Theo văn hóa dân gian, ngày 23 tháng Chạp hàng năm, các gia đình ở Việt Nam lại làm lễ tiễn ông Công - ông Táo và không thể thiếu cá chép phóng sinh.
Người ta quan niệm rằng, cá chép được thả phải khỏe mạnh để có sức đưa "thần bếp" về trời bẩm báo chuyện một năm qua của gia chủ, hơn nữa cá phải có đủ 3 con để đưa cả 3 vị thần thế nên các khu vực gần sông và hồ lớn tại Thủ đô hôm nay đông nghịt người đi thả cá.
Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, hình ảnh người dân đi thả cá chép tiễn ông Táo về trời nhưng lại thả luôn cả túi nilon hay tro cốt, bàn thờ… xuống sông, hồ làm nét đẹp đó đang bị xấu đi. Để lên tiếng khiến người dân có ý thức hơn khi thả cá, nhiều nhóm tình nguyện đã thực hiện chiến dịch vận động quanh Hà Nội kêu gọi người dân “thả cá, đừng thả túi nilon”.
Người dân tranh thủ đi thả cá từ sớm.
Tại khu vực Hồ Tây, bất chấp cái rét mướt của Hà Nội, nhóm tình nguyện của Hội phụ nữ phường Thụy Khuê (quận Tây Hồ) vẫn kiên trì giơ thông điệp để làm sạch môi trường, nâng cao ý thức cho đại bộ phận người dân.
Bà Lê Thị Tạo - một thành viên trong nhóm cho biết: “Đây là năm thứ 3 nhóm làm công việc này. Chúng tôi bắt đầu đứng từ sáng ngày 22 tháng Chạp đến khoảng 6 giờ tối thì về, chia làm nhiều ca thay nhau để thông báo cho người dân biết mà bảo vệ môi trường hơn. Từ sáng đến giờ, chúng tôi đã nhắc nhở cho rất nhiều người, thu cả đống túi nilon”.
“Chỉ cần mỗi người có ý thức trong từng hành động nhỏ, hạn chế sử dụng một chiếc túi nilon thôi cũng sẽ góp phần bảo vệ môi trường sống tại thủ đô xanh, sạch và trong lành hơn”, bà Tạo nhắn nhủ thêm.
Thời tiết Hà Nội mưa và lạnh tuy nhiên bà Tạo cùng nhóm tình nguyện vẫn kiên trì đứng hàng giờ nhằm kêu gọi nâng cao ý thức của người dân khi đi tiễn ông Táo về trời.
Tại điểm thả cá Hồ Tây, đa số người dân đều có ý thức bỏ túi nilon tại điểm tập kết rác. Các túi tro, chân hương, đồ cúng của người dân được nhận, sau đó phân loại.
Những tấm biển kêu gọi mọi người không thả rác, túi nilon xuống sông được cắm dọc hồ.
Theo quan niệm tâm linh, cá chép là phương tiện đưa Táo quân về trời.
Cá chép sẽ được thả vào xô buộc dây thừng...
... và dẫn cá từ trên xuống hồ.
Có những khu vực hồ nhân tạo, ban quản lý còn sáng tạo là cầu trượt để người dân thả cá chép. Tại một khu chung cư thuộc phường Xuân Phương (Nam Từ Liêm, Hà Nội), người dân thích thú với hai chiếc cầu trượt dùng để thả cá chép.
Ống trượt được đặt ở vị trí trên bờ qua một lan can vừa đảm bảo an toàn cho người dân và đảm bảo cá xuống nước được khỏe mạnh.