Lần đầu tiên bác sĩ Việt Nam "làm chủ" kỹ thuật mổ u não thức tỉnh

Ngày 27/3, sau 5 ngày được mổ u não khi bản thân đang thức, bệnh nhân Cao Quang Cảnh (SN 1964, ở Đồng Hới, Quảng Bình) đã tỉnh táo, tự đi lại và giới thiệu bản thân vốn là một bác sĩ, hiện đang làm Chủ tịch Hội chữ thập đỏ Quảng Bình.

Cách đây không lâu bệnh nhân thường có cảm giác tê bì ở tay trái, khó vận động và hầu như không cầm nắm được đồ vật. Thỉnh thoảng bệnh nhân đi hay bị lảo đảo. Sau đó bệnh nhân đi khám và phát hiện có khối u ở não. Khối u của bệnh nhân có kích thước 2,3cm x 3,6cm.

Sau khi được PGS.TS Đồng Văn Hệ - Phó Giám đốc Bệnh viện Việt Đức, Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật thần kinh cho xem các clip về các ca mổ thức tỉnh và tư vấn, ông Cảnh đồng ý hợp tác mổ theo phương pháp thức tỉnh.

PGS.TS Đồng Văn Hệ (trái) và bệnh nhân Cảnh chia sẻ về ca phẫu thuật

Ca phẫu thuật diễn ra vào ngày 22/3 trong hơn 3 giờ đồng hồ, trong đó bệnh nhân thức tỉnh 1 giờ đồng hồ vừa hát bài hát truyền thống “Quảng Bình quê ta ơi” của quê hương và nói chuyện với các phẫu thuật viên.

“Trong khi mổ bệnh nhân vẫn nói, hát… để các bác sĩ nhận biết được các dây thần kinh, tránh cắt phải dây thần kinh ngôn ngữ hay vận động. Bởi nếu khi cắt khối u vào vùng vận động bệnh nhân có thể bị liệt,” PGS Đồng Văn Hệ nhấn mạnh.

Bác sĩ Trịnh Thu Huyền - Phụ trách gây mê cho bệnh nhân Cảnh cho biết, trong ca phẫu thuật, luôn có một bác sĩ đứng cạnh bệnh nhân để ở thời điểm bệnh nhân được "đánh thức" sẽ nói chuyện, yêu cầu bệnh nhân cử động tay, chân, hát... để quan sát xem có bình thường hay không. Tuy vậy, để lựa chọn được bệnh nhân mổ thức tỉnh cũng rất khó khăn bởi những tiếng kêu máy khoan, kim loại va đập… cũng là áp lực lớn với bệnh nhân. 

Chia sẻ về ca phẫu thuật, bệnh nhân Cảnh kể lại: “Tôi đã trải qua một ca mổ bản thân thấy rất đặc biệt, bởi trong các bác sĩ mổ cắt u não mình hoàn toàn tỉnh táo. Ngược lại với vấn đề sợ hãi, tôi lại thấy hơi hào hứng và có phần thú vị. Để thực hiện ca phẫu thuật, các bác sĩ còn dặn dò tôi về phải cố gắng tập hát trọn vẹn một bài hát. Vốn không biết hát, nhưng tôi đã quyết tập thành công thuộc lời bài hát truyền thống của quê hương “Quảng Bình quê ta ơi” và đã hát trọn vẹn trong ca phẫu thuật”.

Theo PGS Đồng Văn Hệ, phương pháp mổ thức tỉnh được áp dụng tại nhiều nước tiên tiến, như tại Nhật đã áp dụng 20 năm. Phương pháp phẫu thuật này cho phép phát hiện, giảm nguy cơ tai biến như phẫu thuật truyền thống, chạm vào vùng chức năng bệnh nhân có thể liệt, ảnh hưởng ngôn ngữ vĩnh viễn.

2 tháng trước Bệnh viện Việt Đức cũng đã thực hiện thành công 2 ca phẫu thuật u não bằng phương pháp thức tỉnh, tuy nhiên có sự trợ giúp của các chuyên gia, ê-kíp phẫu thuật đến từ Nhật Bản. Đây là ca mổ đầu tiên được thực hiện hoàn toàn bởi các bác sĩ của Bệnh viện Việt Đức.

Sau ca phẫu thuật, bệnh nhân Cảnh đã có thể cử động dễ dàng bàn tay trái, có thể tự cầm đũa, thìa. Đáng lưu ý chi phí mổ không hề cao hơn phương pháp bình thường.