Chưa bao giờ rừng đặc dụng Đăk Uy (huyện Đăk Hà, Kon Tum) phải đối mặt với nguy cơ bị xóa sổ như hiện nay. Bất chấp sự bảo vệ nghiêm ngặt, lâm tặc liên tục đột nhập vào rừng chặt trộm gỗ trắc - gỗ nhóm 1 thuộc loại quý hiếm.
Gốc một cây gỗ trắc hàng trăm tuổi bị lâm tặc đốn hạ
Theo thống kê của Ban quản lý rừng đặc dụng Đăk Uy, từ đầu năm đến ngày 14-8 xảy ra 81 vụ khai thác gỗ trắc trái phép tại rừng đặc dụng Đăk Uy. Cơ quan chức năng thu giữ 32,5m3 gỗ trắc cùng hàng chục xe kéo, xe máy và hàng trăm dụng cụ phá rừng. Chỉ tính riêng từ ngày 6 đến 13-8, có 7 cây gỗ trắc bị đốn hạ. Các lực lượng tuần tra bắt giữ tại hiện trường 21 lâm tặc. Qua đấu tranh khai thác, truy bắt thêm hàng chục đối tượng.
Lâm tặc hung hãn
Ông Lại Đức Hiếu, Trưởng phòng quản lý bảo vệ rừng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kon Tum - có mặt tại Ban quản lý rừng đặc dụng Đăk Uy suốt đêm 13-8. Ông Hiếu kể đêm hôm đó gần chục lâm tặc dùng 4 xe gắn máy quần đi quần lại trên Quốc lộ 14 - phía trước trụ sở Ban quản lý rừng đặc dụng Đăk Uy. Nhóm này hù dọa, chửi bới đòi giết cán bộ kiểm lâm và dùng dao kiếm kéo lê giữa đường thị uy, đến khi có lực lượng chức năng của xã Đăk Mar đến ứng cứu, họ mới chịu rút lui. Đây không phải lần đầu lâm tặc gây hấn ngay trụ sở của Ban quản lý rừng đặc dụng Đăk Uy, trước đó đã xảy ra nhiều vụ ném đá vào trụ sở, cắt bờ rào kẽm gai để cướp lại tài sản, tang vật bị thu giữ...
Gỗ khai thác trái phép ở rừng Đăk Uy bị thu giữ.
Kiểm lâm viên Nguyễn Văn Chương cho biết, lâm tặc hoạt động ngày càng manh động, liều lĩnh và rất hung hãn. Khi bị phát hiện họ sẵn sàng chống trả quyết liệt, có tới 4 vụ lâm tặc liều lĩnh dùng hung khí đánh trả lực lượng quản lý và bảo vệ rừng.
Điển hình sáng 5-6, tổ tuần tra mật phục tại khoảnh 6 gồm hai người là kiểm lâm viên Phạm Đình Quy và anh Bùi Xuân Lên - cán bộ tăng cường từ cơ quan quân sự huyện, phát hiện 3 lâm tặc đang khai thác gỗ trắc trái phép. Tổ tuần tra vây bắt được một đối tượng, hai đối tượng còn lại dùng dao, rựa tấn công tổ tuần tra để đồng bọn tẩu thoát.
Tiếp đó, khoảng 1giờ sáng 11-7, 4 kiểm lâm viên gồm Nguyễn Ánh Quyết, Nguyễn Xuân Quang, Đỗ Nguyễn Anh Huy và Nguyễn Văn Khiêm phát hiện một nhóm lâm tặc khoảng 20 đối tượng đang cưa gỗ trắc. Khi tổ tuần tra tri hô, lâm tặc đã dùng mã tấu chém anh Nguyễn Ánh Quyết và anh Nguyễn Xuân Quang bị trọng thương.
Làm sao giữ rừng?
Trước tình trạng rừng gỗ trắc liên tục bị chặt trộm, lực lượng tham gia giữ rừng Đăk Uy được tăng cường lên tới 120 người gồm kiểm lâm, công an, bộ đội, dân quân... Lực lượng này lập 6 chốt kiểm soát bên ngoài và nhiều điểm gác được đặt bên trong khu rừng, thường xuyên túc trực, ăn ngủ luôn trong rừng nhưng vẫn không ngăn được lâm tặc đột nhập vào rừng chặt trộm gỗ trắc.
Ông Lê Văn Dũng, Trưởng ban quản lý rừng đặc dụng Đăk Uy cho biết, khu rừng có diện tích 659ha. Khó khăn lớn nhất là rừng chỉ cách nhà dân ở 4-5m, xung quanh là rẫy cà phê, cao su của các hộ dân, mọi ngả đường đều có thể vào rừng một cách dễ dàng. Tại tờ trình gửi các ngành chức năng, ông Dũng cho rằng cần thiết phải xây dựng hệ thống tường rào bao bọc xung quanh khu rừng, phía trong xây dựng một con đường để đi tuần tra, dọc tường rào có chòi canh quan sát, ban đêm có các bóng đèn cao áp chiếu sáng. Tuy nhiên đến nay tỉnh vẫn chưa có trả lời về đề nghị này.
Theo ông Nguyễn Hữu Nho, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kon Tum, UBND tỉnh Kon Tum đã chỉ đạo Sở NN&PTNT Kon Tum đề xuất phương án chuyển đổi mô hình quản lý phù hợp đối với rừng Đăk Uy, trong đó có phương án cho tổ chức kinh tế thuê rừng gắn với đất lâm nghiệp để kinh doanh cảnh quan, nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái - môi trường.
Trần Thảo Nhi