Phóng sự - Ghi chép

Vượt sóng IUU – Vươn khơi bền vững (Bài 3)

Gia Ân-Mai Giang • 14/06/2025 - 06:49

Trên biển khơi, những đảng viên ngư dân không chỉ là người chèo lái tàu thuyền mà còn là “cột mốc sống” kiên cường, tiên phong trong chống khai thác hải sản bất hợp pháp (IUU). Họ góp phần quan trọng bảo vệ chủ quyền biển đảo và phát triển nghề cá bền vững, mở ra hy vọng cho cộng đồng ngư dân.

Giữa muôn trùng sóng gió của biển khơi, những đảng viên ngư dân tại huyện Diễn Châu (Nghệ An) không chỉ là người chèo lái con tàu kinh tế gia đình, mà còn là những “cột mốc sống” bảo vệ chủ quyền biển đảo, người đi đầu trong phong trào chống khai thác hải sản bất hợp pháp (IUU). Họ chính là minh chứng sinh động cho lời dạy của Bác Hồ: “Đảng viên đi trước, làng nước theo sau”.

Từ nhỏ, Trần Văn Vinh (xã Ngọc Bích) đã sớm bén duyên với nghề biển qua những buổi theo cha – một đảng viên gương mẫu – vượt sóng ra khơi. Tình yêu biển lớn lên cùng ý thức rõ ràng về vai trò, trách nhiệm của người đảng viên.

Sau thời gian dài rèn luyện, học hỏi và khẳng định mình qua lao động, năm 2010, anh được đứng vào hàng ngũ của Đảng.

Hiện là chủ của 2 con tàu công suất lớn (400CV và 820CV), anh Vinh không chỉ tổ chức khai thác hiệu quả mà còn là người tích cực tuyên truyền, hướng dẫn thuyền viên không vi phạm vùng biển nước ngoài, không đánh bắt bằng ngư cụ cấm.

Anh chia sẻ: “Là đảng viên, tôi xác định phải gương mẫu trước anh em. Tàu của tôi luôn lắp đầy đủ thiết bị định vị, giám sát hành trình, cập nhật nhật ký điện tử… Chống IUU không chỉ là thực thi pháp luật, mà còn là cách bảo vệ sinh kế bền vững cho chính mình và cho cả cộng đồng”.

Gắn bó hơn 20 năm với biển cả, anh Vinh không chỉ là người thuyền trưởng vững vàng, mà còn là “điểm tựa” cho nhiều tàu bạn. Năm 2019, tàu của anh từng cứu 4 ngư dân gặp nạn trên vùng biển xa. Những hành động ấy, với anh, “là điều một đảng viên nên làm”.

Nếu Trần Văn Vinh là hình mẫu của đảng viên trẻ dấn thân, năng động thì ông Nguyễn Văn Nghinh – Bí thư Chi bộ Yên Quang (xã Ngọc Bích) lại là tấm gương sáng về sự bền bỉ và kiên định.

Hơn 40 năm gắn bó với Đảng, ông từng là ngư dân lão luyện, trải qua bao thăng trầm của biển cả mênh mông. Dẫu nay không còn trực tiếp ra khơi, ông vẫn bền bỉ “bám biển” theo cách riêng – bằng việc phổ biến chính sách pháp luật, tổ chức sinh hoạt Chi bộ linh hoạt phù hợp với nhịp sống ngư dân, và quan trọng nhất là truyền đam mê, trách nhiệm cho thế hệ trẻ tiếp nối hành trình bảo vệ biển đảo.

Kết nạp Đảng viên mới cho ngư dân vùng biển.

“Mỗi con tàu ra khơi là một ‘cột mốc sống’ khẳng định chủ quyền. Đảng viên phải là người tiên phong, không chỉ làm đúng mà còn hướng dẫn, nhắc nhở bà con cùng chấp hành quy định. Có như vậy mới gỡ được ‘thẻ vàng’ IUU, giữ vững được biển đảo” – ông Nghinh nói.

Chi bộ Yên Quang dưới sự dẫn dắt của ông nhiều năm liền được đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đặc biệt là công tác phát triển đảng viên trong đội ngũ ngư dân – một lĩnh vực vốn được xem là “vùng trũng”.

Từ những đảng viên gương mẫu như ông Nghinh, anh Vinh, Chi bộ Yên Quang đã phát triển được nhiều đảng viên trẻ là ngư dân, như Hồ Thanh Tuấn – ngư dân được kết nạp vào Đảng đầu năm 2025.

Anh Tuấn chia sẻ: “Tôi từng do dự vì nghĩ nghề biển vất vả, làm Đảng viên sợ không đủ điều kiện. Nhưng chính sự gương mẫu, tận tâm của bác Nghinh và anh Vinh đã truyền cảm hứng cho tôi. Khi đứng vào hàng ngũ của Đảng, tôi thấy mình có trách nhiệm hơn với gia đình, cộng đồng và biển cả”.

Chi bộ Yên Quang hiện có trên 150 lao động biển, nhưng lại là một trong những đơn vị có phong trào phát triển đảng viên mạnh mẽ nhất huyện Diễn Châu.

Những Đảng viên ngư dân tuyên truyền, phổ biến chính sách đến từng thuyền viên về chống khai thác, đánh bắt bất hợp pháp.

Việc sinh hoạt được tổ chức linh hoạt vào thời điểm tàu không ra khơi hoặc biển động, giúp đảng viên ngư dân tham gia đầy đủ. Các buổi sinh hoạt lồng ghép tuyên truyền pháp luật về chống khai thác IUU, khai thác bền vững và bảo vệ môi trường biển.

Trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực gỡ "thẻ vàng" từ Ủy ban Châu Âu, vai trò của đảng viên ngư dân càng trở nên quan trọng. Họ không chỉ là người tuyên truyền, phổ biến chính sách đến từng gia đình, từng tàu thuyền, mà còn là người thực hành gương mẫu, nêu gương từ những việc nhỏ nhất: bật thiết bị giám sát hành trình, ghi nhật ký khai thác, không xâm phạm vùng biển nước ngoài…

Theo báo cáo của UBND huyện Diễn Châu, trong 6 tháng đầu năm 2025, nhờ sự vào cuộc quyết liệt của các tổ chức Đảng tại cơ sở, đã có trên 98% tàu cá đủ điều kiện lắp thiết bị giám sát hành trình, hơn 90% tàu tuân thủ ghi chép nhật ký khai thác. Nhiều mô hình “Tổ đảng viên ngư dân tự quản trên biển” đã hình thành, góp phần giảm hẳn tình trạng vi phạm IUU.

Không dừng lại ở khai thác, nhiều đảng viên còn mạnh dạn đầu tư mô hình đánh bắt – chế biến – dịch vụ hậu cần khép kín. Nhiều xóm biển như Yên Quang, Chiến Thắng, Ngọc Minh đang trở thành điển hình trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu vùng ven biển.

Cuộc sống người dân thay đổi rõ rệt, thu nhập bình quân đầu người đạt 75 triệu đồng/năm. Có được thành quả này, không thể không kể đến những người đảng viên nơi đầu sóng. Họ chính là người “giữ lửa” cho lòng tin của dân vào Đảng, vào chính sách biển bền vững.

Ở Diễn Châu, câu chuyện chống khai thác IUU không chỉ là thực thi quy định, mà là một hành trình đầy trách nhiệm của những đảng viên gắn bó với biển.

Đảng viên tiên phong trong cuộc chiến gỡ “thẻ vàng” IUU.

Từ việc làm gương, đi đầu, đến việc phát triển tổ chức Đảng trong cộng đồng ngư dân – tất cả đang từng bước lan tỏa nhận thức đúng đắn, xây dựng một cộng đồng nghề cá văn minh, hiện đại, tuân thủ pháp luật.

Giữa muôn trùng sóng gió, những người đảng viên ấy – như anh Trần Văn Vinh, ông Nguyễn Văn Nghinh – không chỉ giữ vững “con tàu” kinh tế mà còn là “cột mốc sống” khẳng định chủ quyền, là ánh đuốc soi đường cho ngư dân vươn khơi đúng hướng.

* Thực hiện: Gia Ân-Mai Giang
Loạt bài: Loạt bài: Vượt sóng IUU – Vươn khơi bền vững

Bài 1: Hành trình thép vượt “thẻ vàng”- Từ cảnh báo đến quyết tâm

Kỳ 2: Quyết liệt gỡ “thẻ vàng” IUU – Từ bờ ra biển, từ ý Đảng đến lòng dân

Kỳ 3: Đảng viên tiên phong trong cuộc chiến gỡ “thẻ vàng” IUU