Đồng Nai đang đối mặt với nguy cơ ùn tắc đăng kiểm xe cơ giới do số lượng trung tâm hoạt động giảm và lượng xe đến hạn đăng kiểm tăng cao.
Theo dự báo của Cục Đăng kiểm Việt Nam (Bộ Giao thông vận tải), thời gian tới, khi các địa phương đưa ra xét xử các vụ án liên quan đến sai phạm tại các trung tâm đăng kiểm, tình hình kiểm định xe cơ giới ở các địa phương sẽ có nguy cơ ùn tắc.
Đồng Nai là một trong 3 địa phương (cùng với TP. Hà Nội và TP.HCM) được ngành chức năng dự báo có nguy cơ ùn tắc đăng kiểm xe nghiêm trọng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng ùn tắc đăng kiểm xe cơ giới tại Đồng Nai, trong đó có thể kể đến như:
Trước đó, ngày 7/5, Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 60-01S bị buộc ngưng hoạt động đã làm tăng áp lực lên các đơn vị đăng kiểm còn lại. Qua đó, thay vì có 5 trung tâm đăng kiểm xe cơ giới, nay cả tỉnh chỉ còn 4 trung tâm đang hoạt động gồm: 60-02S (TP. Long Khánh), 60-04D (huyện Long Thành), 60-04D và 60-05D (TP. Biên Hòa).
Bốn đơn vị đăng kiểm đang hoạt động nói trên có tổng cộng 9 dây chuyền, công suất đăng kiểm ước tính gần 13 ngàn lượt xe/tháng. Những đơn vị đăng kiểm đang ngưng hoạt động là: 60-01S (TP. Biên Hòa, từ ngày 7/5) và 60-03S (huyện Định Quán, từ cuối năm 2023).
Theo thống kê của Cục Đăng kiểm Việt Nam, tại Đồng Nai sẽ có hơn 19.300 xe đến hạn đăng kiểm vào tháng 5/2024 và hơn 19.500 xe vào tháng 6/2024.
Cụ thể, vài tuần qua, tại Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 60-04D (TP. Biên Hòa) phải hoạt động hết công suất để đáp ứng lượng xe xếp hàng dài chờ đăng kiểm. Chỉ với 2 dây chuyền đăng kiểm nhưng đơn vị đã thực hiện đăng kiểm cho hơn 150 lượt xe/ngày (gấp rưỡi so với những tháng đầu năm). Để việc đăng kiểm được trật tự, không chen chúc, trung tâm đăng kiểm này đã phát 150 phiếu hẹn đăng kiểm xe (sáng 90 phiếu, chiều 60 phiếu) cho các xe đến đăng kiểm vào ngày hôm sau.
Lãnh đạo Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 60-04D cho biết, chủ xe hoặc tài xế phải cầm sổ đăng kiểm trên tay để lấy phiếu hẹn. Trên phiếu ghi rõ biển số xe, thời gian và số thứ tự. Việc này để tránh tình trạng làm giả phiếu hẹn hoặc “cò” lấy phiếu rồi bán lại.
Không chỉ vậy, ngày 21/5, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã đưa ra dự báo sẽ có 91 trung tâm đăng kiểm xe cơ giới trên toàn quốc phải đóng cửa trong thời gian 3 tháng (tháng 7, 8, 9/2024) khi Tòa án các địa phương đưa ra xét xử các vụ án liên quan đến đăng kiểm (tại Đồng Nai có trung tâm 60-01S và 60-05D). Trong đó, 100% các trung tâm đăng kiểm xe cơ giới thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam tại TP. Hà Nội và TP. HCM sẽ phải dừng hoạt động. Nguy cơ ùn tắc có thể lan ra toàn quốc, đặc biệt nghiêm trọng tại TP. Hà Nội, TP. HCM và Đồng Nai.
Theo phân tích của Cục Đăng kiểm Việt Nam, nếu vụ án liên quan đến các trung tâm đăng kiểm được đưa ra xét xử và kết án không cùng một thời điểm, việc đóng cửa các trung tâm đăng kiểm sẽ không diễn ra cùng lúc thì vẫn có thể duy trì hoạt động của một số đơn vị. Đồng thời, khi đó có thể điều động nhân sự từ các trung tâm đăng kiểm bị đóng cửa sang các đơn vị khác đang hoạt động để tăng công suất, giúp tình hình ùn tắc bớt nghiêm trọng hơn.
Liên quan đến vấn đề này, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam Nguyễn Văn Quyền lo ngại: “Nếu cả nước có nhiều trung tâm đăng kiểm xe cơ giới phải đóng cửa sẽ ảnh hưởng lớn đến hoạt động vận tải, nhất là khu vực các đô thị, các địa phương có nhiều cảng, bến, khu công nghiệp. Do đó, các cơ quan chức năng nghiên cứu chủ động có giải pháp chống ùn tắc trong hoạt động đăng kiểm, giảm thiểu ảnh hưởng đến hoạt động vận tải do thiếu trung tâm đăng kiểm trong thời gian sắp tới”.
Trước lỗi lo này, để ứng phó với các tình huống có thể xảy ra trong thời gian tới, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã đề xuất với Bộ Giao thông vận tải một số giải pháp ứng phó, duy trì hoạt động đăng kiểm trên toàn quốc.
Theo quy định tại Nghị định số 30/2023/NĐ-CP ngày 8/6/2023 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 139/2018/NĐ-CP ngày 8/10/2018 của Chính phủ quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới, khi các đăng kiểm viên bị kết tội bằng bản án có hiệu lực pháp luật sẽ bị thu hồi chứng chỉ và các đơn vị đăng kiểm sẽ bị tạm đình chỉ hoạt động.
Cục Đăng kiểm Việt Nam đề xuất sửa đổi Nghị định số 139/2018/NĐ-CP và Nghị định số 30/2023/NĐ-CP theo hướng: khi các đăng kiểm viên bị kết tội bằng bản án có hiệu lực pháp luật không thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên và không tạm đình chỉ hoạt động của đơn vị đăng kiểm. Điều này nhằm tránh tình trạng ùn tắc đăng kiểm, ảnh hưởng đến đời sống của người dân và đứt gãy chuỗi cung ứng dịch vụ vận tải.
Bên cạnh đó, Bộ Giao thông vận tải sẽ đề nghị UBND các tỉnh, thành tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo các cơ quan liên quan tại địa phương chuẩn bị các kịch bản, kịp thời ứng phó với các tình huống xảy ra. Riêng Cục Đăng kiểm Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với sở giao thông vận tải các địa phương tuyên truyền, khuyến cáo người dân, doanh nghiệp chủ động thực hiện đăng kiểm sớm hoặc di chuyển tới các địa phương khác có nhiều trung tâm đăng kiểm đang hoạt động.
Tại Đồng Nai, vào cuối tháng 4/2024, Sở Giao thông vận tải đã có văn bản yêu cầu các trung tâm đăng kiểm xe cơ giới trên toàn tỉnh đảm bảo thực hiện đúng các quy định và hướng dẫn trong công tác đăng kiểm. Nhất là thông báo tới các hiệp hội vận tải và chủ phương tiện chủ động kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa các hư hỏng (nếu có) của phương tiện trước khi đăng kiểm. Việc này nhằm hạn chế tính trạng phương tiện có kết quả đăng kiểm không đạt phải khắc phục, sửa chữa nhiều lần, mất thời gian khi đăng kiểm. Trong trường hợp xảy ra ùn tắc phương tiện đến đăng kiểm, các đơn vị đăng kiểm cần bố trí làm tăng ca, làm thêm giờ để đáp ứng nhu cầu của người dân.
Vào cuối tháng 3/2024, Bộ Giao thông vận tải đã phản hồi đề nghị của cử tri một số tỉnh, thành về việc điều chỉnh thời hạn đăng kiểm đối với xe ô tô cá nhân theo hướng nới lỏng thêm thời gian. Theo đó, Bộ Giao thông vận tải sẽ giao các cơ quan, đơn vị tiếp tục nghiên cứu các yếu tố có liên quan phù hợp với điều kiện thực tiễn tại Việt Nam. Trên cơ sở đó, bộ sẽ xem xét điều chỉnh chu kỳ kiểm định vào thời điểm phù hợp.
Tình trạng ùn tắc đăng kiểm xe cơ giới tại Đồng Nai đang là một vấn đề nhức nhối. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự chung tay góp sức của các cơ quan chức năng và người dân.