Đạt thỏa thuận bồi thường vụ án oan gần 30 năm về trước ở Điện Biên

Buổi thương lượng bồi thường oan sai của vụ án

Ông Phùng A Xà (Phó Chánh án TAND tỉnh Điện Biên) chủ trì buổi thương lượng cho biết, tổng số tiền gia đình bà Đặng Thị Nga, 82 tuổi trú huyện Tuần Giáo, Điện Biên được bồi thường là hơn 13,1 tỷ đồng, một số những yêu cầu bồi thường khác không được Tòa chấp nhận.

Trước đó, trong đơn gửi TAND tỉnh trước đó, bà Đặng Thị Nga đề nghị bồi thường 18 tỷ đồng về việc bị giam giữ, truy tố oan sai 28 năm; tổn thất tinh thần cho bà và ba người con. Lần thương lượng thứ nhất chỉ đạt thoả thuận bồi thường 4 tỷ đồng do vướng mắc trong áp dụng Luật Bồi thường.

Theo diễn biến vụ án oan gần 30 năm về trước, vào lúc 16 giờ ngày 18/9/1989, bà Đặng Thị Nga ra giếng của gia đình múc nước thì phát hiện xác của chồng là ông Trịnh Huy Tùng ở dưới giếng, bà Nga đã báo cho cơ quan chức năng.

Ngày 23/9/1989, Công an huyện Tuần Giáo, tỉnh Lai Châu (cũ) khởi tố vụ án hình sự “Giết người” theo Điều 101 Bộ luật Hình sự năm 1985. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lai Châu khởi tố bị can, bắt tạm giam bà Đặng Thị Nga, ông Trịnh Công Hiến và ông Trịnh Huy Dương (là con đẻ của ông Tùng và bà Nga) để điều tra về tội giết người. Sau đó, VKSND tỉnh Lai Châu truy tố ông Trịnh Công Hiến, ông Trịnh Huy Dương, bà Đặng Thị Nga về tội “Giết người” theo Điều 101 BLHS năm 1985.

Năm 1990, TAND tỉnh Lai Châu xét xử sơ thẩm và tuyên phạt bà Đặng Thị Nga 36 tháng tù treo về hành vi che giấu tội phạm. Hai con trai của bà Nga là Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương bị Tòa buộc tội giết cha và phải nhận mức án lần lượt là 18 năm tù và 12 năm tù. Bản án sơ thẩm bị cấp phúc thẩm tuyên hủy sau đó. Năm 1991, VKSND tỉnh Lai Châu trả hồ sơ cho Công an tỉnh Lai Châu điều tra lại. Năm 1992, các ông Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương được hủy bỏ quyết định tạm giam.

Vụ án oan sai xảy ra cách đây gần 30 năm được giải quyết nhanh chóng nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình. Tại phiên trả lời chất vấn Quốc hội năm 2017, Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình cho biết, khi nhận được hồ sơ vụ án được ĐBQH chuyển đến, sau khi xem xét thấy có dấu hiệu oan sai đã chỉ đạo cơ quan liên quan khẩn trương giải quyết vụ việc. "Qua kiểm tra hồ sơ thấy trong biên bản khám nghiệm tử thi ban đầu có nói nguyên nhân nạn nhân tử vong là vỡ sọ nhưng trong yêu cầu của TANDTC khai quật tử thi để khám nghiệm lại thấy hộp sọ còn nguyên. Tôi khẳng định đây là vụ án oan”, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết.

Vẫn theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình, sau khi làm việc với Bí thư Tỉnh ủy Điện Biên về vụ việc, năm 2016, cơ quan tố tụng liên ngành tỉnh Điện Biên vào cuộc để giải quyết đơn kêu oan của bà Nga và con trai.

Tháng 10/2017, cơ quan tố tụng ra quyết định đình chỉ bị can, tuyên bố 3 người trong gia đình bà Nga vô tội. Ngày 24/10, TAND tỉnh Điện Biên quyết định tổ chức xin lỗi công khai với bà Đặng Thị Nga, ông Trịnh Huy Dương và người đại diện hợp pháp của ông Trịnh Công Hiến (đã mất năm 2004).

Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình cho hay đây là vụ án đáng tiếc xảy ra 27 năm trước, có người đã qua đời. Thực tế vụ án này, TANDTC tuyên hủy để điều tra lại nhưng sau đó CQĐT đã không có kết luận cuối cùng dẫn đến vụ án bị oan sai. Ở vụ án này cả ba cơ quan tố tụng ở Điện Biên phải xem xét lại hồ sơ để kiểm điểm, xử lý theo quy định của cả 3 giai đoạn điều tra, truy tố và xét xử để xử lý theo quy định của pháp luật.