Duy Quang qua đời tại Mỹ ở tuổi 62 đã để lại sự thương tiếc của nhiều người hâm mộ dành cho một ca sĩ từng được mệnh danh là “Giọng hát thư sinh”.
LTS: Ca sĩ Duy Quang từng được học sinh-sinh viên trước năm 1975 yêu thích bởi giọng hát trữ tình, nhẹ nhàng, nhưng sâu lắng với nhiều ca khúc của Phạm Duy cũng chính là người nhạc sĩ tài hoa, thân phụ của Duy Quang. Sau năm 1975 Duy Quang sang Pháp rồi định cư ở Mỹ cùng gia đình. Anh tiếp tục ca hát ở hải ngoại và vẫn là một nam ca sĩ với những bản tình ca được nhiều thế hệ trong nước và hải ngoại yêu thích. Những năm gần đây, Duy Quang trở về Việt Nam sinh sống, mở phòng trà “Tình Ca” ở Phú Nhuận vừa kinh doanh vừa làm nơi hội tụ bạn bè, giới văn nghệ sĩ và tiếp tục hoạt động nghệ thuật trên quê hương.
Thành danh năm 17 tuổi với ban The Dreamers
Ca sĩ Duy Quang tên thật là Phạm Duy Quang sinh ngày 4/11/1950 tại Bạch Mai, Hà Nội trong đại gia đình họ Phạm thuộc vào hàng danh giá, văn nghệ sĩ, trí thức đất Hà thành. Ông nội Duy Quang là nhà văn Phạm Duy Tốn, hai bác là học giả Phạm Duy Khiêm (1908-1974), nhạc sĩ Phạm Duy Nhượng. Thân phụ ca sĩ Duy Quang là Phạm Duy Cẩn tức nhạc sĩ tài hoa Phạm Duy, mẹ anh là danh ca Thái Hằng, dì là danh ca Thái Thanh, cậu là nhạc sĩ nổi tiếng Phạm Đình Chương. Ca sĩ Duy Quang là con trai cả của nhạc sĩ Phạm Duy, sau đó là những người em cũng đều là ca sĩ, nhạc sĩ như: Duy Hùng, Duy Minh, Duy Cường, Thái Hiền, Thái Thảo, Thái Hạnh… Duy Quang có “gien” nghệ sĩ của đại gia đình họ Phạm nên từ lúc 5-6 tuổi đã bộc lộ năng khiếu âm nhạc và 17 tuổi đã bước vào con đường ca hát chuyên nghiệp.
Nhưng trước đó gia đình đã định hướng cho Duy Quang theo lĩnh vực khác chứ không phải hoạt động nghệ thuật. Theo Duy Quang từng tâm sự thì lúc nhỏ gia đình vẫn mong anh học hành chăm chỉ, đỗ đạt để sau nay trở thành người có chức phận trong xã hội, có một tương lai vững chắc mà mục tiêu gia đình nhắm tới chí ít anh cũng phải là một kỹ sư hay bác sĩ chứ không phải là một… ca sĩ như sau này. Bởi hơn ai hết thân phụ và thân mẫu anh là nhạc sĩ Phạm Duy và ca sĩ Thái Hằng, dù rất nổi tiếng trên lãnh vực nghệ thuật nhưng đều không ủng hộ cho con cái nối nghiệp mình vì ca hát lúc đó không phải là một nghề được trọng vọng hay có thể kiếm sống. Nhưng Duy Quang đã có máu nghệ sĩ bẩm sinh nên lúc nhỏ anh đã đam mê âm nhạc.
Không được gia đình ủng hộ, Duy Quang đã lén đến nhà bạn để nghe những đĩa hát của các ban nhạc nổi tiếng nước ngoài thịnh hành của thập niên 60-70 như The Sadows, The Beathes, The Rolling Stones…
Khi học đến bậc trung học phổ thông, Duy Quang đã sử dụng thành thạo một số nhạc cụ để có thể vừa đi học ban ngày, còn ban đêm anh đi đánh đàn để kiếm tiền tự lo cho bản thân không phải xin tiền gia đình. Năm 17 tuổi, Duy Quang đã bước vào lĩnh vực ca hát chuyên nghiệp với việc anh cùng những người em như Duy Minh, Duy Hùng, Duy Cường, Thái Hiền… thành lập một ban nhạc trẻ lấy tên là The Dreamers (Những người mơ mộng) và bước vào hoạt động ca nhạc chuyên nghiệp.
Ban The Dreamers do Duy Quang làm “đầu tàu” với các thành viên: Duy Quang (ca sĩ, guitar bass), Duy Minh (trống), Duy Cường (hòa âm, phối khí và piano), Thái Hiền (ca sĩ). Ban nhạc trẻ The Dreamers với “anh em nhà Phạm Duy” ngay từ khi thành lập đã có “thương hiệu” của thân phụ là nhạc sĩ Phạm Duy quá nổi tiếng và các thành viên con nhà nòi nên nhanh chóng nổi đình nổi đám trong giới trẻ là học sinh, sinh viên lẫn người hâm mộ của Sài Gòn.
Điểm đặc biệt của ban nhạc The Dreames không chỉ có “anh em nhà Phạm Duy” mà có cả “bố già Phạm Duy” tham gia vào thời kỳ đầu để ủng hộ cho các con của mình nên nổi đình, nổi đám. Ông thường theo các con đi hát và cũng chính ông vào năm 1966 nhân dịp được mời sang Mỹ, đã dành hết thời gian rảnh rỗi, tranh thủ mua sắm các nhạc cụ cho ban The Dreamers ngày chuẩn bị thành lập. Theo nhạc sĩ Phạm Duy, cũng chính vì thường xuyên theo các con đi hát ông đã tiếp xúc với nhạc rock và mạnh dạn đưa nhạc ngữ mới mẻ này vào sáng tác những ca khúc mới mang chủ đề tình yêu, chiến tranh và hòa bình đang là nhu cầu thưởng thức của giới trẻ và người dân thành phố.
Sau năm 1975, khi ca sĩ Duy Quang tới Pháp rồi sang Mỹ định cư cùng gia đình, ban The Dreamers đã một lần tái hợp, tiếp tục trình diễn ở hải ngoại tạo được chỗ đứng vững vàng nhờ tên tuổi trước đó khi còn ở Sài Gòn. Nhưng sau một thời gian mỗi thành viên đã tách ra hoạt động độc lập theo sở trường của mình, như Duy Cường có phòng thu và chủ yếu hòa âm, phối khí, trở thành một "thương hiệu” ở hải ngoại.
Tuy nhiên khi nhạc sĩ Phạm Duy và ca sĩ Duy Quang trở về Việt Nam sinh sống, ban The Dreamers lại thêm một lần tái hợp tại Sài Gòn. Đêm tái hợp này được tổ chức tại phòng trà Duy Tân ở số 6B đường Phạm Ngọc Thạch Q1, với sự tham gia của ca sĩ Ý Lan con của danh ca Thái Thanh.
Ca sỹ Julie
Những cuộc hôn nhân không hạnh phúc
Năm 1975, khi Sài Gòn được giải phóng, ba mẹ anh là nhạc sĩ Phạm Duy, danh ca Thái Hằng và 4 em nhỏ của Duy Quang đi nước ngoài trước, chỉ còn Duy Quang và 3 em trai ở lại. Trong giai đoạn mới sau giải phóng, mọi điều kiện xã hội còn rất khó khăn, Duy Quang lại là anh cả nên đã thay cha mẹ mình nuôi các em. Duy Quang đã phải làm việc cật lực để vượt qua giai đoạn khó khăn chung của đất nước và khó khăn riêng của gia đình không chỉ về vật chất mà còn có cả tinh thần với một áp lực rất lớn mà theo anh cho biết trong đó có cả sự nghi kỵ.
Nhưng rồi mọi việc đều trôi qua cho đến ngày đại gia đình của anh đoàn tụ bên Mỹ. Nhưng về gia đình riêng thì anh hoàn toàn bất hạnh không có một người phụ nữ sống với anh cho đến lúc phát hiện ra bệnh nan y và về cõi vĩnh hằng. Nghĩa là cho đến cuối đời, từ giã nghiệp cầm ca, Duy Quang vẫn lẻ loi, cô độc bước qua “thế giới bên kia”. Dù rằng trong hơn nửa đời người anh đã từng yêu và được yêu ít nhất là 3 người phụ nữ mà cả 3 đều rất nổi tiếng trên lĩnh vực nghệ thuật.
Đầu tiên, là ca sĩ Julie cô gái lai Ấn Độ thường được biết với cái tên Julie Quang, là tên ghép giữa cô ca sĩ Julie và tên Quang của anh. Ca sĩ Duy Quang yêu Julie năm 17 tuổi, cô cùng tuổi với anh và là một thành viên sau này của ban nhạc The Dreamers. Chính Duy Quang đã thổ lộ, anh đã xách đàn, bỏ nhà theo Julie năm 17 tuổi tới Nha Trang để hát chung với Julie trong ban nhạc The Free Ones.
Đó là giai đoạn từ năm 1968 - 1970. Cũng theo Duy Quang, Julie là mối tình đầu của anh và anh yêu cô từ giọng hát liêu trai. Hai người đã nếm trải vị ngọt của tình yêu đầu tiên, sau đó sống với nhau như vợ chồng, từng là đôi song ca rất “hoàn hảo” trên sân khấu, Duy Quang và Julie là kết hợp của hai giọng hát trữ tình, đằm thắm, sâu lắng và huyền hoặc liêu trai nên càng mê hoặc người nghe.
Tiếc rằng, Julie đã chia tay với Duy Quang một cách bất ngờ mà theo Duy Quang tâm sự “do khi ấy chúng tôi còn quá trẻ, chẳng có kinh nghiệm trong đời, huống gì tính đến chuyện trăm năm”. Họ có với nhau một cô con gái tên là Phạm Ly Lan.
Chia tay với ca sĩ Julie một thời gian, năm 1984 Duy Quang chính thức lập gia đình với một cô gái khác, đó là một mỹ nhân nổi tiếng bên Mỹ mà theo Duy Quang, lúc đó nhiều người đã phải ghen tị với anh. Không chỉ có vợ đẹp, một gia đình hạnh phúc-ấm cúng, vợ Duy Quang còn sinh cho anh hai cô con gái xinh xắn sau 17 năm chung sống. Vậy mà, hai người lại ly dị vào năm 2002. Lý do, Duy Quang phát hiện vợ mình đam mê đỏ đen, làm tiêu tan tất cả sản nghiệp đã dành dụm. Duy Quang đã kết luận về người vợ hoa khôi của mình bằng câu nói: “Đó là một cánh hoa hồng có gai”.
Năm 2004, Duy Quang trở về Việt Nam ca hát và kinh doanh. Đầu tiên Duy Quang nhận lời mời về hát trong chương trình ca nhạc Duyên dáng Việt Nam của Báo Thanh Niên. Giọng ca của anh vẫn được khán giả nhiều thế hệ ủng hộ nồng nhiệt.
Tiếp đến, anh đầu tư vào phòng trà Văn Nghệ. Anh kinh doanh phòng trà này với vài người bạn, về mặt doanh thu thì thành công nhưng đã sớm tan vỡ trong chuyện hùn hạp, làm ăn chung.
Sau đó ca sĩ Duy Quang lại kết hợp với mấy người bạn khác mở phòng trà Tình Ca ở quận Phú Nhuận, một địa điểm không thuận tiện lắm để thu hút khách tới thưởng thức văn nghệ. Nhưng nhờ tên tuổi của nhạc sĩ Phạm Duy, ca sĩ Duy Quang, những người bạn chân tình và những ca sĩ “hàng sao” hải ngoại trở về trình diễn ở sân khấu Tình Ca nên Duy Quang khá thành công. Và rồi 3 năm sau, ca sĩ Duy Quang lại lập gia đình với ca sĩ Yến Xuân.
Duy Quang và Yến Xuân
Yến Xuân, nhỏ hơn Duy Quang 20 tuổi. Trước khi là ca sĩ hát cho những phòng trà lớn, trong đó có phòng trà Tình Ca của Duy Quang, Yến Xuân là diễn viên múa. Yến Xuân bỏ múa vì lý do sức khỏe để bước sang lĩnh vực ca hát từ năm 2000 và khá thành công với những ca khúc nhạc jazz. Yến Xuân quen biết và yêu Duy Quang từ khi cô về hát ở phòng trà Tình Ca.
Đám cưới của Duy Quang và Yến Xuân được tổ chức vào tháng 7/2007 tại khách sạn Continental, quận 1, TP.HCM. Một đám cưới của hai người nổi tiếng, nhưng lại được tổ chức gọn nhẹ mà khách mời chỉ là những người thân trong gia đình. Sau đám cưới họ có một mái ấm gia đình và thật sự hạnh phúc mà theo Duy Quang thì “tuần trăng mật” sẽ kéo dài… đến bất tận.
Nhưng rồi chỉ 2 năm sau ngày cưới, Duy Quang và Yến Xuân lại chia tay nhau do không… phù hợp trong cuộc sống lẫn cách hai người nhìn về nhau mà theo Duy Quang là do anh ngộ nhận lúc đầu. Còn theo Yến Xuân thì đã đến lúc “hết duyên, hết nợ” thì chia tay là điều tốt đẹp nhất dù cả hai không hề muốn điều này xảy ra.
Lại thêm một lần nữa trong cuộc đời người đàn ông ở ngưỡng 60 tuổi, Duy Quang lại kết thúc cuộc hôn nhân không có đoạn kết tốt đẹp như anh mong muốn. Ca sĩ Duy Quang đã sống như thế ở những ngày cuối đời với một trái tim cô độc. Đã thế, anh còn mang thêm chứng bệnh ung thư gan thời kỳ cuối mà bản thân anh không hề biết.
Khi phát hiện mình bị bệnh ung thư gan ác tính, nhiều bạn bè lo lắng còn Duy Quang thì vững vàng bảo: “Chắc không sao đâu, mình sang Mỹ sẽ có thuốc hay, rồi chắc qua khỏi thôi”. Và khi căn bệnh đã cướp dần sinh lực của Duy Quang anh mới được người bạn thân là bác sĩ đưa sang Mỹ điều trị. Duy Quang nằm tại Bệnh viện Orange Coast - Orange County trong tình trạng xem như vô hy vọng và anh đã “ra đi về cõi vĩnh hằng” lúc 11h39 sáng ngày 19/12/2012 tại Bệnh viện Orange Coast kể từ khi phát hiện bệnh chỉ trong vòng 2 tháng. Trong suốt cuộc đời ca hát của mình, ca sĩ Duy Quang đã hát khoảng 600 ca khúc và thu băng-đĩa khoảng 400 ca khúc, hầu hết là tình ca lãng mạng, dòng nhạc thích hợp với chất giọng trầm buồn, sâu lắng của anh. Trong đó, những ca khúc của nhạc sĩ Phạm Duy, thân phụ anh chiếm hầu hết, và trong số này có những ca khúc “đầu đời” đã đưa Duy Quang thành một tên tuổi lớn, được mọi người yêu thích, nhất là giới trẻ. Đó là những ca khúc nhạc sĩ Phạm Duy phổ thơ Nguyễn Tất Nhiên, Phạm Thiên Thư, Vũ Hữu Định. Nhạc sĩ tài hoa Phạm Duy là nhà “ảo thuật” phổ thơ của các nhà thơ nói trên, đã làm cho người nghe nhạc phải nhớ tới tên của các nhà thơ có thơ do ông phổ nhạc. Những ca khúc như: Em hiền như Masoeur, Cô Bắc kỳ nho nhỏ, Thà như giọt mưa, Ngày xưa Hoàng Thị, Đưa em tìm động hoa vàng, Còn chút gì để nhớ…cũng đã đưa giọng hát Duy Quang lên đỉnh cao danh vọng và được mệnh danh là “Giọng hát thư sinh”. |