Văn hóa - Du lịch

Địa điểm tưởng niệm vụ thảm sát tại Tân Lập năm 1947 được xếp hạng di tích quốc gia

Trần Sỹ • 15/04/2025 - 14:41

Ngày 14/4, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng đã ký Quyết định số 1010/QĐ-BVHTTDL về việc xếp hạng di tích quốc gia đối với Di tích lịch sử địa điểm tưởng niệm vụ thảm sát tại Tân Lập năm 1947.

Cụ thể, trong quyết định nói rõ: Xếp hạng di tích quốc gia đối với Di tích lịch sử địa điểm tưởng niệm vụ thảm sát tại Tân Lập năm 1947, địa chỉ tại xã Kông Bla, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai.

Khu vực bảo vệ di tích được xác định theo biên bản và bản đồ khoanh vùng các khu vực bảo vệ di tích trong hồ sơ. UBND các cấp nơi có di tích được xếp hạng, trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn của mình, thực hiện việc quản lý nhà nước đối với di tích theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký (ngày 14/4).

Di tích lịch sử địa điểm tưởng niệm vụ thảm sát tại Tân Lập năm 1947, địa chỉ tại xã Kông Bla, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai trở thành di tích quốc gia.

Ở khu di tích này, vào năm 2015, UBND huyện Kbang đầu tư xây dựng nhà bia tưởng niệm khang trang. Đến năm 2017, di tích “Vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947” được UBND tỉnh Gia Lai công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh.

Theo hồ sơ, trong khoảng thời gian năm 1946 và những tháng đầu năm 1947, sau các trận phục kích, công đồn của bộ đội Việt Minh và hoạt động gây áp lực của lực lượng quần chúng trong vùng, binh sĩ Pháp tại các đồn ở An Khê điên cuồng càn quét, khủng bố trả thù, đặc biệt là đối với những khu vực chúng nghi ngờ đã ủng hộ Việt Minh, nuôi giấu bộ đội.

Khi lục soát, phát hiện các dấu vết liên quan đến việc bộ đội từng đóng quân như: Trại rạp, chỗ nấu ăn, nồi bung, nồi bảy (loại nồi đồng lớn), dây điện thoại..., chúng liền đập phá tài sản, đốt nhà và thẳng tay bắn giết.

Cùng thời điểm, nhiều toán binh lính Pháp xộc vào từng nhà và bắt đầu tàn sát dân làng. Người già, trẻ em, phụ nữ có mang đều bị chúng giết không thương tiếc. Sau khi vơ vét của cải, lùa gia súc đi, giặc Pháp đốt làng. Gần 80 nóc nhà cùng bốc cháy, biến Tân Lập thành biển lửa.

Ngày 15/11/2016, Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai phối hợp với UBND huyện Kbang tổ chức Hội thảo khoa học di tích “Vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947”. Tại đây, Hội thảo thống nhất: Vụ thảm sát tại làng Tân Lập là có thật, khi đó nơi này từng có khoảng 74 nóc nhà, 368 người bị giết hại trong cuộc tàn sát của thực dân Pháp vào ngày 18/3/1947. Ngày 25-2 âm lịch hàng năm tại khu tưởng niệm diễn ra giỗ chung cho các nạn nhân vụ thảm sát.