Văn hóa- Thể thao

Độc đáo lễ tế bánh tại ngôi đền linh thiêng nhất xứ Nghệ

Gia Ân - Thanh Thủy • 16/02/2024 - 10:14

Sáng ngày 16/2, Ban Quản lý di tích đền Cờn, thị xã Hoàng Mai (Nghệ An) long trọng tổ chức Lễ tế bánh chưng, bánh dày - một tục lệ đã được duy trì trên 200 năm nay tại ngôi đền linh thiêng nhất xứ Nghệ, mang đậm bản sắc văn hóa đặc trưng của người dân phố biển.

Đội lễ nghi thực hiện nghi thức tế lễ truyền thống.

Đây là tục lệ đã có trên 200 năm được duy trì và phát triển, là sản phẩm văn hóa phi vật thể, độc đáo của địa phương, được tổ chức vào ngày mồng 7 tháng Giêng âm lịch hằng năm. Bánh chưng vuông tượng trưng cho mặt đất, bánh dày tròn tượng trưng cho bầu trời. Bánh chưng, bánh dày là những sản vật, tế phẩm đặc biệt, lưu truyền từ thời vua Hùng Vương dựng nước.

Lễ tế bánh truyền thống hằng năm nhằm cảm tạ trời đất, chư vị thần linh và các bậc cao nhân tiên hiền có công với dân với nước, cầu nguyện cho quốc thái, dân an, mưa thuận gió hòa, trời yên biển lặng, ca ngợi sự linh thiêng của Đền Cờn, cũng như phong cảnh, vẻ đẹp con người Phương Cần xưa, nay là phường Quỳnh Phương, thị xã Hoàng Mai. Hoạt động này nhằm bảo tồn và phát huy giá trị di tích Đền Cờn nói chung và lễ tế bánh chưng, bánh dày nói riêng.

Sản phẩm bánh dày được làm từ những bàn tay khéo léo của người phụ nữ làng Phương Cần, phường Quỳnh Phương, thị xã Hoàng Mai.

Để có những vật phẩm bánh đẹp mắt, ngon - dẻo thơm dâng lên Thánh mẫu trong ngày tế bánh, khâu chọn gạo được đặc biệt coi trọng. Gạo được dùng làm bánh là loại gạo nếp cái hoa vàng hạt tròn, căng mẩy, không vỡ. Bánh chưng được gói bởi những người khéo tay được dân làng chọn. Còn đối với bánh dày, việc làm bánh đòi hỏi kỳ công hơn.

Trước ngày diễn ra lễ tế bánh, những phụ nữ khéo tay, hay làm, đảm đang của làng Phương Cần đã được chọn để nấu hàng chục nồi xôi. Những thanh niên trai tráng của làng biển là những người trực tiếp giã xôi. Khi xôi nhuyễn thì vắt thành bánh, việc nắn cho bánh có hình hài đẹp mắt sẽ được giao cho những người thạo việc, khéo tay.

Bánh chưng, bánh dày được bày trang trọng trên bàn thờ.

Sau khi lễ tế bánh kết thúc, bánh được chia đều cho dân trong làng và du khách với mong muốn ai cũng gặp nhiều may mắn và bình an. Lễ tế bánh chưng bánh dày cũng là sự kiện văn hóa nhằm nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân, góp phần tuyên truyền, quảng bá về truyền thống văn hóa, quê hương, con người Hoàng Mai đến bè bạn du khách thập phương.

Bà Nguyễn Thị Hà - Phó Trưởng ban Quản lý di tích đền Cờn cho biết: “Từ ngày mồng 1 Tết đến nay, lượng khách về tham quan, chiêm bái ở đền Cờn không ngừng tăng lên, mỗi ngày với hàng ngàn người. Công tác tổ chức những hoạt động lễ tại đền được Ban quản lý chuẩn bị chu đáo và nghiêm túc, du khách đến đây đã tuân thủ nghiêm nội quy của đền trong việc lễ, bái, dâng hương, dâng hoa, hóa vàng tiền, tạo nên sự nghiêm trang, quy củ.

Sau lễ tế, bánh được chia cho những người tham dự và du khách.

Các dịch vụ phục vụ cho du khách được bài trí hợp lý, không ảnh hưởng đến hoạt động vui chơi, chiêm bái, cầu lễ, khiến cho di tích đền Cờn càng trở nên linh thiêng trong những ngày đầu năm mới”.