Cơ hội để gạo Việt vượt Thái Lan trong năm nay

Với sự chùng xuống của Thái Lan trong thời gian gần đây và những lợi thế về giá cả, thị trường tiêu thụ cũng như chủng loại gạo xuất khẩu đa dạng… Việt Nam được cho là đang ở một vị trí thuận lợi để một lần nữa vượt qua Thái Lan, vươn lên vị trí xuất khẩu gạo thứ hai thế giới trong năm 2022.

Hoạt động xuất khẩu gạo của Việt Nam hiện đang tương đối thuận lợi nhờ được hỗ trợ bởi nhu cầu tăng cao tại các thị trường truyền thống và mở rộng tiêu thụ ở các thị trường cao cấp.

Theo đó, Philippines tiếp tục là thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam trong nửa đầu năm nay với hơn 1,6 triệu tấn, tăng 48,6% so với cùng kỳ và chiếm 47% tổng khối lượng gạo xuất khẩu gạo của Việt Nam.

Bên cạnh Philippines, các nước Đông Nam Á khác như Malaysia và Indonesia cũng đang tăng cường nhập khẩu gạo từ Việt Nam, trong khi nhu cầu từ khu vực châu Phi vẫn đang khá tốt. Đà tăng này đã bù đắp phần nào sự sụt giảm trong xuất khẩu gạo sang Trung Quốc do chính sách Zero Covid.

Mặt khác, nhu cầu đối với gạo thơm tương đối cao và điều này thuận lợi cho chiến lược chuyển đổi xuất khẩu sang gạo chất lượng cao của Việt Nam đến các thị trường như Nhật Bản, EU, Canada và Mỹ.

Những năm gần đây, Việt Nam đã phát triển các giống lúa Đài Thơm 8, Jasmine và ST21, ST24, đặc biệt là giống gạo ST 25 đã giành giải gạo ngon nhất thế giới năm 2019. Điều này giúp cho Việt Nam có thể đáp ứng nhu cầu của nhiều thị trường khác nhau và hướng đến các thị trường cao cấp hơn.

Đặc biệt, tại Việt Nam các giống gạo thơm rất đa dạng. Gạo thơm đang thâm nhập các thị trường mới. Một số thị trường mới tại châu Phi như Ghana rất thích gạo thơm của Việt Nam, kể cả nhập khẩu tấm họ cũng chọn gạo thơm.

Thực tế trong những năm gần đây, ngành gạo Thái Lan đã mất dần thị phần trên thị trường quốc tế vào tay các đối thủ cạnh tranh như Ấn Độ hay Việt Nam. Nguyên nhân là bởi sản lượng thấp do hạn hán và mất mùa và các loại gạo không phản ứng kịp với biến động giá của thị trường.

Năm 2020, Thái Lan đã tụt xuống vị trí thứ 3 về xuất khẩu gạo toàn cầu với 5,7 triệu tấn so với 6,2 triệu tấn của Việt Nam. Sang đến năm 2021, xuất khẩu gạo của Việt Nam giữ nguyên trong khi Thái Lan trở lại vị trí thứ 2 với 6,3 triệu tấn. 

Năm 2022, ngành gạo Việt Nam đặt mục tiêu xuất khẩu khoảng 6,4 triệu tấn trong khi Thái Lan đặt mục tiêu 7-8 triệu tấn. Tuy nhiên, với cục diện thị trường như hiện nay không dễ để Thái Lan có thể bứt lên trên Việt Nam trong cuộc đua xuất khẩu gạo.