Cần sớm gỡ vướng quy định phòng cháy chữa cháy trong xây dựng cơ bản

Chiều 10/5, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp về xử lý những vấn đề khó khăn, vướng mắc về phòng cháy chữa cháy trong đầu tư xây dựng cơ bản.

Linh hoạt nhưng không hợp thức hóa sai phạm

Dù công tác phòng cháy, chữa cháy ngày càng được quan tâm, với các nghị định, thông tư, hướng dẫn bài bản của các bộ, ngành, bộ máy tổ chức thực hiện được kiện toàn, nhưng nhiều vụ cháy nổ vẫn xảy ra trên mọi địa bàn, lĩnh vực, làm thiệt hại lớn về con người và tài sản, gây nhiều bức xúc trong xã hội.

Nguyên nhân của vấn đề trên, theo Phó Thủ tướng, chủ yếu do các chủ đầu tư, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân thiếu quan tâm, không tuân thủ quy định về phòng cháy, chữa cháy. Các quy định, thủ tục hành chính trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy còn thiếu đồng bộ, chưa tương thích với quy định pháp luật khác. Quá trình ban hành các quy chuẩn, tiêu chuẩn về phòng cháy, chữa cháy chưa tiếp nhận đầy đủ ý kiến từ chủ thể chịu tác động, điều chỉnh; chưa phù hợp với thực tiễn; chưa lường trước những vấn đề có thể phát sinh khi áp dụng...

Về quy định Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình (QCVN 06:2022/BXD), Phó Thủ tướng nhận định, QCVN 06:2022/BXD có thể áp dụng mọi nơi, mọi lúc đều đúng nhưng trong điều kiện cụ thể, đặc thù lại chưa phù hợp. Đây là vấn đề cần xem xét để gắn với thực tiễn tốt hơn theo mức độ nguy cơ cháy nổ của loại hình, quy mô công trình, thiết bị… Chúng ta linh hoạt trong quá trình thiết kế quy chuẩn bảo đảm tính khả thi nhưng không hạ thấp tiêu chuẩn, không hợp thức hóa sai phạm.

Ông Trần Hồng Hà đồng thời yêu cầu các bộ, ngành rà soát ngay tiêu chuẩn, quy chuẩn PCCC, thông tin, phổ biến cho các chủ thể, doanh nghiệp có liên quan và đề nghị các bộ, ngành ban hành những quy định có tính pháp lý làm căn cứ thực hiện quy hoạch, quy chuẩn nghiêm ngặt đối với những loại hình dịch vụ, hoạt động kinh doanh có nguy cơ rất cao về cháy nổ như kinh doanh gas, các mặt hàng, vật liệu dễ cháy nổ, karaoke…

Để giảm áp lực trong hoạt động thẩm duyệt, kiểm định về PCCC, Phó Thủ tướng cho rằng các cơ quan quản lý cần ban hành các quy định điều kiện để đẩy mạnh xã hội hoá; tăng cường đào tạo nhân lực về PCCC; có cơ chế công nhận, thừa nhận lẫn nhau về quy chuẩn, tiêu chuẩn PCCC về thiết bị, vật liệu, công trình… của các nước tiên tiến.

Nhiều vướng mắc trong quy định PCCC

Cũng tại cuộc họp, Thiếu tướng Nguyễn Văn Long - Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, trên thực tế, việc siết lại công tác quản lý phòng cháy, chữa cháy sẽ bộc lộ nhiều vấn đề cần được tháo gỡ và giải pháp xử lý bởi nhiều vi phạm của chủ đầu tư, doanh nghiệp ở tình trạng “sự đã rồi”.

Chẳng hạn như đợt ra quân của lực lượng chức năng Hà Nội triển khai thực hiện tổng rà soát, kiểm tra an toàn về PCCC&CNCH đã kiểm tra, phát hiện, ban hành hơn 3,5 nghìn quyết định xử phạt tổng số hơn 4,4 nghìn hành vi vi phạm, tổng số tiền phạt hơn 28 tỷ đồng. Đồng thời, tạm đình chỉ hoạt động 643 cơ sở, đình chỉ hoạt động 339 cơ sở... Tuy nhiên, sau đó, các cơ sở kinh doanh bị xử phạt, đình chỉ vẫn tiếp tục hoạt động “chui” theo nhiều phương thức tinh vi hơn.

Thậm chí, có công trình không tuân thủ bất kỳ quy chuẩn, tiêu chuẩn về phòng cháy, chữa cháy nhưng doanh nghiệp vẫn kiến nghị được hoạt động mà không có biện pháp khắc phục.

Do đó, khó khăn, vướng mắc lớn nhất hiện nay là vi phạm về PCCC của các công trình hiện hữu, đang hoạt động, trong đó có những vi phạm nguyên tắc an toàn cháy cơ bản, nhưng không dễ khắc phục, giải quyết ngay.

Để tạo điều kiện cho các công trình này được tiếp tục hoạt động, Bộ Xây dựng cho rằng cần tiếp tục rà soát, phân loại các công trình có tồn tại về PCCC theo thời điểm thẩm duyệt, nghiệm thu; loại và quy mô công trình; các tồn tại, vi phạm về PCCC; sau đó hướng dẫn xử lý trên quan điểm không hồi tố, nghiên cứu các giải pháp tăng cường, bổ sung để an toàn hơn hiện trạng. Đối với các công trình xây mới, được góp ý hoặc thẩm duyệt thiết kế PCCC sau thời điểm QCVN 06:2022/BXD có hiệu lực, về cơ bản các khó khăn, vướng mắc sẽ được tháo gỡ.

Qua đó, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành khẩn trương chuẩn bị dự thảo Nghị quyết của Chính phủ để tháo gỡ vướng mắc về quy chuẩn, tiêu chuẩn PCCC đối với các công trình hiện hữu, xây dựng mới bảo đảm nghiêm ngặt, phù hợp, an toàn.

Bộ Công an, Bộ Xây dựng tiếp tục rà soát và kiến nghị tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc; chuẩn bị lộ trình pháp lý toàn diện, phù hợp, hiệu quả, khả thi; tăng cường đào tạo nhân lực; đẩy mạnh xã hội hoá để tăng cường năng lực cho lực lượng PCCC.

Các đơn vị tư vấn, doanh nghiệp, hiệp hội cần chủ động hơn nữa trong việc tham gia vào quá trình xây dựng, áp dụng quy chuẩn, tiêu chuẩn PCCC phù hợp với điều kiện thực tế.

Song song với công tác kiểm tra, lực lượng Công an đã tập trung tuyên truyền, tập huấn, xây dựng các mô hình phòng cháy, chữa cháy; rà soát, đề xuất nhóm giải pháp phân loại, tháo gỡ vướng mắc liên quan; phối hợp với ngành Xây dựng để hướng dẫn các địa phương thực hiện đúng theo quy định…