Thị trường bất động sản diễn biến phức tạp, giá nhà chung cư tăng cao, người có nhu cầu khó tiếp cận được với thị trường bất động sản. Đó là ý kiến của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp thứ 38 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa qua.
Theo số liệu của Bộ Xây dựng, trong 6 tháng đầu năm 2024, lượng giao dịch đối với loại hình căn hộ chung cư, nhà ở riêng lẻ và đất nền có xu hướng tăng, quý sau cao hơn quý trước và cao hơn so với cùng kỳ năm 2023, có khoảng trên 253.000 giao dịch thành công, bằng 110,26% so với 6 tháng cuối năm 2023, chủ yếu tập trung vào phân khúc đất nền. Đã có 18 dự án nhà ở thương mại hoàn thành, 23 dự án được cấp phép mới và 984 dự án đang triển khai; nhà ở xã hội đã có 8 dự án hoàn thành.
Thị trường bất động sản trong 06 tháng đã có phản ứng tích cực với các tín hiệu như mức độ quan tâm, tìm kiếm thông tin về bất động sản của khách hàng, nhà đầu tư tăng cao; lượng giao dịch đối với loại hình căn hộ chung cư, nhà ở riêng lẻ và đất nền có xu hướng tăng, quý sau cao hơn quý trước và cao hơn so với cùng kỳ năm 2023; nguồn cung bất động sản có dấu hiệu chuyển biến theo chiều hướng tích cực hơn.
Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng, thị trường bất động sản thời gian qua có tín hiệu phục hồi nhưng còn khó khăn. Doanh nghiệp bất động sản tiếp tục đối mặt khó khăn về thanh khoản, dòng tiền. Cơ cấu sản phẩm trên thị trường thiếu cân đối khi phân khúc chung cư bình dân khan hiếm.
Về vấn đề nhà ở xã hội, hiện nay đang diễn ra thực trạng người có nhu cầu không thể mua do thủ tục phức tạp và tình trạng đầu cơ, chênh giá rất lớn giữa giá bán chủ đầu tư đăng ký với Nhà nước và giá bán thực tế. Đồng thời, đối tượng mua bán, cho thuê nhà ở xã hội không phải là công nhân, người lao động, người có nhu cầu thực đối với loại hình nhà ở này…
Đặc biệt, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nhấn mạnh, thời gian vừa qua, loạt phiên đấu giá tại các huyện ven Hà Nội gây xôn xao thị trường. Trong đó, một số cuộc thu hút hàng nghìn hồ sơ tham dự, gấp hơn chục lần số lô đất được bán ra và trúng đấu giá cũng gấp hàng chục lần giá khởi điểm.
Tuy nhiên, diễn ra tình trạng “bỏ cọc” sau khi trúng đấu giá, tác động tiêu cực đến mặt bằng giá và thị trường nhà ở. Tình trạng lũng đoạn, thổi giá, tạo sóng, đầu cơ đất đai đẩy giá đất lên cao khiến cho việc mua bán hầu như chỉ diễn ra trong giới đầu cơ. Đây là những vấn đề có thể để lại hậu quả xấu đến quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đã nhấn mạnh đến tình hình phức tạp của thị trường bất động sản hiện nay. Theo đó, giá nhà chung cư, đất nền tại một số địa bàn tăng cao đột biến khiến nhiều người dân, đặc biệt là những người có thu nhập trung bình, khó có cơ hội tiếp cận với thị trường này, gây ảnh hưởng đến nhu cầu về nhà ở của người dân, người lao động.
Tập trung vào khía cạnh pháp lý, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng việc hướng dẫn thi hành các luật liên quan đến đất đai, nhà ở và kinh doanh bất động sản còn chậm trễ. Mặc dù các luật này đã có hiệu lực từ 1/8/2024, nhưng việc ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể ở cấp địa phương vẫn chưa đồng đều.
Cho ý kiến về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh tình trạng chậm ban hành văn bản sẽ dẫn đến thực thi pháp luật không đồng bộ. Để khắc phục kịp thời, cần có sự chỉ đạo quyết liệt từ các cấp chính quyền để đảm bảo các luật mới được thực hiện một cách hiệu quả.
Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng chỉ ra những bất cập khác của thị trường bất động sản, như tình trạng thừa cung ở một số nơi và việc xây dựng nhà ở không đáp ứng nhu cầu thực tế.
Chủ tịch Quốc hội cho rằng cần có những giải pháp để ngăn chặn xu hướng suy giảm của thị trường bất động sản, đồng thời kiểm soát chặt chẽ số lượng nhà ở đang được xây dựng mới.
Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng cần khẩn trương rà soát, hoàn thiện thể chế pháp luật, cơ chế, chính sách gắn với nâng cao năng lực, hiệu quả tổ chức pháp luật trong lĩnh vực đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản, xử lý dứt điểm các vấn đề tồn đọng, kéo dài, trình cấp có thẩm quyền tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án về đất đai.
Từ thực trạng trên, ý kiến của các thành viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ cần có giải pháp phù hợp để tăng cường quản lý thị trường bất động sản;
Thanh tra toàn diện công tác phát triển nhà ở xã hội những năm qua để có giải pháp hiệu quả; nghiên cứu có biện pháp mạnh đối với vi phạm chính sách pháp luật về nhà ở xã hội;
Tăng cường quản lý nhà nước đối với thị trường bất động sản; Cần xác định đất đai là tư liệu sản xuất đặc biệt của xã hội, thay vì là hàng hóa mua đi bán lại kiếm lời; từ đó có các giải pháp hữu hiệu giải quyết triệt để thực trạng này;
Đẩy nhanh tiến độ ban hành các văn bản hướng dẫn này để đảm bảo tính thống nhất và hiệu quả trong quá trình thực thi pháp luật…