Bà Nguyễn Thị Kim Ngân: AIPA và ASEAN cần nâng tầm quan hệ đối tác đi vào chiều sâu thiết thực

Chiều nay (26/6), trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN 36, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì phiên đối thoại giữa các nhà lãnh đạo ASEAN và Hội đồng Liên Nghị viện các nước ASEAN (gọi tắt là AIPA).

Phát biểu khai mạc phiên đối thoại, Thủ tướng nêu rõ, cuộc gặp hôm nay một lần nữa khẳng định sự quan tâm, cam kết phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ và Quốc hội/Nghị viện các nước thành viên ASEAN trong tiến trình hợp tác và xây dựng Cộng đồng ASEAN. “Đồng hành cùng sự phát triển và lớn mạnh của ASEAN suốt 4 thập kỷ qua, Đại hội đồng Liên Nghị viện ASEAN (AIPA) luôn phát huy vai trò quan trọng trong quá trình hài hòa hóa pháp luật giữa các quốc gia, tạo điều kiện đưa vào triển khai đầy đủ, hiệu quả các quyết sách của kênh Chính phủ ASEAN”.

Trên tinh thần của chủ đề năm ASEAN 2020 “Gắn kết và Chủ động thích ứng”, các nước ASEAN đã thể hiện rõ tình đoàn kết, nỗ lực hiện thực hóa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, hướng tới một Cộng đồng ASEAN gắn kết và liên kết chặt chẽ, giàu bản sắc, phát huy vai trò trung tâm trong cấu trúc khu vực đang định hình, chủ động thích ứng với các thời cơ và thách thức khác nhau.

Thủ tướng nêu rõ, trong bối cảnh thế giới và khu vực phải đối mặt với những thách thức chưa từng có của đại dịch COVID-19, ASEAN đã sớm có phiên họp Cấp cao ASEAN đặc biệt và Cấp cao ASEAN +3 về chủ động hợp tác ứng phó với dịch COVID-19. ASEAN đã chứng tỏ bản lĩnh vững vàng, triển khai cách tiếp cận tổng thể, đồng bộ, huy động sự tham gia, đóng góp rộng rãi của cả Cộng đồng, người dân, phối hợp nhịp nhàng ở cả cấp quốc gia và khu vực để “biến nguy cơ thành thời cơ” nhằm phục hồi và tiếp tục phát triển bền vững.

“Thay mặt Chính phủ các nước ASEAN, tôi trân trọng cảm ơn sự đồng hành, chung tay của AIPA khi đã kịp thời ủng hộ việc triển khai cụ thể các biện pháp và chính sách của Chính phủ các nước thành viên ASEAN nhằm ứng phó dịch bệnh, tạo thuận lợi phân bổ nguồn lực và tăng cường kết nối với người dân”, Thủ tướng nói, kỳ vọng cuộc đối thoại giữa lãnh đạo ASEAN-AIPA sẽ diễn ra thực chất, hiệu quả, làm sâu sắc hơn nữa sự gắn kết giữa chúng ta, góp phần hiện thực hóa “Cộng đồng ASEAN hướng tới người dân và lấy người dân làm trung tâm”.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân trên cương vị Chủ tịch Hội đồng liên nghị viện các nước ASEAN : AIPA và ASEAN cần nâng tầm quan hệ đối tác đi vào chiều sâu thiết thực

Phát biểu tại phiên đối thoại, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân trên cương vị Chủ tịch Hội đồng liên nghị viện các nước ASEAN đã chia sẻ sâu sắc với những tổn thất to lớn do đại dịch COVID-19 gây ra ở các quốc gia ASEAN, đồng thời tin tưởng rằng với quyết tâm, ý chí và nghị lực, nhân dân ASEAN sẽ đẩy lùi được đại dịch, khôi phục các hoạt động kinh tế, xã hội đưa Cộng đồng ASEAN tiếp tục thúc đẩy chương trình nghị sự phát triển bền vững, thực hiện Tầm nhìn ASEAN 2025.

Với tinh thần đó, AIPA hoan nghênh Tuyên bố Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN ngày 14 tháng 4 năm 2020 và các Hội nghị của ASEAN về ứng phó với đại dịch COVID-19. AIPA đánh giá cao nỗ lực chung của ASEAN trong ứng phó hiệu quả với các thách thức chưa từng có tiền lệ do đại dịch COVID-19 gây ra.

Trên cơ sở đoàn kết, thống nhất, AIPA ủng hộ việc triển khai trên thực tế các sáng kiến của ASEAN, tiếp tục đồng hành, hỗ trợ Chính phủ các nước ASEAN trong triển khai các giải pháp kiểm soát, ứng phó với đại dịch, nâng cao năng lực quốc gia sẵn sàng trong tình huống khẩn cấp, bảo đảm sức khỏe, tính mạng và an sinh của người dân, khôi phục an toàn hoạt động kinh tế, duy trì sự ổn định về phát triển trong toàn khu vực.

"Chúng tôi, những lãnh đạo nghị viện các nước ASEAN đánh giá cao chủ đề Năm ASEAN 2020 “ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” rất phù hợp và cùng mong muốn hợp tác với ASEAN để xây dựng ASEAN thành ngôi nhà chung của những quốc gia độc lập, năng động, đoàn kết và phát triển trong khu vực Đông Nam Á để ASEAN ngày càng trở lên có tiếng nói quan trọng trong cấu trúc đang định hình ở khu vực và trên thế giới", Chủ tịch AIPA 41 nhấn mạnh.

Đồng thời, Chủ tịch AIPA cũng cho biết là một tổ chức thiết yếu của các cơ quan lập pháp trong khu vực, thực sự đại diện cho người dân từ cấp cơ sở, AIPA là một nhân tố quan trọng trong tiến trình hội nhập ASEAN trên nhiều lĩnh vực. AIPA mong muốn có nhiều hơn nữa các hoạt động trao đổi, phối hợp giữa AIPA và ASEAN ở các cấp để nâng cao sự hiểu biết của người dân về ASEAN và cùng chăm lo những vấn đề và nguyện vọng của người dân. AIPA cũng quan tâm tới việc hài hòa hóa pháp luật trong ASEAN để thúc đẩy và đạt được nhiều bước tiến lớn hơn trong mục tiêu chung xây dựng Cộng đồng ASEAN.

Trên tinh thần đó, Chủ tịch AIPA 41 đưa ra 3 đề xuất như sau:

Thứ nhất, về chính trị - an ninh, AIPA tiếp tục tăng cường hợp tác bảo đảm tính minh bạch, cởi mở, cách tiếp cận dựa trên luật pháp và nhấn mạnh vai trò trung tâm của ASEAN. Các Nghị viện AIPA ghi nhận tầm quan trọng của hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông, cũng như thúc đẩy việc xây dựng lòng tin, các giải pháp phòng ngừa để nâng cao niềm tin giữa các bên. Chúng tôi nhấn mạnh sự cần thiết của việc tự kiềm chế, không thực hiện các hành vi có thể làm phức tạp tình hình; kiên trì giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế trong đó có Công ước Luật Biển của Liên hợp quốc năm 1982.

Đồng thời, đề nghị tăng cường hợp tác thực chất giữa AIPA và ASEAN, phát huy quan hệ đối tác trong kết nối khu vực, nâng cao năng lực của các nước ASEAN ứng phó với các vấn đề an ninh phi truyền thống.

Thứ hai, về kinh tế, để góp phần xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN bao trùm và tự cường, các Nghị viện thành viên AIPA cam kết thúc đẩy việc phê chuẩn các hiệp định, thỏa thuận khu vực theo hướng đẩy mạnh hợp tác để xây dựng các chính sách phát triển nền kinh tế tuần hoàn, năng lượng tái tạo, đổi mới sáng tạo, chủ động thích ứng với Cách mạng Công nghiệp 4.0; ưu tiên tăng cường các nỗ lực để hoàn tất đàm phán và sớm ký Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP); thúc đẩy phát triển bền vững trong Cộng đồng ASEAN; tiếp tục mở rộng Mạng lưới các thành phố thông minh ASEAN và tăng cường hệ thống y tế công cộng.

Trước mắt, ASEAN cần tập trung các nguồn lực vào việc tăng cường khả năng phục hồi kinh tế của ASEAN sau đại dịch COVID-19, duy trì cam kết mở cửa thị trường thương mại và đầu tư, kết nối chuỗi cung ứng, bảo đảm an ninh lương thực, khả năng tiếp cận các loại thuốc và vật tư y tế với giá phù hợp và ngăn chặn khả năng suy thoái kinh tế, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp chịu ảnh hưởng của COVID-19. Thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp đòi hỏi hàm lượng tri thức cao và kinh tế số, góp phần nâng cao năng lực tự cường của nền kinh tế khu vực và thế giới trong các tình huống đại dịch.

Thứ ba, về văn hóa-xã hội, AIPA khuyến khích nâng cao vai trò của phụ nữ, trẻ em và người cao tuổi trong thực hiện các chính sách phát triển kinh tế, xã hội. AIPA hoan nghênh các nỗ lực của ASEAN trong năm 2020 về thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ, chúng tôi đánh giá cao sáng kiến của Chủ tịch ASEAN 2020 về việc tổ chức Phiên họp đặc biệt đầu tiên của Lãnh đạo ASEAN tại Hội nghị Cấp cao 36 về phụ nữ.

Các Nghị viện thành viên AIPA nêu cao trách nhiệm phối hợp với Chính phủ các nước ASEAN trong việc thực thi những cam kết tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực quan trọng nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phát triển bền vững và các chính sách chống rác thải nhựa trong ASEAN.

Trước mắt, cần kịp thời ban hành những chính sách về giáo dục, thất nghiệp, cải thiện hệ thống y tế công trong đó nâng cao khả năng tiếp cận vắc xin và các nhu yếu phẩm, trợ giúp cho các đối tượng dễ bị tổn thương và gặp khó khăn do đại dịch COVID-19, góp phần nâng cao năng lực tự cường của khu vực. Tăng cường sự tham gia của các nghị sỹ trẻ AIPA, hướng tới thành lập Diễn đàn Nghị sỹ trẻ AIPA, giao lưu kết nối với Diễn đàn thanh niên ASEAN. AIPA kêu gọi các nước thành viên ASEAN đẩy mạnh hơn nữa tinh thần hữu nghị, hợp tác, trách nhiệm, tôn trọng sự đa dạng trong ASEAN, đồng thời mở rộng sự trao đổi, hỗ trợ cùng phát triển du lịch bền vững.     

"Trong bối cảnh biến động khó lường của tình hình khu vực và thế giới, những nỗ lực của ASEAN, AIPA thể hiện ý chí, sự đồng lòng và niềm tin mà người dân trao gửi. Để Cộng đồng ngày càng thịnh vượng, bền vững, gắn kết và chủ động thích ứng, AIPA và ASEAN cần nâng tầm quan hệ đối tác đi vào chiều sâu thiết thực", Chủ tịch AIPA 41 nêu rõ. 

Chủ tịch AIPA 41 bày tỏ tin tưởng, với quyết tâm chung, sự tin tưởng lẫn nhau, chúng ta sẽ cùng nhau đưa con thuyền ASEAN vượt qua mọi giông bão và bước vào con đường phát triển mới đầy tươi sáng.