Phơi bày “bí mật cung đấu” ở Saudi Arabia từ vụ nhà báo Khashoggi bị sát hại

Theo một nguồn tin ngoại giao ở Paris cho biết, Hội đồng Tận trung Saudi Arabia đã bí mật gặp nhau để thảo luận về cái chết bí ẩn của nhà báo Jamal Khashoggi - người được cho là bị giết hại tại lãnh sự quán Saudi Arabia ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ theo lệnh của Thái tử.

Ông Khashoggi vào lãnh sự quán hôm 2/10 để lấy giấy tờ kết hôn và biến mất từ ngày đó. Tình báo Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ cho biết, ông này bị tra tấn, giết hại và phân xác, thi thể đã được đưa về Riyadh. Vụ việc đã gây ra sự phản đối toàn cầu, không chỉ ở Thổ Nhĩ Kỳ mà còn nhiều nước khác, nhất là các nước phương Tây và Mỹ.

Đến ngày 19/10, sau hai tuần chối bỏ tung tích của nhà báo Khashoggi, Saudi Arabia chính thức thừa nhận ông đã thiệt mạng sau một vụ “ẩu đả” trong lãnh sự quán. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ hiện vẫn đang mở cuộc điều tra vụ nhà báo Khashoggi bị sát hại để làm rõ chân tướng sự việc.

Vào năm ngoái, Hội đồng Tận trung Saudi Arabia  bổ nhiệm Salman làm tân Thái tử bằng cách phá vỡ luật nối ngôi và giờ đây họ đang lên kế hoạch đưa Khalid bin Salman - người hiện là Đại sứ Saudi ở Mỹ, làm phó Thái tử.

Một nguồn tin Saudi giải thích rằng, nếu Khalid được bổ nhiệm, điều đó có nghĩa là Mohammed bin Salman sẽ bị truất quyền nối ngôi trong những năm tới. Nhưng quyền lực vẫn nằm trong gia đình Salman. Được biết, Khalid  (28 tuổi) bay về Riyadh tuần trước và cho biết sẽ không trở lại Mỹ làm Đại sứ nữa. Hiện chưa rõ ai sẽ thay thế Khalid.

Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman và nhà báo Jamal Khashoggi

Thái tử Mohammed bin Salman được Quốc vương Salman chọn làm người kế vị hồi tháng 6/2017. Vị thái tử 33 tuổi đã tiến hành nhiều nỗ lực nhằm cải cách đất nước. Tuy nhiên, cách làm của ông bị cho là gây ra những bất đồng trong gia đình hoàng gia, đặc biệt là sau vụ bắt giữ hàng loạt thành viên hoàng gia hồi cuối năm ngoái vì tham nhũng.

Ông cũng đối mặt với sự phản đối mạnh mẽ về chiến dịch không kích ở Yemen, quyết định phong tỏa Qatar và quan hệ gần gũi với Israel. Giờ đây, con đường đến ngai vàng của ông cũng đang gặp trở ngại vì cái chết của nhà báo Jamal Khashoggi.

Nhiều báo đài Thổ Nhĩ Kỳ và phương Tây loan tin rằng có thể Thái tử Mohammed bin Salman là người ra lệnh cho nhóm đặc vụ đến trừ khử ông Khashoggi. Bằng chứng được đưa ra là một số thành viên thuộc đội an ninh của Thái tử bị nhìn thấy xuất hiện tại lãnh sự quán trong ngày ông Khashoggi mất tích.

Đáng chú ý là một ngày sau khi nhà báo Khashoggi mất tích, Thái tử nói rằng ông ta đã rời khỏi lãnh sự quán. Phản ứng chậm nói trên, cộng với những thông tin rò rỉ về chi tiết ghê rợn liên quan đến cáo buộc ông Khashoggi bị tra tấn, đã làm hoen ố danh tiếng của Thái tử Mohammed ở trong và ngoài nước.

Vì điều này, gia đình hoàng gia cho rằng những hành động của ông Mohammed gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh của đất nước nên sẽ thay thế ông bằng người em trai Khalid.

Về phía Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman, ông được cho là đã bị sốc vì sự phản ứng dữ dội của cộng đồng quốc tế liên quan đến vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi trong lãnh sự quán Saudi Arabia tại thành phố Istanbul.

Theo Daily Mail, liên quan đến vụ nhà báo Khashoggi mất tích và bị sát hại, Thái tử Mohammed bin Salman được cho là cảm thấy rất ngạc nhiên và không hiểu tại sao vụ việc này lại trở thành “vấn đề lớn” như vậy. Thậm chí, Thái tử Saudi Arabia được cho là đã gọi điện cho Jared Kusher - con rể của Tổng thống Mỹ Donald Trump và hỏi Kusher rằng: “Tại sao mọi người lại phẫn nộ đến vậy?”.

Trước mắt, việc Thái tử Mohammed được trao trách nhiệm giám sát một ủy ban được lập ra để tái thiết cơ quan tình báo cho thấy Quốc vương Salman vẫn chưa hết niềm tin vào người được lựa chọn để kế vị ngai vàng ông để lại. Nhưng theo giới phân tích, dự báo quyền lực của MBS sẽ bị cắt giảm không chính thức thời gian tới.

Cho dù tác động lâu dài có là gì, cuộc khủng hoảng này đã và đang làm chậm lại đà thăng tiến nhanh chóng của Thái tử Mohammed kể từ khi Quốc vương Salman đăng cơ hồi tháng 1/2015 và chọn Mohammed làm thái tử năm 2017.