Vụ cháy quán karaoke trên phố Trần Thái Tông: Ai sẽ phải chịu trách nhiệm?

Như Báo Công lý đã đưa tin, vào khoảng 13h45 phút ngày 1/11 đã xảy ra một vụ cháy lớn tại quán karaoke 68 trên phố Trần Thái Tông, phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy, TP. Hà Nội.

Sau nhiều nỗ lực dập lửa của cơ quan chức năng, đến 19h50 cùng ngày, công tác chữa cháy cơ bản đã kết thúc, lực lượng chữa cháy tiếp cận hiện trường hoả hoạn, thực hiện công tác tìm kiếm và cứu hộ các nạn nhân. Lực lượng cứu hộ đã phải dùng búa, rìu phá tường, mặt trước quán karaoke để tiếp cận bên trong. Do bên trong hiện trường còn nóng, thiếu oxy nên Cảnh sát phải phá kính, tôn bịt bên ngoài nhà để có không khí thở.

Đến 22h40p tối 1/11, Thiếu tướng Đoàn Việt Mạnh (Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ) cho biết, lực lượng chức năng ở hiện trường đã đưa 13 nạn nhân tử vong từ quán karaoke phố Trần Thái Tông (Hà Nội) ra ngoài. Việc tìm kiếm cứu nạn tiếp diễn trong đêm 1/11.

Đã có hơn 10 người chết trong vụ cháy quán karaoke ở phố Trần Thái Tông

PV Báo Công lý đã có cuộc trao đổi nhanh với Luật sư Nguyễn Anh Thơm (Trưởng Văn phòng luật sư Nguyễn Anh) về những vấn đề pháp lý xoay quanh vụ cháy nghiêm trọng trên.

PV: Theo luật sư, nếu xác định được nguyên nhân gây cháy, ai sẽ là người phải chịu trách nhiệm và như vậy ai sẽ phải bồi thường thiệt hại về người và tài sản?

Luật sư Nguyễn Anh Thơm: Theo thông tin báo chí đưa tin, đám cháy diễn ra ở Trần Thái Tông hiện chưa xác định được nguyên nhân nhưng hậu quả đã làm hơn 10 người tử vong cùng với thiệt hại cháy 4 nhà và nhiều tài sản bị hư hỏng.

Tuy nhiên theo một số người dân chứng kiến sự việc kể lại, nguyên nhân đám cháy có thể do hàn xì cháy biển quảng cáo của quán karaoke sau đó cháy lan sang 3 nhà khác.

Nếu Cơ quan điều tra có căn cứ xác định nguyên nhân xảy ra vụ hỏa hoạn là do thợ hàn xì biển quảng cáo quán karaoke gây cháy thì người thợ trực tiếp hàn xì đó sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy. Tội phạm và hình phạt được quy định tại Điều 240 Bộ luật Hình sự.

Ngoài trách nhiệm hình sự thì người vi phạm còn phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại đã gây ra theo qui định của pháp luật.

PV: Giả sử nguyên nhân cháy do liên quan đến biển quảng cáo thì người chủ nhận thi công trình sửa chữa biển quảng cáo có phải chịu trách nhiệm?

Luật sư Nguyễn Anh Thơm: Nếu xác định người thợ thi công hàn xì được thuê mướn thì người chủ thi công (nếu có) phải có trách nhiệm liên đới bồi thường dân sự vì đã không áp dụng biện pháp bảo hộ và đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng lao động nên đã gây hậu quả thiệt hại về người, tài sản.

PV: Trong trường hợp xác định quán karaoke bị sự cố chập điện gây cháy nhà và lan sang các nhà khác thì xử lý như nào?

Luật sư Nguyễn Anh Thơm: Nếu cơ quan điều tra có căn cứ xác định chủ cơ sở đã không thực hiện hoặc thực hiện không đúng các quy định về phòng cháy chữa cháy để dẫn tới hậu quả làm nhiều người chết, thiệt hại về tài sản thì sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự theo Điều 240 Bộ luật Hình sự.

Để truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phạm này thì cần phải xác định rõ cụ thể quy định nào mà chủ cơ sở vi phạm về phòng cháy chữa cháy. Mặt khác, phải chứng minh được mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm của chủ cơ sở là nguyên nhân dẫn tới thiệt hại nghiêm trọng đã xảy ra.

Trường hợp chủ cơ sở karaoke không có Giấy phép kinh doanh, hoặc không có đủ điều kiện ANTT và PCCC mà vẫn hoạt động kinh doanh thì đó là lỗi vi phạm hành chính.

Do vậy, trong vụ việc này, Cơ quan điều tra cần phải xác định được nguyên nhân gây cháy do hành vi nào của chủ cơ sở là nguyên nhân dẫn tới cháy thì mới có thể quy trách nhiệm cho chủ cơ sở.

Ngoài ra, chủ cơ sở để xảy ra cháy lan sang nhà người khác đều phải có trách nhiệm bồi thường dân sự. Chủ cơ sở chỉ không phải chịu trách nhiệm hình sự và dân sự trong trường hợp bất khả kháng, vụ việc xảy ra một cách khách quan, không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết hoặc tình thế cấp thiết (Điều 161 Bộ luật Dân sự).

Theo luật sư Nguyễn Anh Thơm, ngày 25/5/2005, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị về việc chấn chỉnh các hoạt động tiêu cực trong quán bar, nhà hàng karaoke và vũ trường. Trong đó quy định tạm ngừng cấp mới giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và giấy phép kinh doanh karaoke, vũ trường trên cả nước để các cấp, các ngành rà soát, đánh giá hoạt động của cơ sở hiện có, từ đó xây dựng quy hoạch và tăng cường biện pháp quản lý.

Ngày 6/11/2009, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 103/2009/NĐ-CP về việc ban hành quy chế hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng. Trong đó điểm đáng lưu ý là việc cấp phép mới cho các hoạt động kinh doanh karaoke, vũ trường sẽ được tiếp tục khôi phục.

Như vậy sau hơn 4 năm tạm ngừng, hoạt động kinh doanh karaoke trên phạm vi cả nước đã phát triển rất nhanh về số lượng cũng như qui mô hoạt động. Dù Nhà nước đã ban hành nhiều quy định rất nghiêm ngặt về điều kiện kinh doanh Karoke như phải đủ điều kiện an ninh trật tự, phòng cháy chữa cháy nhưng một số cơ sở đã không thực hiện đúng hoặc thực hiện không đầy đủ nên đã xảy ra nhiều vụ cháy gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thiệt hại về con người, tài sản không những của cơ sở kinh doanh và còn đối với rất nhiều khách.