Doanh nghiệp bất động sản gặp khó với thanh khoản

Với khoảng 4,6 tỷ USD trái phiếu bất động sản đáo hạn vào năm 2023 (dựa trên số liệu thống kê của Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam - VBMA), các doanh nghiệp sẽ phải vật lộn để đáp ứng nghĩa vụ trả nợ nếu không có sự hỗ trợ từ Chính phủ.

Nếu xét về giá trị tuyệt đối, quy mô nợ bất động sản của Việt Nam rất nhỏ so với Trung Quốc nhưng lĩnh vực này đóng góp 11% vào hoạt động kinh tế Việt Nam.

Theo dự báo của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), GDP Việt Nam có thể tăng trưởng 7% trong năm 2022 và khủng hoảng nói trên có thể đe dọa đến dự báo tăng trưởng này. Đồng thời, những khó khăn của thị trường bất động sản sẽ tác động đến ngành liên quan mật thiết là ngân hàng. Hai nhóm ngành này chiếm một nửa tỷ trọng VN-Index.

Gần đây, tổ chức xếp hạng tín nhiệm Fitch Ratings đã đưa ra dự báo doanh số bán nhà giảm 5% trong năm 2023, cùng với chi phí tăng dẫn đến gia tăng đòn bẩy tài chính của các doanh nghiệp bất động sản.

Việc thiếu hụt tiền mặt đã buộc các doanh nghiệp chuyển sang các khoản vay ngầm (shadow loans) với lãi suất rất cao và bán tài sản với chiết khấu sâu đến 40%.

CTCP Chứng khoán SSI đưa ra dự báo lượng trái phiếu bất động sản đáo hạn lớn nhất rơi vào năm 2023. Trái chủ phần lớn là ngân hàng và nhà đầu tư cá nhân.

Khủng hoảng bất động bắt đầu từ đầu năm nay, kể từ khi chính phủ kiểm soát chặt chẽ hơn hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp và nhiều chính sách nhằm chấn chỉnh thị trường bất động sản, bao gồm bắt giữ một số lãnh đạo cấp cao của doanh nghiệp.

Dòng tiền đang là mối lo lớn nhất đối với các doanh nghiệp bất động sản. Các doanh nghiệp chủ yếu dựa vào vốn ngắn hạn đang nghiên cứu các quy định mới liên quan đến chào bán và giao dịch trái phiếu trước áp lực khoản nợ trái phiếu đến hạn 4,6 tỷ USD trong năm tới.

Giám đốc Khối phân tích CTCP Chứng khoán VNDirect cho rằng, “tái cấp vốn cho các khoản nợ trái phiếu là một bài kiểm tra sức chịu đựng về khả năng trả nợ của các doanh nghiệp bất động sản”.

“Thị trường bất động sản sẽ đối mặt với những cơn gió ngược trong ngắn hạn không chỉ từ các động thái chính sách mà còn từ môi trường lãi suất ngày càng tăng”, ông Nguyễn Đức Hải, Giám đốc Đầu tư cấp cao Chứng khoán Thu nhập Cố định của Công ty TNHH Quản lý Quỹ Manulife, nhận định.