Thời gian qua, với việc đưa ra xét xử nghiêm minh các vụ án liên quan đến hành vi xuất nhập cảnh trái phép, hệ thống Tòa án đã góp phần tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người dân và nâng cao nhận thức của xã hội trong công tác phòng chống dịch bệnh.
Lo ngại tình trạng nhập cảnh trái phép
Liên tục trong những ngày gần đây, nước ta xuất hiện thêm các ca nhiễm Covid-19 mới. Ðáng chú ý là những ca nhiễm này qua điều tra dịch tễ, truy vết tiếp xúc của cơ quan y tế, công an xác định đều là người nước ngoài hoặc có tiếp xúc với người nước ngoài. Ðây thật sự đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng và đáng lo ngại, nhất là khi hàng loạt vụ việc người nước ngoài nhập cảnh trái phép vào nước ta vừa bị phát hiện.
Ðiển hình là đêm 2/5, Công an quận Cầu Giấy, Công an quận Nam Từ Liêm cùng các phòng nghiệp vụ Công an TP Hà Nội phối hợp phát hiện 46 đối tượng người Trung Quốc nhập cảnh trái phép, thuê chín phòng trong chung cư Florence 28 Trần Hữu Dực (phường Cầu Diễn, quận Nam Từ Liêm) để ở. Cũng tại địa bàn TP Hà Nội, Cơ quan An ninh điều tra của Công an thành phố vừa khởi tố hai đối tượng nữ đứng ra thuê nhà chung cư, sau đó đưa hàng chục người Trung Quốc vào ở.
Tại Lào Cai đã xảy ra sự việc thành viên tổ kiểm soát chống dịch Covid-19 của xã Bản Lầu, huyện Mường Khương, làm "tay trong" cho một đường dây đưa người xuất nhập cảnh trái phép với 91 lần đưa 200 người vượt biên trót lọt.
Mới đây nhất, Cơ quan an ninh điều tra Công an tỉnh Vĩnh Phúc phối hợp Công an TP Vĩnh Yên phát hiện, tạm giữ 52 người Trung Quốc nhập cảnh trái phép đến cư trú bất hợp pháp trên địa bàn. Vụ việc được phát hiện trong bối cảnh dịch Covid-19 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc đang diễn biến rất phức tạp.
Ngày 14/5, Công an TP Hồ Chí Minh cho biết đã tổ chức trục xuất 52 đối tượng người nước ngoài nhập cảnh trái phép bị phát hiện, bắt giữ tại TP Hồ Chí Minh. Đây là đợt trục xuất thứ hai từ đầu năm 2021 đến nay (đợt mới nhất tổ chức trong 2 ngày 7 – 8/5).
Theo thống kê của Bộ Công an, mỗi ngày có khoảng 100 đến 150 người tìm cách nhập cảnh trái phép vào Việt Nam bằng các con đường phi pháp. Mặc dù, các lực lượng chức năng ngày đêm nỗ lực làm việc để ngăn chặn nhưng vẫn có nhiều trường hợp thực hiện trót lọt việc nhập cảnh vào Việt Nam.
Liên quan đến hành vi đưa người nước ngoài nhập cảnh trái phép vào Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu khởi tố tất cả trường hợp nhập cảnh và lưu trú trái phép, đặc biệt với các đường dây tổ chức đưa người nước ngoài vào Việt Nam.
Ngay từ những ngày đầu dịch bệnh bùng phát, chung tay cùng cả nước chống dịch, TANDTC đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn tạo cơ sở pháp lý để các cơ quan chức năng kịp thời xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật trong công tác phòng chống dịch bệnh.
Ngày 30/3/2020, Hội đồng Thẩm phán TANDTC đã ban hành Công văn số 45/TANDTC-PC hướng dẫn áp dụng pháp luật, tổ chức xét xử tội phạm liên quan đến phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Đây là cơ sở quan trọng để cơ quan tố tụng có thể xử lý hình sự nghiêm khắc đối với những hành vi vi phạm.
Trước tình trạng đưa người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam, một trong những nguyên nhân khiến dịch bệnh diễn biến ngày càng phức tạp, ngày 06/08/2020, TANDTC đã ban hành Công văn 109/TANDTC-PC yêu cầu Chánh án TAND các cấp khẩn trương đưa ra xét xử các vụ án liên quan phòng, chống dịch bệnh Covid-19.
Theo đó, TANDTC yêu cầu Chánh án TAND, Chánh án Tòa án quân sự các cấp và Thủ trưởng các đơn vị thuộc TANDTC chủ động phối hợp với cơ quan tố tụng khẩn trương đưa ra xét xử các vụ án liên quan đến Tội vi phạm quy định về xuất cảnh, nhập cảnh; tội ở lại Việt Nam trái phép (Điều 347), Tội tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép (Điều 348), Tội tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép (Điều 349), Tội cưỡng ép người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép (Điều 350); bảo đảm nhanh chóng, kịp thời, nghiêm minh và đúng quy định của pháp luật. Trong quá trình giải quyết các vụ án liên quan đến công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19, TANDTC yêu cầu các Chánh án TAND, Tòa án quân sự và Thủ trưởng các đơn vị thuộc TANDTC cần tiếp tục thực hiện đúng các yêu cầu tại các văn bản trước đó và kịp thời triển khai thực hiện chỉ đạo trên.
Xét xử nghiêm minh, góp phần tuyên truyền, phổ biến giáo dục, pháp luật
Thực hiện chỉ đạo của TANDTC, TAND các cấp đã khẩn trương tiến hành xét xử nghiêm minh các vụ án liên quan hành vi xuất nhập cảnh trái phép.
Ngày 04/8/2020, TAND tỉnh Quảng Ninh tổ chức xét xử lưu động vụ án Voòng A Sủi cùng đồng phạm, về tội: “Tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép”, theo quy định tại Điều 348 BLHS. Đây là vụ án liên quan đến tội phạm xuất, nhập cảnh trái phép đầu tiên trên địa bàn cả nước được đưa ra xét xử trong thời điểm dịch COVID-19 diễn biến phức tạp.
Căn cứ tính chất, mức độ hành vi phạm tội của các bị cáo, Hội đồng xét xử đã tuyên Voòng A Sủi 6 năm tù, Voòng A Hây 6 năm tù, Lỷ A Tằng 5 năm tù, Nình Văn Xuân 2 năm tù, Phùn Quay Phóng 4 năm tù, Phùn Văn Dũng 2 năm tù, về tội “Tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép”.
Ngày 29/8/2020, TAND TP Đà Nẵng mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án “Tổ chức cho người khác nhập cảnh Việt Nam trái phép”.
Hội đồng xét xử đã tuyên bị cáo Chen Xian Fa 8 năm tù, bị cáo Hồ Thị Thu Trinh 6 năm tù và bị cáo Huỳnh Ngọc Diễm 5 năm tù cùng về tội “Tổ chức cho người khác nhập cảnh Việt Nam trái phép”.
Tháng 9/2020, TAND huyện An Phú (An Giang) đưa ra xét xử lưu động vụ án Tổ chức cho người khác xuất, nhập cảnh trái phép đối với hai bị cáo Nguyễn Hoài Phương và Sa Liêm. Hai bị cáo Phương và Liêm nhận chuyển người nhập cảnh trái phép từ Campuchia về Việt Nam và ngược lại, với tiền công 2 triệu đồng/người. Các đối tượng tập kết người cần vượt biên tại một nhà trọ gần biên giới rồi vận chuyển bằng xe ô tô qua đường mòn. TAND huyện An Phú đã tuyên phạt mức án 7 năm tù với Nguyễn Hoài Phương và 3 năm tù với Sa Liêm.
Tháng 10/2020, TAND tỉnh Tây Ninh tuyên phạt Trịnh Vũ Bảo (33 tuổi, ngụ thị trấn Bến Cầu, huyện Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh) 7 năm tù giam; Võ Quang Luân (33 tuổi, ngụ xã Phước Bình, thị xã Trảng Bàng, huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh) 6 năm tù; Nguyễn Văn An (35 tuổi, ngụ xã Phước Chỉ, thị xã Trảng Bàng) 5 năm tù giam về tội “Tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép”. Đây là ba đối tượng tổ chức đường dây đưa người nhập cảnh trái phép từ Campuchia về Việt Nam theo đường mòn, lối mở.
Tháng 11/2020, TAND tỉnh Cao Bằng đưa ra xét xử bị cáo Hoàng Thị Nội (SN 1978, huyện Hạ Lang) và tuyên mức án 5 năm tù với bị cáo này về tội Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép. Trước đó, bị cáo Nội đã nhận số tiền 14 triệu đồng để tổ chức vận chuyển trái phép 8 người, vượt biên từ Trung Quốc vào Việt Nam.
Ngày 14/12/2020, TAND tỉnh Nghệ An tuyên án 12 tháng tù giam với bị cáo Lầu Bá Chù (SN 1989, trú xã Nậm Cắn, huyện Kỳ Sơn, Nghệ An) về tội "Tổ chức cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh trái phép". Trước đó, bị cáo Chù nằm trong đường dây đưa người đi từ Việt Nam sang Lào và ngược lại với giá 3,5 triệu đồng/người thông qua đường tiểu ngạch.
Ngày 15/4/2021, Hội đồng xét xử TAND TP Đà Nẵng đã tuyên phạt tổng cộng 36 năm, sáu tháng tù đối với nhóm đối tượng tổ chức đưa 14 người Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam.
Trong thời gian qua, việc các TAND nhanh chóng đưa ra xét xử các vụ án liên quan đến hành vi xuất nhập cảnh trái phép đã góp phần tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho người dân và nâng cao nhận thức của xã hội trong công tác phòng chống dịch bệnh.
(Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ)