Chính phủ Israel “thay máu”, chấm dứt 12 năm nắm quyền của ông Netanyahu

Vào lúc 21h00 ngày 13/6 (tức 1h00, giờ Hà Nội), Quốc hội Israel (Knesset) đã bỏ phiếu thông qua chính phủ mới do ông Naftali Bennett đứng đầu, với tỷ lệ ủng hộ là 60 phiếu ủng hộ, 59 phiếu chống và 1 phiếu trắng, theo Times of Israel.

Chính phủ mới được thành lập dựa trên thỏa thuận giữa liên minh 8 đảng đối lập với Thủ tướng Benjamin Netanyahu - người đã nắm quyền liên tục 12 năm qua, sau cuộc bầu cử hồi tháng 3 vừa qua cùng giai đoạn đàm phán tập hợp liên minh vô cùng căng thẳng.

Chính phủ liên minh của 8 đảng gồm: Yesh Atid (hiện đang giữ 17 ghế trong Knesset), Xanh và Trắng (Blue and White - 8 ghế), Yisrael Beytenu (7 ghế), Lao động (7 ghế), Yamina (6 trong số 7 ghế), Hy vọng mới (New Hope - 6 ghế), Meretz (6 ghế) và Ra'am (4 ghế).

Với kết quả trên, liên minh cầm quyền mới tại Israel đã đi vào lịch sử khi lần đầu tiên có một liên minh bao gồm cả những đảng phái cánh tả, cánh hữu, trung dung và cả đảng người Arab tại nước này.

Việc Knesset phê chuẩn chính phủ liên hiệp, với thành phần không có đảng Likud, đồng nghĩa với việc ông Benjamin Netanyahu - Thủ tướng kỳ cựu, người cầm quyền lâu nhất tại Israel với 12 năm, phải rời nhiệm sở.

Báo Times of Israel đưa tin, theo thỏa thuận thành lập chính phủ liên minh, ông Naftali Bennett - lãnh đạo đảng Yamina theo đường lối dân tộc chủ nghĩa, và ông Yair Lapid - lãnh đạo đảng Yesh Atid đối lập, nhất trí luân phiên mỗi người giữ cương vị Thủ tướng Israel trong 2 năm.

Ông Bennett làm Thủ tướng Israel trước, cho đến tháng 8/2023, và 2 năm sau chuyển giao cương vị này cho ông Lapid.

Cùng ngày, ông Naftali Bennett, đã tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng thứ 13 của Israel.

Phát biểu trước Quốc hội Israel tại phiên họp đặc biệt để bỏ phiếu về chính phủ mới, ông Naftali Bennett - lãnh đạo đảng Yamina theo đường lối dân tộc chủ nghĩa - tuyên bố chính phủ của ông sẽ tìm cách mở rộng các thỏa thuận hòa bình với các nước Arab.

Tân Thủ tướng Israel cũng khẳng định Chính phủ mới sẽ thúc đẩy những biện pháp kinh tế hướng tới người Palestine, song tuyên bố bất kỳ hành động bạo lực này của người Palestine cũng sẽ bị đáp trả mạnh mẽ.

Đồng thời, ông Bennett gửi lời cảm ơn tới ông Benjamin Netanyahu, người 12 năm đứng trên cương vị Thủ tướng Israel. Trong khi đó, cựu lãnh đạo Israel Netanyahu tuyên bố: "Chúng tôi sẽ sớm trở lại".

Theo Times of Israel, trong khi ông Bennet tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng mới của Israel, ông Yair Lapid cũng làm lễ tuyên thệ với vai trò là thủ tướng kế nhiệm.

Cũng tại phiên họp đặc biệt ngày 13/6, Quốc hội Israel đã bầu ông Mickey Levy - nghị sĩ đảng Yesh Atid, chính trị gia theo đường lối trung lập, làm Chủ tịch Quốc hội nước này.

Ông Michael "Mickey" Levy sinh năm 1951, xuất thân là một sĩ quan cảnh sát. Sau khi tham gia chính trường, ông Levy từng giữ cương vị Thứ trưởng Bộ Tài chính Israel từ năm 2013 - 2014.

Ngay sau khi kết quả bầu tại Quốc hội Israel được công bố, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã lên tiếng chúc mừng nhà lãnh đạo mới của Israel - Thủ tướng Naftali Bennett.

Hãng tin AFP cho biết hàng nghìn người đã đổ ra các đường phố Tel Aviv rò reo, ăn mừng sau khi ông Naftali Bennett tuyên thệ nhậm chức thủ tướng.

Đảng Likud của Thủ tướng Benjamin Netanyahu cũng đã tuyên bố sẽ chuyển giao quyền lực một cách hòa bình và chuyển thành đảng đối lập lớn nhất trong Knesset.

Chính trường Israel liên tục rơi vào bất ổn trong vòng 2 năm qua, với hàng loạt cuộc bầu cử, song không thể thành lập một chính phủ bền vững.

Trước đó, ngày 2/6 vừa qua, ông Isaac Herzog, 60 tuổi, với 87 phiếu thuận trong Quốc hội Israel đã vượt qua đối thủ là bà Miriam Peretz (giành được 27 phiếu thuận), để trở thành người thay thế Tổng thống Reuven Rivlin sắp mãn nhiệm vào tháng tới.

Theo kế hoạch, ông Herzog - Tổng thống thứ 11 của Israel - sẽ tuyên thệ nhậm chức vào ngày 9/7 tới - thời điểm đương kim Tổng thống Rivlin mãn nhiệm sau 7 năm tại vị.

Phát biểu sau khi được bầu làm Tổng thống, ông Herzog cam kết lắng nghe mọi ý kiến, cũng như nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng sự đoàn kết.