Bộ Y tế đề xuất cho phụ nữ sinh con thứ hai được nghỉ thai sản thêm 1 tháng

Bộ Y tế vừa đề xuất kéo dài thời gian nghỉ thai sản từ 6 tháng lên 7 tháng đối với lao động nữ sinh con thứ hai. Đề xuất này nằm trong Hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Dân số và dự thảo Luật Dân số, nhằm khuyến khích sinh con và duy trì mức sinh thay thế trong bối cảnh dân số Việt Nam đang giảm.

Theo thống kê, Việt Nam hiện thuộc nhóm nước có mức sinh thấp nhất Đông Nam Á, với tỷ lệ trung bình 1,91 con/phụ nữ. Đây cũng là năm thứ ba liên tiếp mức sinh giảm xuống dưới mức sinh thay thế. Nếu không có giải pháp kịp thời, dự báo dân số Việt Nam có thể rơi vào tình trạng tăng trưởng âm vào giai đoạn 2054-2059, kéo theo hệ lụy nghiêm trọng về già hóa dân số, thiếu hụt lao động và ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển kinh tế - xã hội.

Tình trạng mức sinh thấp chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố, bao gồm áp lực công việc khiến người lao động không có đủ thời gian chăm sóc gia đình, khó khăn tài chính khi chi phí sinh hoạt, nhà ở, giáo dục và y tế ngày càng tăng cao. Ngoài ra, phụ nữ còn chịu gánh nặng gia đình, vừa phải đi làm vừa lo toan việc nhà, dẫn đến căng thẳng tâm lý và áp lực sau sinh. Sự thay đổi trong nhận thức xã hội cũng là một yếu tố quan trọng khi ngày càng nhiều người trẻ ưu tiên phát triển sự nghiệp và tận hưởng cuộc sống cá nhân hơn là lập gia đình sớm và sinh con.

Trong bối cảnh đó, đề xuất kéo dài thời gian nghỉ thai sản từ 6 lên 7 tháng được xem là một giải pháp thiết thực nhằm tạo điều kiện cho phụ nữ có thêm thời gian phục hồi sức khỏe và chăm sóc con nhỏ. Bên cạnh đó, dự thảo Luật Dân số còn đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ khác như hỗ trợ nhà ở xã hội cho phụ nữ sinh đủ hai con tại các khu công nghiệp, khu chế xuất và địa phương có mức sinh thấp, không kỷ luật Đảng viên sinh con thứ ba nhằm thay đổi tư duy về kiểm soát dân số, đồng thời xem xét cải thiện môi trường làm việc, giảm thời gian lao động xuống 40 giờ/tuần để người lao động có thêm thời gian cho gia đình và đời sống cá nhân.

Việt Nam không phải quốc gia duy nhất đối mặt với tình trạng giảm sinh. Nhiều nước trên thế giới như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản đã và đang triển khai hàng loạt chính sách khuyến sinh mạnh mẽ. Hàn Quốc, quốc gia có tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới, đã tăng gấp ba lần ngân sách cho chương trình khuyến sinh và cung cấp trợ cấp tài chính lớn cho các gia đình sinh con. Tại Hungary, phụ nữ sinh từ bốn con trở lên được miễn thuế thu nhập cá nhân suốt đời như một biện pháp khuyến khích sinh sản.

Việc kéo dài thời gian nghỉ thai sản lên 7 tháng có thể là một bước đi cần thiết trong chiến lược khuyến sinh của Việt Nam, nhưng để đạt hiệu quả lâu dài, cần có một chính sách tổng thể, bao gồm hỗ trợ tài chính cho gia đình trẻ, cải thiện điều kiện lao động, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và giáo dục, đồng thời xây dựng một môi trường sống thuận lợi hơn cho các cặp vợ chồng.