Còn khoảng trống lớn trong hợp tác đầu tư nông nghiệp Việt Nam-Hoa Kỳ

Ngày 8/11, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) tổ chức Diễn đàn doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam – Hoa Kỳ.

Phát biểu tại Diễn đàn, Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ NN&PTNT) cho biết: Hoa Kỳ là đối tác thương mại và đầu tư quan trọng hàng đầu của Việt Nam.

Thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Hoa Kỳ liên tục tăng trưởng trong những năm gần đây và đã hai năm liên tiếp đạt mốc trên 100 tỷ USD. Xuất khẩu sang Hoa Kỳ chiếm tới 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam và Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 8 của Hoa Kỳ.

Về đầu tư, Hoa Kỳ cũng đứng thứ 11 trên tổng số 143 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với tổng vốn đăng ký FDI còn hiệu lực tính đến tháng 10/2023 là 11,8 tỷ USD và 1.306 dự án. Dòng vốn đầu tư trực tiếp từ Hoa Kỳ đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển của Việt Nam với những dự án quy mô lớn, góp phần tạo dựng cho Việt Nam chỗ đứng ngày càng vững chắc trong chuỗi cung ứng trên toàn cầu.

Tuy nhiên, trong lĩnh vực nông nghiệp, đầu tư của doanh nghiệp Hoa Kỳ vẫn còn khá khiêm tốn, chưa tương xứng với tiềm năng của hai nước.

Theo số liệu của Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), tính đến hết tháng 12/2022, tổng các dự án FDI của Hoa Kỳ còn hiệu lực trong lĩnh vực nông nghiệp chỉ là 13 dự án với tổng số vốn đăng ký đạt 149 triệu USD, chiếm chưa tới 1,3% tổng vốn FDI của Hoa Kỳ vào Việt Nam.

Có thể con số này chưa thể hiện thực sự đầu tư của Hoa Kỳ vào nông nghiệp Việt Nam do nhiều doanh nghiệp Hoa kỳ đầu tư vào Việt Nam thông qua các công ty con ở các thị trường nước ngoài khác như Singapore, Hồng Kông… Nhưng con số ít ỏi này cũng cho thấy khoảng trống lớn trong hợp tác đầu tư mà hai bên có thể lấp đầy qua khai thác tốt hơn nữa tiềm năng và thế mạnh của hai bên.

Theo đại diện Vụ Hợp tác quốc tế, Hoa Kỳ với thế mạnh về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo có thể hợp tác với phía Việt Nam để cùng phát triển một ngành nông nghiệp sôi động, hiện đại và bền vững, không chỉ mang lại lợi ích cho đất nước mà còn góp phần đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu.

Việt Nam và Hoa Kỳ đã xác lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện vào tháng 9 vừa qua nhân dịp chuyến thăm Việt Nam của tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden. Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn bày tỏ hy vọng, trong thời gian tới những hợp tác mới mang tính đột phá, sâu sắc và hiệu quả sẽ được triển khai giúp Việt Nam thâm nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Với quy mô 100 triệu dân, với năng lực xuất khẩu nông lâm thuy sản đứng thứ 15 trên thế giới, đạt kim ngạch xuất khẩu 53.22 tỷ USD vào năm 2022, hai bên có thể phát triển một ngành nông nghiệp sôi động, hiện đại và bền vững.

Hai bên có sự hợp tác thành công về khoa học công nghệ trong thời gian vừa qua, đó là hợp tác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong việc sản xuất vắc xin dịch tả lợn Châu Phi. Dù gặp nhiều khó khăn do triển khai trong giai đoạn Covid, đến nay, hai doanh nghiệp Việt Nam đã sản xuất được vắc xin dịch tả lợn Châu Phi và đang cho thử nghiệm lưu thông trên thị trường.

Ngoài ra, rất nhiều doanh nghiệp Hoa Kỳ cũng đang thể hiện vai trò đầu tàu là về khoa học công nghệ trong lĩnh vực nông nghiệp. Công ty Cargill vừa khánh thành nhà máy thức ăn chăn nuôi hiện đại nhất châu Á tại Đồng Nai; Pepsico cung cấp cho nông dân những giống khoai tây tiêu chuẩn quốc tế, hỗ trợ phương pháp tưới tiêu, quan trắc thời tiết ứng dụng công nghệ cao…

Tất cả những đóng góp đáng trân trọng đó đã và đang đem lại những chuyển đổi mới cho ngành nông nghiệp của Việt Nam.

Ông Marc Elrich, Thị trưởng Hạt Montgomery, Hoa Kỳ cho biết: Diễn đàn đã cung cấp nhiều thông tin quý giá nhằm thúc đẩy hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước Việt Nam – Hoa Kỳ. Ông bày tỏ mong muốn hai bên sẽ tăng cường hợp tác hơn nữa để thúc đẩy thương mại nông sản giữa hai nước.

Ông Marc Elrichcho cũng rằng, hai bên cần tăng cường kết nối không chỉ ở các cơ quan quản lý nhà nước, mà còn từ cấp các trường đại học, viện nghiên cứu, nơi có nguồn thông tin quý giá, tạo cơ sở để các doanh nghiệp xúc tiến kết nối, đầu tư.

Diễn đàn là cơ hội để doanh nghiệp hai bên gặp gỡ, tìm kiếm cơ hội hợp tác. Tại diễn đàn này, các đại biểu đã đóng góp ý kiến về những sáng kiến và dự án hợp tác cụ thể nhằm tận dụng tối đa tiềm năng và thế mạnh của doanh nghiệp hai bên, đặc biệt trong đổi mới sáng tạo, công nghệ cao, công nghệ sinh học, phát triển kinh tế số, nghiên cứu phát triển… là những lĩnh vực mà Hoa Kỳ có thế mạnh.

Các đại biểu cũng đề xuất các chính sách cụ thể nhằm cải thiện môi trường đầu tư, tạo thuận lợi cho hợp tác kinh doanh giữa doanh nghiệp Việt Nam và Hoa Kỳ.