản trên đất chưa phù hợp quy định.
Việc thu và hưởng lợi từ 19 vị trí đất của 6 công ty có nguyên nhân từ việc tiền thuê đất các công ty phải nộp NSNN quá thấp so với tiền thuê được từ việc cho thuê tài sản gắn liền với đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất.
Ngoài ra, kiến nghị UBND tỉnh để các doanh nghiệp tự xây dựng phương án khắc phục những sai phạm của mình. Đồng thời kiến nghị UBND tỉnh Gia Lai điều chỉnh giá đất, hệ số K phù hợp với giá đất thị trường; sửa đổi quyết định 30 của UBND tỉnh ngày 15/6/2016.
Ngay sau khi nhận được báo cáo từ Sở TN&MT, UBND tỉnh Gia Lai đã có văn bản giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với Sở tư pháp, Thanh tra tỉnh và các đơn vị có liên quan kiểm tra nội dung báo cáo và đề nghị của Sở TN&MT. Từ đó, đối chiếu với các quy định của pháp luật đề xuất để UBND tỉnh xem xét.