Xây dựng nền tư pháp trong sạch, dân chủ, vững mạnh, nghiêm minh

Tham dự buổi làm việc, về phía Đoàn công tác có các đồng chí: Phạm Đình Trạc, Trưởng Ban Nội chính Trung ương; Giang Sơn, Phó Chủ nhiệm Thường trực Văn phòng Chủ tịch nước; Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban tư pháp của Quốc hội; Nguyễn Văn Thành, Thượng tướng, Thứ trưởng Bộ Công an; Nguyễn Hải Phong, Phó Viện trưởng VKSNDTC; Đinh Xuân Toản, Ủy viên Thường trực chuyên trách Ban chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương.

Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình vui mừng đón tiếp Chủ tịch nước Trần Đại Quang

Về phía TANDTC có đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC; Phó Chánh án Thường trực TANDTC Bùi Ngọc Hòa; các đồng chí Phó Chánh án TANDTC, Thẩm phán TANDTC, thủ trưởng các đơn vị thuộc TANDTC…

TAND các cấp thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ được giao

Thay mặt  Ban cán sự Đảng và lãnh đạo TANDTC, Phó Chánh án Thường trực Bùi Ngọc Hòa báo cáo với Chủ tịch nước và Đoàn công tác hoạt động 9 tháng đầu năm của TAND các cấp. Theo đó, trong 9 tháng qua, trước yêu cầu nhiệm vụ đặt ra là rất nặng nề, Ban cán sự Đảng, lãnh đạo TANDTC đã chủ động đề ra nhiều chương trình, kế hoạch công tác với các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể và tổ chức thực hiện quyết liệt tại các Tòa án, nên các nhiệm vụ trọng tâm công tác Tòa án tiếp tục được triển khai thực hiện có hiệu quả.

Các Tòa án đã giải quyết 280.779 vụ án các loại trong tổng số 377.887 vụ án đã thụ lý, đạt tỷ lệ 74,3%; số vụ án còn lại hầu hết còn trong thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật. So với cùng kỳ năm trước, số vụ án đã thụ lý tăng 23.766 vụ; đã giải quyết tăng 21.681 vụ; tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của Tòa án là 1,31 (giảm 0,13% so với cùng kỳ năm 2015).  Công tác giải quyết, xét xử các loại án tiếp tục có những chuyển biến, việc tranh tụng tại các phiên tòa được đẩy mạnh; tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan tiếp tục giảm so với cùng kỳ năm 2015. Các Tòa án đã tăng cường xét xử lưu động; các vụ án dân sự hòa giải thành đều cao hơn cùng kỳ năm trước (xét xử lưu động tăng 996 vụ; sổ vụ án hòa giải thành tăng 2,3%). Các mặt công tác khác của TAND các cấp tiếp tục có những chuyển biến tích cực, đáp ứng được hầu hết yêu cầu, chỉ tiêu mà các Nghị quyết của Quốc hội đã đề ra.

Phó Chánh án Thường trực TANDTC Bùi Ngọc Hòa trình bày báo cáo hoạt động 9 tháng đầu năm 2016 của TAND các cấp

Để hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị của Tòa án, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, Phó Chánh án Thường trực Bùi Ngọc Hòa đã nêu lên 9 nhiệm vụ trọng tâm nhằm tổ chức thực hiện nghiêm túc Nghị quyết và các văn kiện của Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng và các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội về công tác tư pháp và cải cách tư pháp. TANDTC đề xuất với Chủ tịch nước đề nghị Bộ Chính trị cho phép các Tòa án được lựa chọn những người có năng lực trình độ để tuyển dụng, bổ sung thêm mỗi đơn vị TAND cấp huyện 1 biên chế để đảm bảo thực hiện tốt công tác xét xử các loại vụ án trong bối cảnh số lượng án ngày càng gia tăng và thẩm quyền của các Tòa án được mở rộng. Lãnh đạo TANDTC đề nghị Chủ tịch nước có ý kiến với Quốc hội, Chính phủ ưu tiên bố trí kinh phí đầu tư xây dựng cơ bản, trang bị phương tiện làm việc và ứng dụng công nghệ thông tin cho các Tòa án. Đề nghị Chủ tịch nước có ý kiến chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các địa phương quan tâm hỗ trợ các điều kiện về vật chất, kinh phí hoạt động để các Tòa án có những điều kiện thuận lợi hơn khi triển khai thực hiện nhiệm vụ của mình. Nhà nước cần xây dựng một bảng lương riêng cho công chức có chức danh tư pháp trong hệ thống Tòa án phù hợp với đặc thù tính chất công việc của Tòa án…

Cần quan tâm, tạo điều kiện cho TAND các cấp

Phát biểu tại buổi làm việc, đồng chí Phạm Đình Trạc, Trưởng Ban Nội chính Trung ương nhất trí với báo cáo của TAND các cấp trong 9 tháng qua; công tác xét xử của các Tòa án đạt tỷ lệ cao, chất lượng bị hủy sửa, giảm nhiều so với cùng kỳ. Các vụ án tham nhũng được xét xử nghiêm minh, tỷ lệ cho hưởng án treo thấp. Đặc biệt, TANDTC đã quan tâm đến đào tạo cán bộ, Thẩm phán; tăng cường hướng dẫn áp dụng thống nhất xét xử. Về các hạn chế cần khắc phục, TAND các cấp cần đẩy nhanh tiến độ xét xử án hành chính; cần khắc phục triệt để các vụ án do lỗi chủ quan của Thẩm phán, khắc phục tình trạng trả hồ sơ không có căn cứ; cần nâng cao việc tuyển chọn, đào tạo các chức danh tư pháp và quan tâm hơn nữa đến phòng chống tiêu cực trong xét xử.

Đánh giá về sự phối hợp giữa Ủy ban tư pháp của Quốc hội với TANDTC, đồng chí Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban tư pháp của Quốc hội cho rằng sự gắn bó giữa hai cơ quan rất chặt chẽ, thường xuyên; Tòa án có đóng góp rất quan trọng trong giữ ổn định chính trị, phát triển của toàn xã hội. Đồng chí Lê Thị Nga lưu ý, nếu Tòa án xét xử hàng nghìn vụ tốt nhưng chỉ 1 vụ gây oan sai thì sẽ gây dư luận không tốt, ảnh hưởng đến uy tín của Tòa án.

Đồng chí Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban tư pháp của Quốc hội đóng góp ý kiến

Chính vì vậy, TAND được giao thực hiện quyền tư pháp thì cần phải làm hết trách nhiệm của mình để đảm bảo công lý, đem lại sự công bằng. Đặc biệt, tại kỳ họp Quốc hội vừa qua, Chánh án TANDTC đã thực hiện nghi thức tuyên thệ; sau lời tuyên thệ, nhân dân đánh giá rất cao và kỳ vọng vào Chánh án TANDTC cũng như đội ngũ cán bộ TAND các cấp trong thực thi nhiệm vụ bảo về công lý. Bên cạnh đó, Đồng chí Lê Thị Nga đặt câu hỏi tại sao Tòa án chưa thu hút được sinh viên giỏi ra trường? vì sao chưa có các chế độ chính sách ưu đãi đối với Thẩm phán? Tại sao  lương Thẩm phán, các chức danh tư pháp khác vẫn đặt ngang bằng bảng lương bằng với các mức lương khác trong các cơ quan hành chính?... Do đó, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thời gian tới cần có sự đánh giá, xem xét để tạo điều kiện cho Tòa án các cấp thực sự là trung tâm của cải cách tư pháp.

Thượng tướng Nguyễn Văn Thành, Thứ trưởng Bộ Công an trình bày ý kiến tại buổi làm việc

Phó Viện trưởng VKSNDTC Nguyễn Hải Phong cũng đánh giá cao sự phối hợp giữa TAND và VKSND các cấp. Tuy nhiên, về  cơ sở vật chất thì các đơn vị vẫn còn gặp khó khăn về điều kiện làm việc. Vì vậy, mong muốn Chủ tịch nước cần có ý kiến với các cơ quan có thẩm quyền cần có cơ chế đặc thù trong việc xây dựng cơ sở vật chất cho hai đơn vị. Ngoài ra, các ý kiến của Thượng tướng Nguyễn Văn Thành, Thứ trưởng Bộ Công an, ý kiến của đồng chí Đinh Xuân Toản, Ủy viên Thường trực chuyên trách Ban chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương cũng đánh giá cao các hoạt động của Tòa án các cấp trong thực hiện nhiệm vụ được giao, đồng thời yêu cầu cần có sự tăng cường phối hợp hơn nữa giữa các cơ quan nội chính, cơ quan tố tụng để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Xây dựng nền tư pháp trong sạch nghiêm minh

Sau khi nghe báo cáo hoạt động của TAND các cấp và ý kiến của các thành viên Đoàn công tác, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đồng chí Trần Đại Quang gửi đến các đồng chí lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động TAND các cấp, lời thăm hỏi ân cần, những tình cảm thân thiết cùng lời chúc tốt đẹp nhất. Chủ tịch nước ghi nhận, đánh giá cao, nhiệt liệt biểu dương những kết quả, thành tích mà TAND các cấp đã đạt được thời gian qua.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang phát biểu kết luận buổi làm việc

Chủ tịch nước cho biết, năm 2016 là năm có nhiều sự kiện quan trọng của đất nước, là năm đầu toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta tích cực triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XII của Đảng, cũng là năm các cơ quan tư pháp nói chung, TAND các cấp nói riêng tập trung triển khai thực hiện các đạo luật mới về tư pháp. TAND đã góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật, giải quyết kịp thời các tranh chấp dân sự, hành chính, bảo vệ pháp chế XHCN, xây dựng nền tư pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh. TAND các cấp đã tạo sự chuyển biến tích cực trên tất cả các mặt, nhất là trong giải quyết, xét xử các loại án; chất lượng tranh tụng tại phiên tòa tiếp tục được nâng lên…

Định hướng công tác của TAND các cấp, Chủ tịch nước Trần Đại Quang nhấn mạnh: Với vai trò là cơ quan xét xử của nước CHXHCN Việt Nam, thực hiện quyền tư pháp, yêu cầu, nhiệm vụ nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Tòa án các cấp trong việc bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, bảo vệ chế độ XHCN, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, đặt ra rất nặng nề. Nghị quyết Đại hội XII của Đảng nêu rõ: “Tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Chiến lược cải cách tư pháp, xây dựng nền tư pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, từng bước hiện đại... Tổ chức Tòa án theo thẩm quyền xét xử; bảo đảm nguyên tắc độc lập, nguyên tắc tranh tụng trong xét xử, bảo đảm quyền bào chữa của bị can, bị cáo, của đương sự”, do đó TAND các cấp cần tăng cường pháp chế XHCN, đề cao tinh thần “Thượng tôn pháp luật”, bảo đảm xét xử chính xác, khách quan, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch nước

Bên cạnh đó, Tòa án cần đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật sâu rộng dưới nhiều hình thức, chú trọng công tác xét xử lưu động nhằm nâng cao nhận thức, tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân, đồng thời răn đe, phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật, góp phần xây dựng một xã hội trật tự, kỷ cương, kỷ luật. Tòa án là nơi thể hiện sâu sắc nhất bản chất của chế độ ta, là biểu tượng của nền công lý, là Tòa án của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân phục vụ.

Do vậy, TAND các cấp cần tập trung đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng xét xử, giải quyết các loại án, nhất là các vụ án kinh tế, tham nhũng, bảo đảm xét xử nghiêm minh, không bỏ lọt tội phạm, không để oan, sai, gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; chú trọng việc thu hồi tài sản bị thất thoát và bị các đối tượng tham nhũng chiếm đoạt. Ngoài ra, TAND các cấp tiếp tục nâng cao chất lượng tranh tụng tại các phiên tòa, làm tốt công tác hòa giải, đối thoại trong quá trình giải quyết các vụ án dân sự, hành chính; tăng cường kiểm tra, giám sát công tác xét xử của Tòa án cấp trên đối với Tòa án cấp dưới nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, rút kinh nghiệm những sai sót nghiệp vụ. Bên cạnh đó, tập trung giải quyết các đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, khắc phục tình trạng tồn đọng, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân… TANDTC cần sớm hoàn thiện Đề án “Vị trí, việc làm và biên chế của TAND các cấp” để trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư cho ý kiến chỉ đạo; quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật để trụ sở Tòa án các cấp ổn định lâu dài, thực sự uy nghi và là nơi thực thi công lý…

Chủ tịch nước Trần Đại Quang cùng Đoàn công tác chụp ảnh lưu niệm với các cán bộ chủ chốt TANDTC

Trong quá trình cải cách tư pháp, Đảng, Nhà nước và nhân dân luôn dành sự quan tâm đặc biệt, chăm lo, xây dựng hệ thống các cơ quan tư pháp, trong đó có TAND các cấp ngày càng trong sạch, vững mạnh toàn diện. Chủ tịch nước tin tưởng rằng dưới sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, sự phối họp chặt chẽ của các bộ, ban, ngành, địa phương và sự đồng tình, ủng hộ của các tầng lớp nhân dân, TAND các cấp tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang và thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ kính yêu: “Phụng công, thủ pháp, chí công vô tư”, nhất định sẽ giành được nhiều kết quả, thành tích to lớn hơn nữa, xứng đáng với kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Lĩnh hội ý kiến kết luận và chỉ đạo của Chủ tịch nước, đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC bày tỏ vui mừng được đón tiếp đồng chí Trần Đại Quang đến thăm, làm việc với TANDTC. Là người đứng đầu Nhà nước, Chủ tịch nước đã luôn quan tâm đến Tòa án các cấp, và tại buổi làm việc này Chủ tịch nước đã có những chỉ đạo toàn diện, kịp thời. Chánh án Nguyễn Hòa Bình mong muốn rằng TAND các cấp tiếp tục nhận được sự chỉ đạo sát sao Chủ tịch nước để Tòa án thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ chính trị; xây dựng nền tư pháp trong sạch vững mạnh, phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân.