Do dịch Covid-19, Hội đồng Bảo an lần đầu tiên thông qua 4 nghị quyết theo thủ tục đặc biệt

Theo tin từ Phái đoàn Đại diện Thường trực Việt Nam tại LHQ, cơ chế này được các nước thành viên HĐBA nhất trí trong bối cảnh không thể họp trực tiếp tại trụ sở LHQ do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Theo đó, HĐBA tiến hành bỏ phiếu theo hai bước: Bước 1, các nước gửi thư thông báo cho Chủ tịch HĐBA quyết định bỏ phiếu của nước mình trong vòng 24 giờ làm việc kể từ khi Chủ tịch HĐBA gửi thư thông báo về việc bỏ phiếu nghị quyết; Bước 2, sau thời hạn 24h giờ này, HĐBA họp trực tuyến công bố kết quả bỏ phiếu của các nước. Chủ tịch HĐBA cũng sẽ thông báo kết quả bằng văn bản tới các nước thành viên HĐBA và các nước liên quan trực tiếp, sau đó sẽ công khai trên trang mạng chính thức của HĐBA.

Hình ảnh các đại biểu bỏ phiếu tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thời điểm trước đại dịch Covid-19

Có 4 nghị quyết đã được thông qua trong lần bỏ phiếu đầu tiên này, bao gồm: Nghị quyết 2515 gia hạn nhiệm vụ Nhóm chuyên gia (PoE) của Ủy ban 1718 liên quan Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên; Nghị quyết 2516 gia hạn Phái bộ Hỗ trợ của LHQ tại Somalia (UNSOM); Nghị quyết 2517 gia hạn mức trần của cấu phần quân sự và cảnh sát của Phái bộ hỗn hợp LHQ-Liên minh châu Phi tại Sudan (UNAMID) và Nghị quyết 2518 về An toàn và an ninh của lực lượng gìn giữ hoà bình (GGHB). Cả 4 nghị quyết được thông qua với 15 phiếu thuận.

Nghị quyết 2515 quyết định gia hạn nhiệm vụ Nhóm chuyên gia của Ủy ban 1718 liên quan CHDCND Triều Tiên thêm 01 năm, đến ngày 30/4/2021. Nghị quyết cũng yêu cầu Nhóm chuyên gia có các báo cáo giữa kỳ trước ngày 3/8/2021 và cuối kỳ trước 5/2/2021 về tình hình thực hiện các nghị quyết của HĐBA liên quan Triều Tiên.

Nhóm chuyên gia được thành lập theo Nghị quyết 1874 (2009) của HĐBA LHQ, hiện có 08 người, là bộ phận giúp việc cho Ủy ban 1718 (2006) về việc thực hiện các nghị quyết liên quan CHDCND Triều Tiên. Nhóm chuyên gia có thời hạn hoạt động 01 năm và thường được HĐBA gia hạn sau đó.

Nghị quyết 2516 quyết định gia hạn hoạt động của Phái bộ Hỗ trợ của LHQ tại Somalia đến ngày 30/6/2020. Nghị quyết nhấn mạnh vai trò của Phái bộ trong hỗ trợ Chính phủ Liên bang Somalia và các bang thành viên thông qua tư vấn chiến lược, nâng cao năng lực và phối hợp hỗ trợ của các đối tác quốc tế, hỗ trợ nhiệm vụ cho Phái bộ Liên minh châu Phi tại Somalia (AMISOM), Văn phòng Hỗ trợ của Liên hợp quốc tại Somalia (UNSOS) và Nhóm công tác của Liên hợp quốc tại Somalia. Phái bộ Hỗ trợ của LHQ tại Somalia được thành lập theo Nghị quyết 2102 ngày 03/6/2013 nhằm giúp xây dựng năng lực cho Chính phủ Liên bang Somalia trong tăng cường tôn trọng quyền con người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em.

Nghị quyết 2517 quyết định giữ nguyên mức trần của cấu phần quân sự và cảnh sát của Phái bộ hỗn hợp LHQ-Liên minh châu Phi tại Sudan cũng như các vị trí đóng quân của Phái bộ đến ngày 31/5/2020. HĐBA sẽ xem xét quyết định việc giảm bớt và tiến tới chấm dứt Phái bộ hỗn hợp LHQ-Liên minh Châu Phi tại Sudan, đồng thời sẽ xem xét việc thông qua một Nghị quyết thiết lập một cơ chế mới tiếp nối Phái bộ hỗn hợp LHQ-Liên minh châu Phi tại Sudan trước ngày 31/5/2020.

Phái bộ hỗn hợp LHQ-Liên minh châu Phi tại Sudan được thành lập 31/7/2007 theo Nghị quyết 1769 của HĐBA, có chức năng bảo vệ thường dân, tạo điều kiện cho việc triển khai công tác nhân đạo ở Dafur, Sudan, và hỗ trợ tiến trình đàm phán giữa Chính phủ Sudan và các nhóm vũ trang ở Dafur. 

Nghị quyết 2518 nhấn mạnh tầm quan trọng của hoạt động GGHB đối với sứ mệnh chung về duy trì hoà bình, an ninh quốc tế; vai trò của lực lượng GGHB; những nguy hiểm mà lực lượng GGHB phải đối mặt; và các biện pháp bảo đảm an toàn và an ninh cho lực lượng GGHB. Dựa trên dự thảo nghị quyết được Trung Quốc, nước Chủ tịch HĐBA tháng 3/2020, xây dựng, Việt Nam đã chủ động đề xuất nội dung bảo đảm an toàn và an ninh cho lực lượng nữ tham gia GGHB. Nội dung này được nhiều nước ủng hộ và thể hiện tại các đoạn 13 và 19 của Nghị quyết. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng cùng các nước tham gia thúc đẩy và xây dựng các nội dung như cảnh báo các nguy cơ ảnh hưởng đến hoạt động của lực lượng GGHB; bảo đảm nguồn lực cho các phái bộ; tăng cường đào tạo, cung cấp trang thiết bị, xây dựng năng lực cho lực lượng GGHB; thúc đẩy tăng cường gắn kết giữa lực lượng GGHB với cộng đồng v.v… Đây là Nghị quyết đầu tiên trong lĩnh vực này của HĐBA, với 44 nước đồng bảo trợ, trong đó có Việt Nam.