Tuyên truyền chống khai thác IUU, nâng cao nhận thức pháp luật cho ngư dân

Tình huống giả định được xây dựng như sau: Vào lúc khoảng 18 giờ 30 phút ngày 19/12/2023, tại khu vực Bến tàu cá thuộc ấp CL, xã VH, thị xã V, tỉnh S, Tổ công tác thuộc Đồn biên phòng VH phối hợp lực lượng Công an kiểm tra tàu đánh cá số hiệu SS-S2-TS do Trần Văn Nhân đứng tên đăng ký chủ sở hữu tàu, dùng làm phương tiện đánh bắt thủy sản, theo giấy phép khai thác thủy sản số TS1/2022/SS-GPKTTS ngày 25/12/2022 do UBND tỉnh S cấp được khai thác nguồn lợi thủy sản bằng lưới rê, hoạt động ven biển tỉnh S có thời hạn đến ngày 25/12/2023.

Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện trên tàu cá của Trần Văn Nhân một số vật dụng như: 1 hộp kích điện, 1 bộ lưới mắt lưới 2 tấm ván gỗ viền kim loại, 1 cuộn dây điện màu đen chiều dài 110m, bên trong có 2 dây điện lõi đồng.

Đồng thời, lực lượng chức năng phát hiện 1 cá thể loài Vích có trọng lượng 5 kg, 5 kg tôm giang, chiều dài trung bình 20cm/con; 1,5 kg tôm tích, chiều dài trung bình 15cm/con; 5,5kg cá giang, chiều dài trung bình 13cm/con; 2kg cá tạp các loại…

Qua quá trình điều tra, Trần Văn Nhân khai nhận, do biết việc sử dụng kích điện đánh bắt thủy sản dễ hơn, hiệu quả hơn việc thực hiện đánh bắt lưới như thông thường.

Tháng 8/2023, Sơn mua bộ kích điện, mục đích để đánh bắt thủy sản và thuê ông Huỳnh Văn Út, ông Hà Văn Thành làm việc tại tàu theo sự chỉ đạo của Nhân như cùng kéo, thả lưới để khai thác thủy sản, phân loại thủy sản đã được khai thác và Nhân trả tiền công nhật cho họ mỗi ngày 300 nghìn đồng.

Với phương thức đấu nối từ một ắc quy đến một bộ kích điện rồi từ bộ kích điện nối đến miệng của lưới đánh cá cuộn trên hệ thống tời gắn cố định trên tàu.

Khi hoạt động khai thác, Nhân cùng Út hoặc Thành sử dụng hệ thống tời để thả lưới (có gắn 2 ván chã bằng gỗ có viền bọc kim loại) xuống dưới biển, khi lưới chìm xuống dưới ở độ sâu khoảng 50 mét, Nhân bật kích điện để tạo ra dòng điện từ ắc quy qua bộ kích điện đến miệng lưới rồi Sơn điều khiển tàu di chuyển xung quanh vị trí khu vực khai thác, quá trình tàu di chuyển sẽ kéo theo lưới ở dưới biển chạy theo, dòng điện ở miệng lưới tác động đến các loại thủy sản ở gần miệng lưới, làm những loại thủy sản bị yếu đi và chui vào bên trong lưới.

Mỗi lần hoạt động khai thác như vậy, Nhân sẽ điều khiển tàu kết hợp dùng dòng điện trong vòng khoảng 3 giờ thì dừng, sau đó Nhân sẽ ngắt dòng điện rồi cùng Út hoặc Thành thu lưới, phân loại thủy sản rồi mang đi bán.

Sáng ngày 19/12/2023, Sơn điều khiển tàu cá đến khu vực ven biển thuộc tỉnh S, Nhân đã dùng lưới và dụng cụ kích điện để khai thác thuỷ sản thu được khoảng 14 kg thủy sản các loại và 1 cá thể Vích.

Đến gần chiều tối ngày 19/12/2023, Nhân cho tàu chạy vào bờ để bán thủy sản đánh bắt được thì bị lực lượng chức năng bắt giữ.

Ngoài ra, Nhân còn khai nhận, vào ngày 15/10/2023, Nhân sử dụng kích điện khai thác thủy sản đã bị Đồn trưởng Đồn biên phòng VH kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 4 triệu đồng về hành vi sử dụng công cụ kích điện để khai thác thủy sản.

Người làm chứng Huỳnh Văn Út khai nhận được Nhân thuê đi theo tàu cá khai thác thủy sản từ đầu tháng 10/2023 đến khi Nhân bị bắt, công việc của Út là cùng với Nhân kéo, thả lưới để khai thác thủy sản, phân loại thủy sản đã được khai thác, tiền công được trả theo ngày là 300 nghìn đồng/ngày.

Sáng 19/12/2023, Nhân điều khiển tàu cá đến khu vực ven biển thuộc tỉnh S, Nhân đã dùng lưới và dụng cụ kích điện để khai thác thủy sản thu được khoảng 14 kg thủy sản các loại. Đối với 1 cá thể Vích, khi thấy cá thể Vích mắc lưới nhưng chưa chết, Út đề nghị với Nhân thả con Vích xuống biển lại nhưng Nhân không đồng ý và Nhân đã bắt con Vích mục đích để vào bờ bán cho khách.

Qua quá trình điều tra, người làm chứng Hà Văn Thành khai nhận được Trần Văn Nhân thuê đi theo tàu cá khai thác thủy sản từ đầu tháng 10/2023 nhưng không đi thường xuyên, công việc của Thành là cùng với Nhân kéo, thả lưới để khai thác thủy sản, phân loại thủy sản đã được khai thác, tiền công được trả theo ngày là 300.000 đồng/ngày.

Khi làm thuê cho Nhân, Thành có thấy Nhân sử dụng công cụ kích điện để khai thác thủy sản. Ngày 19/12/2023, Thành không đi làm thuê cho Nhân.

Tại các bản kết luận giám định của Phân Viện Khoa học hình sự Bộ Công an tại TP. HCM, Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự của Phân viện Nghiên cứu hải sản Phía Nam thì các vật chứng nêu trên các loài nguy cấp, quí, hiếm được ưu tiên bảo vệ; tại phụ lục I - Công ước Quốc tế về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES), các bộ kích điện hoạt động, điện áp xung ở đầu ra lớn nhất đo được là 1845V.

Với mức điện áp sung này, nằm trong môi trường nước biển thì sẽ gây nguy hiểm cho người và thủy hải sản khi tiếp xúc với nước trong phạm vi giữa 02 điện cực.

Xét thấy có đủ căn cứ nên ngày 15/02/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thị xã V đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Trần Văn Nhân về tội “Hủy hoại nguồn lợi thủy sản” và tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo quy định tại khoản 1 Điều 242 và khoản 1 Điều 244 Bộ luật Hình sự để điều tra làm rõ. Quá trình điều tra bị can đã thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội.

Tại phiên tòa, HĐXX phân tích những hành vi phạm tội của các bị cáo, các tình tiết bào chữa của luật sư, HĐXX tuyên phạt bị cáo Trần Văn Nhân 6 tháng tù giam về tội “Hủy hoại nguồn lợi thủy sản”, 1 năm tù giam về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”. tổng hình phạt bị cáo Nhân phải chấp hành là 1 năm 6 tháng tù giam.

Sau phiên tòa giả định, Ban tổ chức đã tiến hành tọa đàm tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật qua hình thức giao lưu, trả lời câu hỏi về những tình huống vi phạm pháp luật thường xảy ra, giúp bà con ngư dân hình thành kỹ năng cần thiết trong nhận biết những hành vi vi phạm pháp luật, từ đó nâng cao nhận thức trong việc tuân thủ các quy định của pháp luật.

Với kịch bản công phu, chi tiết, sát thực tế, phiên tòa giả định diễn ra nghiêm túc, đúng trình tự, thủ tục tố tụng, đầy đủ các thành phần như chủ tọa, hội thẩm nhân dân, kiểm sát viên, thư ký phiên tòa, luật sư, bị cáo, người có quyền và nghĩa vụ liên quan, người làm chứng, tạo sự thích thú, cuốn hút đối với bà con ngư dân.

Thông qua phiên tòa giả định nhằm tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu cho bà con ngư dân về hiểu rõ những quy định của Bộ luật Hình sự, những hành vi vi phạm về “Hủy hoại nguồn lợi thủy sản” và tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”, từ đó, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật cho bà con ngư dân.

Dịp này, Báo Công lý đã vận động các nhà hảo tâm trao tặng 60 phần quà cho bà con ngư dân tham gia buổi tuyên truyền, nhằm động viên tinh thần bà con ngư dân an tâm vươn khơi bám biển, góp phần phát triển kinh tế địa phương bảo vệ chủ quyền của Tổ quốc.

Một số hình ảnh trao quà cho bà con ngư dân: