Đấu thầu xây dựng Đường ĐT457 ở Thái Bình: Còn nhiều nghi vấn cần được làm sáng tỏ

Tuy nhiên, vụ đấu thầu có nhiều dấu hiệu bị nghi bất thường, khó bảo đảm nguyên tắc khách quan.

Biển thông báo về Gói thầu số 05, xây dựng đường ĐT457 

Tiêu chí thấp hơn quy định

Tham gia nộp hồ sơ dự thầu tại Gói thầu số 05, xây dựng đường ĐT457 có 3 đơn vị gồm: Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng Trường Thanh; Công ty TNHH Phú Thọ và Công ty TNHH Thuận Duy. Cuối cùng, Công ty TNHH Thuận Duy trúng thầu với giá 50,9 tỷ đồng, thời gian thực hiện hợp đồng thi công xây lắp là 12 tháng.

Những người theo dõi cuộc đấu thầu cho rằng, bài thầu mà đơn vị tư vấn đưa ra quá thấp so với quy định, dường như chỉ nhằm cho vừa đủ tiêu chuẩn của Công ty Thuận Duy. Các tiêu chí năng lực tài chính và kinh nghiệm của bộ Hồ sơ mời thầu Gói thầu số 05 có yêu cầu: “Doanh thu trung bình trong 3 năm (2013, 2014, 2015) tối thiểu là 45 tỷ đồng. Doanh thu trung bình được tính bằng tổng các khoản thanh toán cho hợp đồng xây lắp mà nhà thầu được nhận trong các năm đó”.

Tuy nhiên, theo hướng dẫn về Mẫu hồ sơ mời thầu xây lắp ban hành kèm theo Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT (Thông tư 03) ngày 6/5/2015 của Bộ KHĐT thì cách tính toán thông thường về mức yêu cầu doanh thu bình quân hàng năm đối với trường hợp thời gian thực hiện hợp đồng dưới 1 năm là: Yêu cầu tối thiểu về mức doanh thu trung bình hàng năm = Giá gói thầu x K. Thông thường yêu cầu hệ số “K” trong công thức này là 1,5. Nếu áp dụng đúng theo hướng của Thông tư 03, thì yêu cầu doanh thu bình quân tại gói thầu này sẽ là trên 77 tỷ đồng (51 tỷ đồng x hệ số 1,5). Trong khi đó, doanh thu bình quân hàng năm trong cả 3 năm (2013, 2014, 2015) của đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Thuận Duy cũng chỉ đạt hơn 46,5 tỷ đồng, thấp hơn rất nhiều so với quy định tại Thông tư 03.

Theo ghi chú số (10) Mục 2.1 Chương III Mẫu hồ sơ mời thầu xây lắp ban hành kèm theo Thông tư số 03 thì hợp đồng tương tự được hiểu là hợp đồng đã thực hiện toàn bộ. Trong đó, công việc xây lắp có các tính chất tương tự với gói thầu đang xét và tương tự cả về quy mô giá trị công việc xây lắp lớn hơn hoặc bằng 70% giá trị của gói thầu đang xét. Với các tính toán này, tương tự về giá trị công việc tại Gói thầu số 05 sẽ phải lớn hơn 35 tỷ đồng (Giá trị gói thầu là 51 tỷ đồng x 70%).

Như vậy, bài thầu đưa ra rất thấp, rất phù hợp với năng lực của Công ty TNHH Thuận Duy, khiến cho sự nghi ngờ của dư luận có cơ sở.

Kịch bản bộ ba hoàn hảo

Mặc dù năng lực cũng có hạn như vậy nhưng vì đâu mà Công ty TNHH Thuận Duy thắng thầu dễ dàng như vậy? Theo thông báo mời thầu thì mỗi bộ hồ sơ mời thầu được bán với giá 2 triệu đồng; đơn vị tham gia nộp hồ sơ dự thầu bắt buộc phải có thư bảo lãnh do ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng hoạt động hợp pháp tại Việt Nam phát hành với số tiền đảm bảo là 515 triệu đồng.

Theo kết quả đánh giá tính hợp lệ của hồ sơ dự thầu của 3 đơn vị tham gia nộp hồ sơ nói trên thì cả 2 doanh nghiệp là Công ty Trường Thanh và Công ty Phú Thọ đều bị loại ngay từ vòng đầu với một lý do không có chứng thư bảo lãnh trong hồ sơ mời thầu. Và như vậy, đương nhiên 2 doanh nghiệp này không được đi tiếp vào vòng trong. Cuộc đấu thầu chỉ còn lại duy nhất Công ty Thuận Duy và đương nhiên họ trúng Gói thầu số 05 với giá trúng hơn 50,9 tỷ đồng.

Điều khiến dư luận địa phương không ngớt bàn tán là cả 3 đơn vị tham gia dự thầu Gói thầu số 05 đều là những đơn vị dày dạn kinh nghiệm trong đấu thầu xây lắp, nhưng một số doanh nghiệp đều cùng mắc một lỗi ngớ ngẩn để bị loại ra khỏi cuộc đấu, để Thuận Duy, không phải đấu cũng thắng. Kịch bản này đã diễn ra nhiều lần nên Thuận Duy là doanh nghiệp thắng thầu nhiều dự án xây dựng cơ bản ở huyện Kiến Xương?

Chẳng hạn, ngày 19/3/2015, Gói thầu số 4 về Xây lắp công trình cải tạo, nâng cấp đường cứu hộ, cứu nạn, phòng chống lụt bão đê Hữu Trà Lý thuộc các xã Lê Lợi, Nam Cao, Thượng Hiền, huyện Kiến Xương được mở thầu. Trúng thầu là Công ty TNHH Thuận Duy, với giá trúng gần 40 tỷ đồng. Trong quá trình đấu thầu thì Công ty Trường Thanh, Công ty Minh Trung bị loại vì đều không có 2 hợp đồng có giá trị tối thiểu 16 tỷ đồng theo như yêu cầu trong hồ sơ mời thầu. Doanh thu trung bình 3 năm (2011, 2012, 2013) không đạt > 20 tỷ đồng…

Gói thầu số 3 về công trình cải tạo, nâng cấp khẩn cấp đường cứu hộ, cứu nạn, phòng chống lụt bão đê Hữu Trà Lý và đê cửa sông Hữu Trà Lý thuộc các xã Quốc Tuấn, Hồng Thái, Trà Giang, huyện Kiến Xương thì Công ty Thuận Duy cũng trúng với tổng giá trị hợp đồng hơn 16,6 tỷ đồng. Hai nhà thầu bị loại vẫn là Công ty Trường Thanh và Công ty Minh Trung với những lý do rất đơn giản.

Dư luận mong rằng, những nghi vấn về triển khai đấu thầu không bảo đảm tính công khai, minh bạch, có nghi vấn thông thầu tại Kiến Xương nói riêng và Thái Bình nói chung sớm được rà soát để bảo đảm tuân thủ các quy định của pháp luật về đấu thầu.