Khoảng một nửa số trẻ em độ tuổi 13-15 và 2/3 số phụ nữ phơi nhiễm với khói thuốc lá thụ động ngay tại gia đình ở Việt Nam.
Đây là số liệu được đưa ra tại hội thảo “Tác động của tăng thuế thuốc lá đến sức khỏe phụ nữ và trẻ em” diễn ra sáng 26/6 do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phối hợp cùng Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế), Tổ chức Sức khỏe toàn cầu Vital Strategies tổ chức.
Bà Trần Thị Hương - Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cho biết, nghiên cứu GATS năm 2015 (điều tra về tình hình sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành) công bố, người hút thuốc ở Việt Nam đã sử dụng 31.000 tỷ để mua thuốc lá, tương đương với 2,4 triệu tấn gạo, đủ nuôi sống 14,3 triệu người/năm.
Tổng chi phí điều trị và chi phí mất khả năng lao động vì ốm đau, tử vong sớm cho 5 nhóm bệnh/25 nhóm bệnh do thuốc lá gây ra lên đến trên 24.000 tỷ đồng.
Tăng thuế sẽ góp phần giảm tỷ lệ người hút thuốc lá. Ảnh minh họa.
Những con số thống kê đã cho thấy, hút thuốc không chỉ là chuyện của cá nhân mà nó đã trở thành vấn đề của xã hội, khi tác hại của nó ảnh hưởng đến cộng đồng, trong đó nạn nhân chủ yếu là phụ nữ và trẻ em.
Bên cạnh đó, thuế trên giá bán lẻ của thuốc lá hiện nay ở Việt Nam thấp thứ 3 trong khu vực, chỉ chiếm khoảng 35% trong khi khuyến cáo của WHO là từ 70% trở lên. Vì vâỵ, giá bán thuốc lá ở Việt Nam còn rất rẻ và sức mua thuốc lá của người dân đã và đang gia tăng theo thu nhập.
Với hàng loạt các hệ luỵ có thể nhìn thấy, các nhà chức trách, chuyên gia cho rằng, để hạn chế tình trạng này cần tiếp tục siết chặt những quy định hút thuốc lá ở nơi công cộng, tiến tới giảm hút thuốc thụ động tại mỗi gia đình.
Mặt khác, chính sách thuế và giá là một trong những chính sách hiệu quả giúp giảm tiêu dùng thuốc lá đã được WHO khuyến cáo cho các Quốc gia. Các chuyên gia Việt Nam cho rằng, giá thuốc lá cao sẽ tạo động lực giúp người hút bỏ thuốc hoặc giảm lượng tiêu thụ, giảm số người mới hút.
Tăng thuế thuốc lá là giải pháp “cùng thắng”, bởi nó vừa hiệu quả trong giảm tiêu dùng và hút mới, đặc biệt với thanh thiếu niên và người nghèo, vừa tăng thu ngân sách.
Phát biểu tại hội thảo, TS.Phan Thị Hải - Phó Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế) cho biết, hiện Bộ Y tế đang đề xuất hai phương án tăng thuế thuốc lá trong Dự thảo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật thuế Giá trị gia tăng, tiêu thụ đặc biệt, thu nhập doanh nghiệp, thu nhập cá nhân.
Trong đó, Bộ Y tế ủng hộ phương án bổ sung phương án tăng thuế tuyệt đối. Bên cạnh biểu thuế theo tỷ lệ hiện hành, sẽ bổ sung thuế tuyệt đối với thuốc lá ở mức 2.000 đồng/bao và tối ưu là 5.000 đồng/bao.
"Với mức thuế tăng như trên, tỉ lệ hút thuốc ở nam giới có thể giảm 6,5% và giúp tránh được 900.000 ca tử vong sớm do hút thuốc theo mục tiêu của Chính phủ và phương pháp này giúp nguồn thu thuế của Chính phủ tăng thêm khoảng gần 11.000 tỷ đồng", bà Hải cho hay.