Băn khoăn việc lựa chọn nhà đầu tư dự án điện khí Long An

Việc đầu tư xây dựng và khai thác Nhà máy điện LNG Long An I và II tại dự án Cảng Quốc tế Long An được đánh giá là bước ngoặt quan trọng trong quá trình thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của vùng Đồng bằng Sông Cửu Long.

Tuy nhiên, việc lựa chọn nhà đầu tư của Dự án Nhà máy Điện LNG Long An I và II đang đặt ra nhiều dấu hỏi khi lựa chọn nhà đầu tư.

Vào ngày cuối cùng của năm 2020, Sở Công Thương tỉnh Long An đã có thông báo về quy trình lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án Dự án Nhà máy điện Long An I và Long An II. Theo đó, các nhà đầu tư cần nộp hồ sơ muộn nhất vào ngày 15/01/2021để các cơ quan chức năng tiến hành xem xét, lựa chọn nhà đầu tư phù hợp để thực hiện dự án. Các yêu cầu đối với nhà đầu tư như sau:

Về năng lực nhà đầu tư, tỉnh Long An yêu cầu vốn chủ sở hữu tối thiểu nhà đầu tư phải thu xếp bằng hoặc trên 500 triệu USD, tương đương khoảng 15% tổng mức đầu tư.Trường hợp liên danh, vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư liên danh bằng tổng vốn chủ sở hữu của các thành viên liên danh.

Về năng lực kinh nghiệm liên quan nhà máy điện khí, tổng công suất các nhà máy điện khí mà nhà đầu tư hoặc thành viên tham gia liên danh đã thực hiện thành công với vai trò là nhà đầu tư góp vốn chủ sở hữu phải đạt ít nhất 4.500 MW.

Về năng lực kinh nghiệm liên quan vận chuyển, tồn trữ cung cấp LNG, tổng công suất tồn trữ, vận chuyển, cung cấp LNG mà nhà đầu tư hoặc thành viên tham gia liên danh đã thực hiện thành công với vai trò là nhà đầu tư góp vốn chủ sở hữu phải đạt ít nhất 2 triệu tấn LNG/năm….

Theo quy trình của Sở Công Thương tỉnh Long An, việc lựa chọn nhà đầu tư sẽ thực hiện theo hai bước: Bước 1 đánh giá sơ bộ về pháp lý và năng lực nhà đầu tư, bao gồm các tiêu chí về vốn đầu tư và kinh nghiệm về ngành điện khí nêu trên. Các nhà đầu tư vượt qua Bước 1 được xét chọn tại Bước 2 – Đánh giá chi tiết năng lực và kinh nghiệm của nhà đầu tư theo thang điểm cụ thể. Trường hợp tại Bước 2 có hai doanh nghiệp trở lên có cùng tổng số điểm thì sẽ tiến hành lựa chọn nhà đầu tư theo phương thức đánh giá ưu tiên theo thứ tự: Ưu tiên 1 là công nghệ, ưu tiên 2 là môi trường, ưu tiên 3 là kinh nghiệm và ưu tiên 4 là năng lực tài chính.

Tuy nhiên, thông báo xét chọn nhà đầu tư với nhiều tiêu chí khó khăn như trên lại được đưa ra vào khoảng thời gian các nước phương Tây đang trong kỳ nghỉ năm mới (kéo dài đến ngày 14/01/2021), trong bối cảnh dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp. Thực tế, từ ngày 31/12/2020 đến ngày 15/01/2021 có đến 3 ngày nghỉ lễ và 2 ngày nghỉ cuối tuần theo pháp luật Việt Nam nên thời gian còn lại chỉ vẻn vẹn khoảng 10 ngày để chuẩn bị toàn bộ hồ sơ chứng minh năng lực, kinh nghiệm. Đây là khó khăn không thể vượt quá ngay cả đối với nhà đầu tư trong nước và đặc biệt khắc nghiệt đối với nhà đầu tư nước ngoài.

Về thông báo này, dư luận trong nước cũng chỉ biết rộng rãi khi Sở Công Thương tỉnh Long An thông tin vào ngày 08/1/2021 (tức là chỉ còn 7 ngày để nhà đầu tư chuẩn bị và nộp hồ sơ).

Tương tự dự án Long An, dự án điện khi LNG Cà Ná (Ninh Thuận) có công suất bằng một nửa cũng đang lựa chọn nhà đầu tư nhưng thời gian nộp hồ sơ kéo dài hơn 1 tháng (từ ngày 12/12/2020 đến ngày 14/01/2021).

Có phải vì thời gian hữu hạn mà kết quả là chỉ có VinaCapital GS Energy Pte. Ltd (Singapore) đáp ứng điều kiện về năng lực tài chính và năng lực kinh nghiệm chuyên ngành.

Qua tra cứu tại Singapore, VinaCapital GS Energy Pte. Ltd có tên cũ là Green Power Generation Pte. Ltd được thành lập vào ngày 26/7/2019. Đây là một doanh nghiệp khá mới và là công ty quản lý vốn góp (Holding Company). Với nguồn tin này, có nghi vấn đặt ra liên quan đến việc chứng minh năng lực, kinh nghiệm chuyên ngành trong lĩnh vực điện khí LNG của nhà đầu tư.

Việc thông báo lựa chọn nhà đầu tư gấp rút vào một ngày cuối năm trong bối cảnh Việt Nam đang thực hiện giãn cách vì dịch bệnh là những yếu tố gây rất nhiều khó khăn cho nhà đầu tư nước ngoài khi muốn đăng ký tham gia lựa chọn nhà đầu tư theo quy trình của Sở Công Thương tỉnh Long An. Đây là nhiệm vụ bất khả thi đối với các nhà đầu tư tiềm năng từ Mỹ, Nhật như Exxon Mobil, Mitsubishi….

Trong bối cảnh, cả nước đang có khoảng 25 dự án điện khí đã và đang được xem xét bổ sung quy hoạch với công suất lên tới 50GW, dư luận đòi hỏi các cơ quan nghiên cứu, quản lý năng lượng phải xem xét cẩn trọng và kỹ càng năng lực tài chính, năng lực kinh nghiệm chuyên ngành để lựa chọn được nhà đầu tư có đủ khả năng triển khai thành công dự án.