Từng là một đại gia bất động sản, sở hữu nhiều "đất vàng" tại Đà Nẵng, khi bất động sản đóng băng Đào Thị Như Lệ gánh món nợ hàng ngàn tỉ đồng, vỡ nợ và sa vào con đường lừa đảo.
Móc nối chuyên viên, tuồn 19 sổ đỏ ra ngoài
Theo đó, bị cáo Đào Thị Như Lệ (SN 1979, trú tại phường An Hải Đông, quận Sơn Trà, TP. Đà Nẵng) bị TAND TP. Đà Nẵng đưa ra xét xử với 3 tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”; “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản"; “Làm giả con dấu, tài liệu cơ quan tổ chức”.
Quá trình làm ăn, Lệ quan biết với Dương Thị Ngọc Anh (SN 1979, trú phường Mỹ An, quận Ngũ Hành Sơn, TP. Đà Nẵng) là nhân viên hợp đồng làm việc tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai quận Sơn Trà, TP. Đà Nẵng.
Khoảng tháng 4/2020, do thiếu tiền để sử dụng cá nhân, lợi dụng nhiệm vụ được phân công trong việc tiếp nhận, quản lý, xử lý các hồ sơ cùng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất (gọi tắt là Giấy chứng nhận) của người dân nộp để giải quyết thủ tục hành chính, Ngọc Anh đã lấy 5 Giấy chứng nhận đưa cho Lệ, nói cho Lệ biết đây là các Giấy chứng nhận của người dân nộp tại Chi nhánh để nhờ Lệ vay tiền giúp và được Lệ cho vay số tiền 1 tỷ đồng.
Sau khi các Giấy chứng nhận đến hạn giải quyết thì Ngọc Anh lấy lại và đưa Giấy chứng nhận khác cho Lệ. Sau khi Lệ trả nợ cho các chủ nợ thì lấy các Giấy chứng nhận về trả lại cho Ngọc Anh.
Thời điểm này, Lệ vay tiền của nhiều người, đến hạn trả nợ nhưng chưa có tiền, bị các chủ nợ liên tục thúc ép. Lệ kể cho Ngọc Anh nghe và nhờ Ngọc Anh tiếp tục đưa cho Lệ các Giấy chứng nhận để đưa cho các chủ nợ nhằm giãn nợ, chờ đến khi bán được lô đất làm dự án xây dựng khu phức hợp thương mại và căn hộ ở đường Hồ Xuân Hương thì sẽ giải quyết được các khoản nợ này và giúp đỡ Ngọc Anh trong việc làm ăn, trả nợ. Do vậy, Ngọc Anh tiếp tục nhiều lần lấy tổng cộng 19 Giấy chứng nhận tại Chi nhánh đưa cho Lệ.
Đến tháng 8/2020, Lệ vẫn chưa trả nợ được, bị nhiều chủ nợ đe dọa, uy hiếp nên bỏ đi khỏi nơi cư trú. Lúc này các Giấy chứng nhận đến hạn phải trả lại cho công dân, Ngọc Anh không lấy lại được các Giấy chứng nhận nên Chi nhánh đã phát hiện sự việc, trình báo Công an.
Việc Ngọc Anh lấy các Giấy chứng nhận đưa cho Lệ dẫn đến việc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai quận Sơn Trà trả kết quả giải quyết hồ sơ cho các công dân có liên quan trễ hạn từ 5 ngày đến 40 ngày làm việc so với quy định.
Đến ngày 9/9/2020, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai quận Sơn Trà phải gởi 14 thư xin lỗi các công dân, tổ chức do giải quyết trễ hẹn thủ tục hành chính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và hoạt động đúng đắn của cơ quan quản lý nhà nước.
Từ đại gia tài sản hàng ngàn tỷ đồng đến… con nợ
Đào Thị Như Lệ từng là một đại gia bất động sản, sở hữu nhiều "đất vàng" tại Đà Nẵng, tổng giá trị tài sản ước tính hàng ngàn tỷ đồng.
Cuối năm 2019, do COVID-19, bất động sản đóng băng khiến Lệ không có đủ tiền để kinh doanh nên tìm đến người cho vay lãi nặng để vay tiền trả lãi ngân hàng cho các khoản nợ hàng trăm tỷ đồng. Chỉ trong thời gian ngắn Lệ đã gánh món nợ hàng ngàn tỷ đồng và vỡ nợ. Đó cũng là lý do khiến Lệ bắt đầu “đưa chân” vào con đường tù tội vì hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Cáo trạng xác định từ khoảng tháng 1/2020 đến tháng 7/2020, Đào Thị Như Lệ có hành vi đưa thông tin gian dối để nhận tiền đặt cọc chuyển nhượng các lô đất hoặc tự ý sử dụng các Giấy chứng nhận mượn từ Ngọc Anh đưa cho người khác nói là tài sản của mình chưa sang tên để làm tin, qua đó nhận và chiếm đoạt tài sản của 5 bị hại.
Cụ thể, chiếm đoạt của ông Phạm Thanh (SN 1967, trú phường Vĩnh Trung, quận Thanh Khê, TP. Đà Nẵng) số tiền 13,4 tỷ đồng, bà Phạm Quỳnh Thu Thơ (SN 1966, trú quận Bình Thạnh, TP.Hồ Chí Minh) số tiền 13 tỷ đồng, vợ chồng ông Nguyễn Hoài Hưng (SN 1965) - bà Lê Thị Hương (SN 1968, cùng trú phường Hòa Cường Bắc, quận Hải Châu, TP. Đà Nẵng) số tiền 13 tỷ đồng, ông Nguyễn Quốc Phú (SN 1984, trú phường Chính Gián, quận Thanh Khê, TP. Đà Nẵng) số tiền 1 tỷ đồng, bà Hồ Minh Tâm (SN 1985, trú phường Chính Gián, quận Thanh Khê, TP. Đà Nẵng) số tiền 1 tỷ đồng. Tổng cộng Đào Thị Như Lệ có hành vi lừa đảo chiếm đoạt của 5 bị hại số tiền 41,4 tỷ đồng.
Ngoài ra, để thực hiện hành vi lừa đảo, Lệ còn “Làm giả con dấu, tài liệu cơ quan tổ chức”. Cụ thể, từ ngày 26/3/2020 đến ngày 31/3/2020, Phạm Thanh cho Lệ vay tổng cộng 40 tỷ đồng với lãi suất 5%/tháng, thời hạn cho vay là 30 ngày, khi giao nhận tiền ông Thanh trừ trước 1 tháng tiền lãi.
Đến ngày 8/5/2020, ông Thanh đe dọa, yêu cầu Lệ ký vào "Hợp đồng thỏa thuận về việc đặt cọc mua bán bất động sản”, tài sản là 3 lô đất thuộc khu nhà hàng dọc tuyến Sơn Trà - Điện Ngọc thuộc phường Phước Mỹ, quận Sơn Trà, TP.Đà Nẵng. Để có thời gian thu xếp trả nợ, khoảng tháng 6/2020, Lệ liên hệ qua mạng internet với một thanh niên (không rõ lai lịch địa chỉ) đưa mẫu văn bản của ngân hàng để người này chỉnh sửa, làm giả “Văn bản thỏa thuận ba bên về việc chuyển nhượng tài sản, số 01/062020/VBTT" ngày.../06/2020 với giá 500 ngàn đồng đưa cho Phạm Thanh.
Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 58/2022/HS-ST ngày 18/8/2022 của TAND TP. Đà Nẵng đã tuyên Dương Thị Ngọc Anh 5 năm 6 tháng tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Tuyên Đào Thị Như Lệ 5 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”; tù chung thân về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và một năm tù về tội “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức”. Tổng hợp hình phạt chung buộc bị cáo Đào Thị Như Lệ phải thi hành là tù chung thân.
Sau khi xử sơ thẩm, vụ án bị kháng cáo. Tại Bản án hình sự phúc thẩm số 24/2023/HS-PT ngày 13/3/2023 của TAND cấp cao tại Đà Nẵng đã quyết định hủy một phần bản án hình sự sơ thẩm để điều tra lại vụ án theo đúng quy định của pháp luật.
Sau khi điều tra lại, bản Cáo trạng số 146/CT-VKS-P2 ngày 27/8/2024 của VKSND TP. Đà Nẵng, truy tố Đào Thị Như Lệ về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” quy định tại điểm a, b khoản 2 Điều 356 của BLHS; tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” quy định tại điểm a khoản 4 Điều 174 của BLHS và tội “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức” quy định tại khoản 1 Điều 341 của BLHS.
Sau một ngày xét xử, chiều 27/9, HĐXX TAND TP. Đà Nẵng tuyên Đào Thị Như Lệ mức án 5 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”; Chung thân tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và 1 năm tù tội “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức”, tổng hợp hình phạt bị cáo phải chấp hành là chung thân.