Sai phạm xảy ra tại Dự án Tây Hà Nội: Nguyên Chủ tịch UBND xã Xuân Đỉnh bị đề nghị xử phạt từ 13-14 năm tù

Mạnh Hùng| 07/07/2019 16:04

Mới đây, TAND TP. Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử với 8 bị cáo nguyên là lãnh đạo xã Xuân Đỉnh (Từ Liêm, Hà Nội) trong vụ án sai phạm xảy ra tại Dự án Tây Hà Nội. Sau thời gian xét hỏi, đại diện VKS đã luận tội và đề nghị mức án đối với các bị cáo.

Theo đó, đại diện VKS đã đề nghị HĐXX áp dụng mức án đối với bị cáo Nguyễn Hữu Khiêm, nguyên Chủ tịch UBND xã Xuân Đỉnh từ 13-14 năm tù, Nguyễn Thị Gấm, cựu Chủ nhiệm hợp tác xã 12-13 năm tù, Nguyễn Thị Xuân Hương, cựu cán bộ địa chính xã 10-11 năm tù cùng về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Các bị cáo tại phiên tòa xét xử

Với các bị cáo thuộc nhóm tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, đại diện VKS đề nghị mức án đối với bị cáo Lục Văn Cường (nguyên Phó trưởng phòng giải phóng mặt bằng - Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố) là 42 - 48 tháng tù. Các bị cáo còn lại bị đề nghị từ 30 - 36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.

Về trách nhiệm dân sự, đề nghị buộc bị cáo Khiêm, Gấm, Hương phải liên đới bồi thường số tiền 26 tỷ đồng cho nhà nước, đại diện là Trung tâm quỹ đất Hà Nội.

Theo đại diện VKS, quá trình bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án, Nguyễn Hữu Khiêm - nguyên Chủ tịch UBND xã Xuân Đỉnh, Tổ trưởng Tổ công tác xã Xuân Đỉnh; Nguyễn Thị Xuân Hương – cựu cán bộ địa chính xã và Nguyễn Thị Gấm, cựu Chủ nhiệm hợp tác xã biết việc điều chuyển đất nông nghiệp để được bồi thường là trái pháp luật. Tuy nhiên, từ tháng 6-11/2011, có 29 hộ nhận đất, tổng diện tích là 5.344 m2 từ hộ khác.

Bị cáo Khiêm chỉ đạo và cùng Hương, Gấm ký xác nhận vào đơn xin điều chuyển đất, biên bản điều tra xác minh, phiếu xác nhận nguồn gốc đất cho 29 hộ.

Tại tòa, bị cáo Khiêm khai nhận không chỉ đạo các thành viên không đến thực địa, bị cáo không được hưởng lợi. Tuy nhiên, trong 29 hộ nhận đất có 2 hộ là người nhà của Khiêm, 1 hộ là người nhà của Hương và 2 hộ là người nhà của Gấm.

Các bị cáo Hoàng Minh Đức, Nguyễn Minh Công, Lục Văn Cường, Nguyễn Tuấn Anh, Vũ Quý Dương không đến thực địa để xác minh hiện trạng đất nhưng vẫn ký vào biên bản điều tra nguồn gốc đất. Hậu quả là 29 hộ nhận đất được nhận tiền bồi thường sai quy định là 20,9 tỷ đồng.

Mặt khác, trong thời điểm này, có 11 hộ gia đình kê khai 4.929 m2 đất mương, đường giao thông là đất nông nghiệp. Các bị cáo ký xác nhận nhân hộ khẩu, biên bản điều tra, xác minh nguồn gốc đất. Hành vi này gây thiệt hại cho nhà nước số tiền 5,9 tỷ đồng.

Tổng thiệt hại trong vụ án là 26,9 tỷ đồng, hiện nay mới thu hồi được 576 triệu đồng. Số tiền chưa thu hồi được là 26,3 tỷ đồng.

Bào chữa cho bị cáo Khiêm, luật sư Đỗ Anh Thắng cho rằng, căn cứ vào kết luận điều tra, cáo trạng, Thanh tra Hà Nội nhận thấy vụ án có nhiều cán bộ nguyên là lãnh đạo của UBND huyện Từ Liêm có liên quan đến dự án nhưng không được nhắc tới. Ngoài ra, tại tòa không có thành phần lãnh đạo của huyện Bắc Từ Liêm tham gia phiên tòa. Vì thiếu những cán bộ này nên nhiều nội dung không được làm rõ. Luật sư đề nghị trả hồ sơ điều tra để làm rõ thêm các nội dung này.

Trường hợp tòa án thấy đủ căn cứ xét xử, luật sư đề nghị xem xét bị cáo Khiêm không thỏa mãn dấu hiệu của tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Do tính chất phức tạp của vụ án, HĐXX TAND TP. Hà Nội đã quyết định nghị án kéo dài, sẽ tiến hành tuyên án với các bị cáo vào sáng ngày 10/7 tới.

Theo hồ sơ vụ án, Dự án Tây Hà Nội được cấp phép cho tổ hợp gồm 5 công ty xây dựng Hàn Quốc (thành lập Công ty TNHH Phát triển THT, 100% vốn nước ngoài đầu tư phát triển khu đô thị trên diện tích 207,66 ha).

Sau khi được cấp giấy phép, Công ty THT ký hợp đồng với Trung tâm phát triển quỹ đất Hà Nội để bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Năm 2007, UBND TP Hà Nội có quyết định thu hồi 1.173.030 m2 đất tại xã Cổ Nhuế và Xuân Đỉnh (nay là phường Xuân Tảo và phường Cổ Nhuế 1, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội). Khi đó, UBND huyện Gia Lâm ra quyết định thu hồi đất của từng hộ gia đình. Tổng kinh phí giải phóng mặt bằng theo dự toán là 337,1 tỷ đồng. Nguồn tiền này do Công ty THT ứng trước và sau này được đối trừ vào tiền thuê đất.

Trong quá trình giải phóng mặt bằng, Thanh tra TP Hà Nội phát hiện tổ công tác xã Xuân Đỉnh và UBND xã Xuân Đỉnh không thực hiện đúng quy trình dẫn đến sai phạm về kê khai hiện trạng, xác nhận, thẩm định nguồn gốc đất gây thất thoát cho nhà nước số tiền 26,9 tỷ đồng. Năm 2015, Thanh tra đã chuyển hồ sơ cho cơ quan công an xử lý.

Theo kết quả điều tra cho thấy, từ tháng 6-11/2010, có 29 hộ dân có diện tích đất thừa (theo tiêu chuẩn mỗi khẩu được 525 m2). Tổ công tác giải thích số diện tích đất thừa nếu kê khai sẽ không được bồi thường và phải trả lại hoặc điều chuyển cho hộ thiếu đất. Các hộ này đã tự điều chuyển cho 29 hộ thiếu đất, tổng diện tích là 5.344 m2 và có đơn xin điều chuyển đất nông nghiệp để được nhận tiền đền bù.

Thời kỳ đó, ông Nguyễn Hữu Khiêm là Chủ tịch UBND xã Xuân Đỉnh biết việc làm của các hộ dân là trái luật nhưng vẫn chỉ đạo cấp dưới, ký, đóng dấu xác nhận. Tin tưởng vào giấy xác nhận nguồn gốc đất, các thành viên trong tổ công tác ký vào biên bản điều tra xác minh để hoàn thiện hồ sơ. Trên thực tế, không có việc xác minh hiện trạng đất, không đối chiếu hồ sơ quản lý đất đai.

Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Từ Liêm đã thẩm định nhưng cũng không đến thực địa để điều tra. Dựa vào tờ trình cấp dưới, ông Lê Văn Thư, Chủ tịch UBND huyện Từ Liêm ký quyết định phê duyệt phương án bồi thường cho 29 hộ gia đình nhận số tiền 20,9 tỷ đồng.

Căn cứ vào quyết định trên, Trung tâm phát triển quỹ đất đã chi trả tiền mặt cho các hộ dân số tiền trên. Sau khi cơ quan điều tra xác minh, năm 2013, UBND huyện Từ Liêm mới ra các quyết định thu hồi và hủy bỏ quyết định thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường với 4 hộ dân số tiền là 576 triệu đồng. Đến nay còn 20,4 tỷ đồng chưa thu hồi được.

Quá trình điều tra, các bị cáo khai lý do không đi thực địa vì năm 2008, trên địa bàn xã Xuân Đỉnh có trận lũ lớn làm mất hết bờ vùng, bờ thừa nên khó xác định. Ông Khiêm chỉ đạo căn cứ vào bản kê khai và hồ sơ quản lý đất để xác nhận.

Bên cạnh đó, hồ sơ vụ án cũngthể hiện, từ tháng 6-11/2010, có 11 hộ gia đình kê khai 4.929 m2 đất mương, đường giao thông là đất nông nghiệp để nhận bồi thường 5,9 tỷ đồng.

Cơ quan điều tra xác định, 29 hộ nhận đất và 11 hộ gia đình kê đất nhận tiền đền bù sai quy định nhưng chưa đến mức xử lý bằng hình sự. Do thời hiệu xử phạt hành chính đã hết nên cơ quan điều tra không đề cập xử lý.

Trong vụ án này, có 3 bị cáo bị truy tố và đưa ra xét xử về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” gồm: Nguyễn Hữu Khiêm (SN 1967, nguyên Chủ tịch UBND xã Xuân Đỉnh); Nguyễn Thị Xuân Hương (SN 1979, cựu cán bộ địa chính xã) và Nguyễn Thị Gấm (SN 1962, cựu chủ nhiệm hợp tác xã).

5 bị cáo bị còn lại bị truy tố và đưa ra xét xử về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” gồm: Nguyễn Minh Công (SN 1959, nguyên cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Từ Liêm); Lục Văn Cường (SN 1963, nguyên Phó trưởng phòng giải phóng mặt bằng - Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố); Nguyễn Tuấn Anh (SN 1978, cựu cán bộ phòng giải phóng mặt bằng - Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố); Hoàng Minh Đức (SN 1980, cựu cán bộ ban bồi thường giải phóng mặt bằng huỵen Từ Liêm) và Vũ Qúy Dương (SN 1967, cựu Phó trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Từ Liêm).