Những ngày qua một số trạm đăng kiểm xe cơ giới phải đóng cửa để phục vụ điều tra của cơ quan chức năng. Trước nhu cầu của một số chủ phương tiện, trên mạng xã hội, nhiều đối tượng đã ngang nhiên rao bán bộ tem kiểm định, tem đường bộ và giấy chứng nhận đăng kiểm giả với giá từ 3-5 triệu đồng, bất chấp việc vi phạm pháp luật.
Quảng cáo tràn lan trên mạng
Không khó khi nhập vai là chủ nhân của mẫu ôtô cá nhân đang dính lỗi phạt nguội và thay đổi màu sơn, chúng tôi liên hệ với người làm giả giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (hay còn gọi là giấy đăng kiểm) trên chợ mạng và nhanh chóng nhận được báo giá. “Chỉ cần 3 triệu đồng, chủ xe sẽ có cả tem và giấy đăng kiểm”, anh H., một tài khoản bán đăng kiểm giả trên mạng, cho hay.
Cụ thể, anh này khẳng định nếu cần làm giả tem đăng kiểm xe, mức giá sẽ là 1,5 triệu đồng, trọn gói bao gồm cả giấy đăng kiểm là 3 triệu đồng. “Giá cả bộ là 3 triệu đồng. Mình nhận cọc mới chốt làm”, anh H. tiết lộ. Anh này cũng cho biết thêm sau khi chụp ảnh xe và đăng kiểm cũ chỉ cần đợi 3 ngày chủ phương tiện sẽ nhận được 2 tem và sổ đăng kiểm mới.
Trao đổi thêm với một tài khoản chuyên bán giấy tờ giả có tên N.T, chúng tôi được báo giá cao hơn. “Trọn bộ tem đăng kiểm, tem đường bộ và giấy chứng nhận đăng kiểm là 4 triệu đồng". anh T. cho biết. Tương tự anh H., anh T. cũng đề nghị thời gian chờ đợi là 3 ngày để nhận đủ tem và chứng nhận đăng kiểm mới.
Chỉ cần dạo quanh một vòng "chợ mạng", người có nhu cầu dễ dàng tìm thấy thông tin về việc làm giả giấy tờ từ bằng lái, cà-vẹt xe và cả chứng nhận đăng kiểm. Thông tin liên hệ của người bán cũng được đăng công khai.
Tuy nhiên, số điện thoại dùng để liên hệ thường là SIM rác, chỉ dùng để trao đổi mua bán giấy tờ giả nên khi có người liên hệ, đối tượng sẽ chủ động “hỏi thăm” trước.
“Tôi tìm kiếm thông tin trên mạng xã hội và nhận được lưu ý chỉ tư vấn qua tin nhắn. Vừa gửi yêu cầu kết bạn, đối phương đã chủ động hỏi tôi cần loại giấy tờ nào”, anh Sơn (Ba Đình, Hà Nội) chủ chiếc Kia Morning Van, chia sẻ. Anh Sơn cũng cho biết vì độ thêm hàng ghế sau, nên chiếc xe của mình gặp khó khăn khi đăng kiểm, phải chuyển sang dùng giấy tờ giả.
Cảnh báo tình trạng mua bán, sử dụng tem đăng kiểm xe giả
Nhằm qua mặt cơ quan chức năng, các đối tượng làm giấy tờ giả thường hạn chế giao dịch trực tiếp, dùng sim rác khi liên hệ với khách hàng. Giấy đăng kiểm giả sau khi hoàn thành sẽ được giao tới khách hàng thông qua hình thức chuyển phát nhanh.
Trên thực tế gần đây, lực lượng công an đã liên tiếp phát hiện các phương tiện sử dụng tem đăng kiểm giả. Lái xe Đ.V.N (SN 1982, ở Nghĩa Hưng, Nam Định) khi đang điều khiển xe ô tô biển kiểm soát 18A-083… lưu thông trên đường Phạm Hùng (quận Cầu Giấy, Hà Nội) thì bị lực lượng chức năng ra hiệu lệnh dừng xe.
Kết quả kiểm tra cho thấy, chiếc xe này đã hết hạn kiểm định và tem kiểm định đang dán trên xe không phải do cơ quan có thẩm quyền cấp. Được biết, lái xe đã đặt mua “tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường” trên mạng với giá 200.000 đồng dán vào xe khi tham gia giao thông.
Trước đó vào ngày 30/8/2022, Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT - Công an TP. Hà Nội) thông tin, đơn vị đã hoàn thiện hồ sơ vụ việc ôtô nhãn hiệu Lexus RX350 mang biển kiểm soát TP.HCM giả trên địa bàn TP. Hà Nội.
Trong quá trình làm việc, ông N.T.H. xuất trình được một giấy đăng ký xe mang BKS 51F-182.XX, tên chủ sở hữu xe trùng với tên công ty ở TP.HCM và một sổ đăng kiểm xe. Tuy nhiên, qua kiểm tra nhanh số khung, số máy của phương tiện không trùng với đăng ký, đăng kiểm của xe. Ông H. cũng cho biết thêm mua lại chiếc xe trên khoảng hơn một năm nay của một người bạn, ông H. không biết nguồn gốc xe.
Có thể bị phạt tới 7 năm tù
Trao đổi với chúng tôi, luật sư Trần Văn Minh - Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, theo quy định của Luật Giao thông đường bộ, ôtô phải được cấp chứng nhận đăng ký, đăng kiểm mới được phép tham gia giao thông.
Chứng nhận đăng kiểm (bao gồm giấy chứng nhận, tem đăng kiểm) được cấp theo kỳ hạn, khi đến hạn, phương tiện phải được kiểm định tại trung tâm đăng kiểm, trường hợp đạt tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường mới được cấp tiếp chứng nhận đăng kiểm.
Cũng theo luật sư Trần Văn Minh, Phòng Kiểm định xe cơ giới (Cục Đăng kiểm) khẳng định giấy chứng nhận đăng kiểm, tem đăng kiểm là hai thành phần không tách rời của chứng nhận đăng kiểm xe.
Tem đăng kiểm được dán trên kính xe để tiện cho chủ xe theo dõi và phục vụ kiểm soát của lực lượng chức năng đối với phương tiện. Giấy, tem đăng kiểm được Cục Đăng kiểm quản lý, cấp phôi cho các trung tâm đăng kiểm. Các trường hợp dùng giấy, tem đăng kiểm mà nguồn gốc phôi không do Cục Đăng kiểm cấp đều không có giá trị.
Cơ quan này khuyến nghị chủ phương tiện, trường hợp giấy chứng nhận bị mất, rách hỏng không nên dùng giấy tờ đăng kiểm giả hoặc tẩy xóa để tránh bị xử phạt nặng theo quy định tại Nghị định 100.
Về mức phạt, luật sư Trần Văn Minh cho biết tại khoản 5 Điều 16 Nghị định 100 quy định phạt 4-6 triệu đồng đối với các hành vi sử dụng giấy chứng nhận, tem đăng kiểm không do cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc bị tẩy xóa, điều khiển xe không có giấy hoặc tem đăng kiểm (trừ trường hợp xe đăng ký tạm thời) hoặc có, nhưng đã hết hạn sử dụng từ một tháng trở lên.
Ngoài ra còn thêm hình thức phạt bổ sung là tịch thu giấy, tem đăng kiểm, tước quyền sử dụng giấy phép lái xe 1-3 tháng. So với năm 2019, Nghị định 100 còn bổ sung quy định tịch thu phương tiện nếu người vi phạm không chứng minh được nguồn gốc xuất xứ.
Không chỉ người điều khiển phương tiện, điểm mới của Nghị định 100 còn quy định phạt 4-6 triệu đồng đối với cá nhân, 8-12 triệu đồng đối với tổ chức là chủ phương tiện đưa ôtô có giấy, tem đăng kiểm không do cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc bị tẩy xóa tham gia giao thông (khoản 8 Điều 30).
Cơ quan chức năng cũng sẽ tịch thu xe trong trường hợp người điều khiển không có giấy đăng ký xe hoặc có, nhưng không chứng minh được nguồn gốc phương tiện.
Về xử lý hình sự, luật sư Minh cho biết theo quy định tại Điều 341.1 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, người nào làm giả con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác của cơ quan, tổ chức hoặc sử dụng con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ giả thực hiện hành vi trái pháp luật, thì bị phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 2 năm.
Tuy nhiên, nếu như hành vi phạm tội có dấu hiệu nghiêm trọng hơn, thì mức xử phạt sẽ là cao hơn cả về mức phạt tiền lẫn thời gian phạt tù. Nếu người vi phạm thu lợi bất chính 50 triệu đồng trở lên, mức phạt tù có thể lên tới 7 năm tù.
Theo ông Bùi Hòa An - Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải TP. Hồ Chí Minh, việc sử dụng tem đăng kiểm giả là hành vi vi phạm pháp luật. Nếu phát hiện bất kỳ trường hợp nào sử dụng tem đăng kiểm giả, chúng tôi sẽ chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý. Người dân không nên tin theo các lời rao bán tem đăng kiểm giả trên mạng bởi bên cạnh việc mất tiền, còn có thể bị xử phạt.
Tem đăng kiểm giả không thể qua mặt được cơ quan chức năng. Việc kiểm định xe là nhằm đảm bảo các điều kiện an toàn của xe, giảm thiểu rủi ro trong quá trình lưu thông. Cho nên, việc đăng kiểm phương tiện không chỉ là tuân thủ pháp luật mà còn đảm bảo an toàn cho người điều khiển phương tiện và những người khác.